Polska jest zainteresowana Arktyką

"Arktyka to wiele różnych rzeczy, ale ważne jest, by pamiętać w ferworze naszych dyskusji programowych, że dla wielu ludzi, a w tym wielu Kanadyjczyków, Arktyka to po prostu dom. Dlatego Kanada uważa, że rola i poglądy tych mieszkańców Arktyki muszą zajmować centralne miejsce we wszystkich decyzjach politycznych" - powiedział ambasador Kanady Daniel Costello.

Polska, jak mówił Szpunar, ma status stałego obserwatora przy Radzie Arktyki - utworzonej z inicjatywy Kanady przez państwa arktyczne - i interesuje się tym regionem. Najważniejsze kwestie, na których koncentruje się Polska to: ochrona środowiska naturalnego Arktyki, obrona istniejących uregulowań prawnych dotyczących Arktyki, a zwłaszcza Konwencji ONZ o prawie morza (UNCLOS) oraz zasady swobody badań naukowych w Arktyce.

Zaznaczył, że dla Polski szczególnie ważny jest udział w tworzeniu polityki Unii Europejskiej wobec Arktyki. Ale dodał, że ważną rolę w tej sprawie odgrywa też dwustronny dialog z Kanadą, zainicjowany przez Ottawę w ubiegłym roku. "Poznanie przez Polskę stanowiska i argumentacji Kanady może mieć duże znaczenie w prowadzonym obecnie dialogu Kanady z Unią Europejską na tematy arktyczne" - powiedział podsekretarz stanu w MSZ.

Szpunar podkreślał jednak, że główne pole zainteresowań Polski Arktyką od lat było związane z badaniami naukowymi. "Od 1957 roku działa Polska Stacja Polarna Hornsund, położona na wyspie Spitsbergen. Od wielu lat prowadzone są rejsy badawcze statków +Oceania+ i +Horyzont II+. Polscy uczeni biorą udział w pracach Międzynarodowego Komitetu Nauk Arktycznych (IASC) oraz Europejskiej Radzie Polarnej. Warto też odnotować, iż w roku 2013 odbędzie się w Krakowie Arctic Science Summit Week z udziałem około 500 uczonych z całego świata, poprzedzony w roku 2012 analogicznym spotkaniem w Montrealu" - powiedział.

Jak informuje ambasada Kanady w Warszawie, Arktyka Kanadyjska obejmuje 40 proc. powierzchni lądu Kanady, zamieszkuje ją 100 tys. Kanadyjczyków i ma ona istotne znaczenie dla tożsamości narodowej Kanady. Dlatego Kanadyjska Strategia Północna ma na celu zapewnienie zrównoważonego rozwoju społeczno-ekonomicznego, który będzie korzystny dla mieszkańców Arktyki, a w szczególności dla ludności rdzennej.

"Mieszkańcy północnej Kanady zwrócili już uwagę międzynarodową na następujące kwestie: zagrożenia i wyzwania, jakie niosą ze sobą zmiany klimatu, potrzebę zrównoważonego rozwoju gospodarczego a także znaczenie wymiany doświadczeń i wiedzy z naszymi sąsiadami z obszaru okołobiegunowego oraz resztą świata" - informuje ambasada w komunikacie przesłanym PAP.

Polsko-kanadyjska konferencja arktyczna została zorganizowana przez ambasadę Kanady w Warszawie oraz Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.

Wokół Arktyki w ostatnich latach rośnie napięcie polityczne. O przyszłość tego regionu, zwłaszcza wydobycie tam surowców naturalnych, spierają się szczególnie Rosja i Kanada. Częściowe roszczenia do Arktyki wysuwają również USA, Dania i Norwegia. Uważa się, że w Arktyce znajduje się jedna czwarta nieodkrytych zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego na świecie. Spór staje się coraz intensywniejszy w miarę, jak coraz więcej przemawia za tym, że arktyczna pokrywa lodowa kurczy się z powodu globalnego ocieplenia, otwierając nowe szlaki transportowe i szanse eksploatacji złóż.

Pod koniec sierpnia premier Stephen Harper odwiedził północne terytoria Kanady i podkreślił, że ochrona i promocja kanadyjskiej suwerenności w Arktyce jest "priorytetem nie do negocjacji". Z kolei w 2008 r. prezydent Rosji Dmitrij Miedwiediew podpisał rosyjską strategię dotyczącą Arktyki, która zakłada, że do roku 2020 Arktyka stanie się dla Rosji strategicznym terenem eksploracji złóż mineralnych.