Świetlany trójkąt w mrokach katedry

W dawnych wiekach bardzo duże znaczenie w duchowym przeżywaniu okresu Triduum Paschalnego dla duchowieństwa, ale i wiernych miały tzw. ciemne jutrznie, znane już od XII wieku w Rzymie i Galii, czyli w najstarszych ośrodkach chrześcijańskich w zachodniej Europie, tworzących zrąb kultury i duchowości łacińskiej. Odprawiano je w Wielki Czwartek, Wielki Piątek i Wielką Sobotę. Była to modlitwa Liturgii Godzin- składającą się ze śpiewów psalmów, hymnów oraz odmawiania różnych dodatkowych tekstów modlitewnych stanowiących skarbiec tradycji duchowej Kościoła.

Ciemna jutrznia składała się natomiast z modlitwy porannej Laudesy (Jutrznia) i Matutinum (obecnie Godzina Czytań składająca się z psalmów i czytań zaczerpniętych z Biblii oraz hagiografii, czy dzieł ojców i doktorów Kościoła) sprawowanej zazwyczaj przez osoby duchowne i zgromadzenia zakonne. Z tego też powodu modlitwy te sprawowane były w katedrach czy klasztorach bardzo wcześnie rano.

Ciemność w obliczu jasności

Dziś może nas dziwić taka nazwa, która wydaje się być całkowicie nielogiczna, a także zapewne anachroniczna. Jednakże pamiętać musimy, że dawniej inaczej postrzegano czas niż obecnie. Dlatego pierwsze modlitwy w danym dniu sprawowano we wspólnotach zakonnych czy kanonickich w nocy (Godzina Czytań) jako wyraz czuwania na przyjście Światłości - Chrystusa, Który rozprasza wszelką ciemność - grzech, śmierć, zło. Widzimy zatem, jak ważnego znaczenia symbolicznego nabierały zjawiska przyrodnicze. Ta gra światła i ciemności staje się dla uczestnika celebracji zmysłową formą duchowego przeżycia połączonego z tekstami świętymi rozważającymi dramat cierpienia, szczególnie duchowego związanego z męką Chrystusa, odrzuconego, zdradzonego i osamotnionego w bólu.

Przed świtem odprawiano kolejną modlitwę (Jutrznię), w której polecano opatrzności cały nowy rozpoczynający się dzień, prosząc Pana o błogosławieństwo.

Czytaj na kolejnej stronie.

Polub nas, a nie przegapisz żadnej naszej informacji: