Bracia ze Wschodu

Świątynia NMP Matki Kościoła przy ul. Domaniewskiej oddycha dwoma płucami. Od roku w kościele modlą się także wierni Kościoła katolickiego obrządku bizantyjsko-ukraińskiego – najliczebniejszego z katolickich Kościołów wschodnich. – Na razie funkcjonujemy na zasadzie duszpasterstwa, ale czekamy na wydanie dekretu erygującego nową parafię – mówi ks. Mirosław Turkot, duszpasterz greckokatolickiej wspólnoty. Będzie to druga parafia w Warszawie. Potrzeby duszpasterskie są jednak dużo większe.

Przepełniona parafia

– Na podstawie danych wizowych szacujemy, że w stolicy i w podwarszawskich miejscowościach mieszka ok. 30-40 tys. wiernych wyznania greckokatolickiego. Zdecydowana większość to Ukraińcy, którzy przyjeżdżają do Polski do sezonowej pracy lub otrzymali już pobyt stały. Ale są także obywatele Polski m.in. z mniejszości ukraińskiej, z innych części kraju, których do stolicy także ściągnął zarobek – mówi Petro Petreniy zaangażowany z ramienia wiernych w tworzenie nowych ośrodków duszpasterskich. I dodaje: – Spodziewamy się, że w najbliższych dwóch latach liczba wiernych podwoi się. Problem w tym, że do tej pory jedynym miejscem, gdzie mogli uczestniczyć we Mszy św. sprawowanej według wschodniego obrządku, jest istniejąca od XVIII w., a odbudowana po II wojnie greckokatolicka cerkiew Zaśnięcia NMP przy ul. Miodowej.

– Wielu wiernych, szczególnie z podwarszawskich miejscowości, ze względu na utrudniony dojazd rezygnuje z praktyk religijnych w ogóle lub odbywają je w rzymskokatolickich kościołach. Z kolei rodziny z dziećmi zniechęca duży tłok – wyjaśnia P. Petreniy. I dodaje: – Coraz częściej słychać było wśród wiernych głosy, że potrzebują ośrodków duszpasterskich w swoim regionie. Kościół chce im wyjść naprzeciw.

Wschodnia liturgia

W styczniu minie rok, odkąd z błogosławieństwem abp. Jana Martyniaka, metropolity przemysko-warszawskiego, zgodą metropolity warszawskiego kard. Kazimierza Nycza i dzięki uprzejmości proboszcza ks. Jana Zielińskiego w dolnym kościele przy ul. Domaniewskiej co niedziela na Mszy św. spotykają się katolicy obrządku wschodniego. Na czas sprawowania liturgii świątynia przypomina cerkiew – ołtarz od wiernych oddziela symboliczny ikonostas, palą się świece, a kapłan udziela Komunii św. pod dwiema postaciami: kawałka chleba i wina. Eucharystia sprawowana jest w języku ukraińskim i w całości śpiewana. – Tym, co odróżnia Kościół greckokatolicki od rzymskokatolickiego są np. stroje liturgiczne, obchodzenie świąt zazwyczaj zgodnie z kalendarzem juliańskim czy gesty wykonywane podczas liturgii i prawo kanoniczne. Nie różni się natomiast prawo moralne i dogmaty – wyjaśnia P. Petreniy.

Zaczynali, nie mając zupełnie nic. Szaty, kielich i księgi liturgiczne podarował arcybiskup; z czasem jedna rodzina ufundowała księgę Ewangelii, a księża gościnnej parafii podczas kolędy informują o nowo powstałej wspólnocie. W niedzielnej, greckokatolickiej Mszy św. przy Domaniewskiej uczestniczy zwykle ok. 100 osób, w większości z pobliskich dzielnic – Mokotowa, Ursynowa czy Wilanowa. Ksiądz Mirosław Turkot liczy, że gdy oprócz porannej Mszy św. liturgia będzie sprawowana także o późniejszej godzinie, przychodzić będzie więcej rodzin. W planach jest uruchomienie comiesięcznych spotkań dla młodzieży, która w większości do Polski przyjeżdża na studia, dla grup ewangelizacyjnych, które zgłębiać będą słowo Boże, a także comiesięcznych wieczorów uwielbienia. Poszukiwani są darczyńcy, którzy materialnie wspomogą rozwój wspólnoty, a także duchowni i katecheci. Od grudnia z błogosławieństwem abp. Jana Martyniaka posługę w niej sprawuje o. Marek Blaza, jezuita, birytualista. – Będziemy starać się o działkę, na której w przyszłości wybudujemy cerkiew – mówi ks. Mirosław Turkot.

Kolejne ośrodki

Greckokatoliccy wierni porozrzucani są po całej Warszawie. Największe ich skupiska znajdują się na Woli, Bielanach, Tarchominie, w Górze Kalwarii, Ożarowie Mazowieckim i Błoniu. Tam prawdopodobnie powstaną następne ośrodki duszpasterskie. W październiku 2013 r. nowa wspólnota powstała w Piasecznie. Na początku października 2014 r., przy okazji peregrynacji obrazu MB Częstochowskiej, w parafii na Domaniewskiej greckokatolicką wspólnotę odwiedził kard. Kazimierz Nycz. 25 stycznia wizytę złoży głowa wschodniego Kościoła w Polsce, abp Jan Martyniak. Uroczysta Msza św. z udziałem władz samorządowych i duchownych obydwu Kościołów odbędzie się w dolnym kościele o godz. 10.

Z duszpasterstwem na Domaniewskiej można kontaktować się telefonicznie lub mejlowo (cerkiew.warszawa@gmail.com; 789 038 509). Informacje można znaleźć także na profilu na Facebooku pod hasłem Cerkiew.Warszawa.