Coraz więcej mieszańców

Kurczący się obszar lodu i kry lodowej pokrywający Ocean Arktyczny zmusza niedźwiedzie polarne do wchodzenia na terytorium spokrewnionego z nim podgatunku brunatnego niedźwiedzia grizzly. W rezultacie tego spotkania mieszańce mogą zagrozić istnieniu odrębnych puli genetycznych obu gatunków.

Pierwszy hybrydowy niedźwiedź został zastrzelony przez myśliwych w 2006 roku. Był biały z brązowymi łatami. Badanie jego DNA potwierdziło, że był mieszańcem obu gatunków.

Mieszańce niedźwiedzi zdarzały się w ogrodach zoologicznych, ale nie występowały na wolności. Jednak w tym roku znowu zastrzelono kolejnego, w zachodniej części kanadyjskiej Arktyki. Badanie DNA potwierdziło, że był to mieszaniec już w drugim pokoleniu: ojcem był czystej krwi grizzly, matką - hybrydowa niedźwiedzica.

Naukowcy uważają, że będzie coraz więcej przypadków niedźwiedzich mieszańców, ponieważ niedźwiedzie polarne zmieniają terytorium i swoje zachowanie ze względu na zmiany klimatu. Coraz więcej czasu spędzają na wybrzeżu, czekając aż utworzy się na morzu lód, i wchodzą w bliski kontakt z niedźwiedziami grizzly.

Brendan Kelly z amerykańskiego laboratorium badającego ssaki morskie (US National Marine Mammal Laboratory) w Juneau na Alasce kierował badaniami, które odkryły możliwość powstania 34 krzyżówek gatunków wielkich ssaków żyjących w Arktyce lub kręgu polarnym. 22 z tych krzyżówek dotyczyły przypadków izolowanych populacji.

"Przewiduje się, że do końca tego wieku Ocean Arktyczny przestanie skuwać latem lód i zniknie bariera uniemożliwiająca krzyżowanie się gatunków. Niedźwiedzie polarne spędzają już teraz więcej czasu na lądzie w tych samych rejonach, w których żyją grizzly; foki i wieloryby obecnie oddzielone zlodowaciałymi morzami będą wkrótce pływać w tych samych wodach" - pisze Kelly w dzienniku "Nature".

Zdaniem jego zespołu nie wszystkie z tych krzyżówek dadzą zdrowe, mocne potomstwo.

Chociaż hybrydyzacja jest naturalnym elementem ewolucji, naukowcy uważają, że jej tempo i zasięg w Arktyce, powodowane kurczeniem się pokrywy lodowej na morzu może mieć dalsze konsekwencje, zwłaszcza dla tak wyspecjalizowanego gatunku, jakim jest niedźwiedź polarny.

Badania mieszańców niedźwiedzi polarnych z grizzly w niemieckim zoo wykazały, że hybrydy charakteryzuje typowe dla białych niedźwiedzi zachowanie związane z polowaniem na foki, ale zwierzęta te nie potrafią tak świetnie pływać jak polarni pobratymcy, przemierzający zimą ogromne połacie morza i lodu w poszukiwaniu fok.

Jak się szacuje, w Arktyce żyje około 22 tys. niedźwiedzi polarnych. Ich populacja do połowy wieku skurczy się do jednej trzeciej, jeśli arktyczne lody będą topnieć nadal w obecnym tempie. Przy tym tempie do 2060 roku arktyczne wody latem nie będą skute lodem.