Przebywający z wizytą w Polsce prawosławny Patriarcha Jerozolimy, Teofil III odwiedził w piątek Lublin. W cerkwi katedralnej Przemienienia Pańskiego modlił się z wraz z wiernymi, potem złożył kwiaty pod mauzoleum na Majdanku. W modlitwie w cerkwi uczestniczył m.in. abp Józef Życiński.
Patriarsze towarzyszył zwierzchnik Kościoła Prawosławnego w Polsce metropolita Sawa.
Witając gościa prawosławny arcybiskup chełmsko-lubelski Abel przypomniał, że powierzona mu diecezja to miejsce spotkania dwóch cywilizacji chrześcijańskich, łacińskiej w zachodniej części i bizantyjskiej we wschodniej.
Abp Abel przypomniał dramatyczne momenty z dziejów najnowszej historii diecezji w XX wieku – czas niszczenia świątyń prawosławnych, śmierć za wiarę męczenników chełmskich i podlaskich, deportacje prawosławnych w połowie lat 40. Podkreślił, że odrodzenie prawosławnej kultury diecezjalnej na tym terenie przyszło dopiero 20 lat temu.
Patriarcha Teofil stwierdził, że obecność delegacji w diecezji jest „wydarzeniem cudownym, ale równocześnie historycznym”.
- Patriarchowie Jerozolimy zawsze byli utożsamiani z patriarchami krzyża i zmartwychwstania. Ponieważ doświadczali zarówno krzyża, jak i zmartwychwstania, dlatego też nie mogli być obojętni wobec innych siostrzanych Kościołów. To jest właśnie misja Kościoła jerozolimskiego, która nie jest tylko lokalna, ale ekumeniczna i jest kontynuowana od wieków, przy umocnieniu łaski Ducha świętego pochodzącego od najświętszego grobu Pańskiego – mówił hierarcha.
Zaznaczył, że odczuwa „wyjątkowe chwile wzruszenia i równocześnie radości”, odwiedzając „święte i męczeńskie miejsca Polski”, bo przez tę wizytę dokonuje się zarazem odnowienie braterskich relacji w Chrystusie pomiędzy Kościołami.
- Jestem przekonany i chcę głęboko wierzyć, że dziś żyjemy w takiej epoce, kiedy możemy się przyznać do błędów przeszłości, i jest to odpowiedni czas, aby każdy z nas okazał skruchę, abyśmy się przyznali do własnych błędów, poprosili o wybaczenie grzechów, przewinień – mówił patriarcha Teofil.
Podziękował za obecność abpowi Józefowi Życińskiemu i przekazał pozdrowienia „braterskiej miłości i znak pokoju ziemi jerozolimskiej”. - Pragnę podkreślić, że Kościół jerozolimski aktywnie uczestniczy w dialogu ekumenicznym i teologicznym prowadzonym między naszymi Kościołami i modli się, że nadejdzie czas, kiedy ta jedność odnajdzie urzeczywistnienie we wspólnym kielichu eucharystycznym – mówił.
Po modlitwie patriarcha udał się na teren byłego obozu koncentracyjnego na Majdanku, gdzie złożył kwiaty pod mauzoleum z prochami ofiar.
Patriarcha Teofil, który kieruje Kościołem Jerozolimskim od 2005 roku, przebywa w Polsce na zaproszenie zwierzchnika Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego metropolity Sawy.
W kościołach ustawiane są choinki, ale nie ma szopek czy żłóbka.