Polsko-izraelski hołd w Treblince

Uroczystość rozpoczęto minutą ciszy, potem zabrzmiały hymny izraelski i polski. "Tym ludziom i temu miejscu należy się nasza pamięć. Zginęli ze względu na swoje wyznanie, narodowość i przekonania. Teraz, tak samo jak i przed laty, jesteśmy razem" - powiedział wojewoda mazowiecki Jacek Kozłowski.

"Chcemy oddać hołd również Polakom - Sprawiedliwym Wśród Narodów Świata, którzy zginęli za pomoc udzielaną Żydom podczas Zagłady" - dodał przedstawiciel ministerstwa edukacji Izraela Eli Shaish.

Po przemówieniach sześć symbolicznych zniczy zapalili wspólnie m.in. wiceambasador Izraela Nadav Eshcar, wojewoda mazowiecki oraz przedstawiciele Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata, marszałka województwa, młodzieży i ocalonych. W treblińskiej Żwirowni delegacja polsko-izraelska złożyła także kwiaty przy tablicy upamiętniającej pomordowanych Polaków.

Uroczystości na cmentarzu poprzedziły warsztaty integracyjno-historyczne dla młodzieży "Jesteśmy razem". Wzięli w nich udział uczniowie z liceum w Beer Szewie oraz z mazowieckich szkół w: Siedlcach, Mińsku Mazowieckim, Łochowie, Węgrowie, Małkini, Sokołowie Podlaskim i Kosowie Lackim. Młodzi ludzie mieli możliwość wspólnego spojrzenia na historię obu narodów. Młodzież poznała również historię Domu Sierot Janusza Korczaka oraz polskich Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata.

Uroczystości zorganizowano z inicjatywy Jacka Kozłowskiego, wojewody mazowieckiego - we współpracy z Mazowieckiem Kuratorium Oświaty, Muzeum Historii Żydów Polskich i Muzeum Walki i Męczeństwa w Treblince. Organizatorem warsztatów było Muzeum Historii Żydów Polskich, które wraz z Forum Dialogu Między Narodami i Centrum Edukacji Obywatelskiej, stworzyło program Polskich Międzykulturowych Spotkań Młodzieży (PIYE). W jego ramach prowadzone są warsztaty oraz wymiany licealne i studenckie.

Treblinka II była obozem zagłady położonym cztery kilometry od stacji kolejowej w Małkini, na trasie Warszawa-Białystok. Obóz założono latem 1942 roku jako część akcji Reinhard - nazistowskiego planu zagłady Żydów z terenu Generalnego Gubernatorstwa. Zginęły w nim setki tysięcy Żydów z Warszawy i okolic, z regionu radomskiego i lubelskiego, z okolic Białegostoku, a także ze Słowacji, Grecji i Macedonii. Liczbę ofiar szacuje się na blisko 900 tys. W marcu 1943 roku naziści rozpoczęli kampanię niszczenia dowodów zbrodniczej działalności. Treblinkę zamknięto, większość zabudowy zniszczono, a teren zaorano. W 1964 roku na terenie Treblinki II odsłonięto Pomnik-Mauzoleum, którego autorami są rzeźbiarz Franciszek Duszeńko i architekt Adam Haupt.