Jakie mechanizmy w Kościele nie zadziałały powodując, że taka osoba może funkcjonować jako kapłan – duszpasterz, spowiednik?

Przyznam, że jestem niemile zaskoczony opisem całej patologii i nie chciałbym – przynajmniej w tym momencie - dawać bezpośredniej odpowiedzi na to szczegółowe pytanie, złożone i bardzo trudne. Zostawmy je na inną okazję. Więcej, i mnie narzucają pytania, które chętnie zadałbym komuś zorientowanemu w funkcjonowaniu instytucji kościelnych, zarówno tych centralnych jak i tych lokalnych.

Jakie są „mechanizmy promocji” i „ścieżki kariery” w diecezjach, zakonach i innych środowiskach kościelnych, że tego typu osobowości – prowadzące podwójne życie - dochodzą tak wysoko w krótkim czasie?

Kto i w jaki sposób weryfikuje wiarygodność osób, którym zostają powierzone ważne stanowiska w kuriach i urzędach, które zostają posłane na parafię do pracy z dziećmi i młodzieżą? Jak tego typu osobowości spełniają swoje obowiązki kapłańskie, na przykład jako spowiednicy?

Jak to możliwe, że w seminariach pracują niekiedy jako wychowawcy czy profesorowie księża, skompromitowani w oczach kleryków, którym oni nie ufają i których nie szanują? Alumni, ludzie młodzi, swoją „zbiorową intuicją” potrafią prześwietlić osoby nieprzejrzyste, przeczuć ich dwuznaczne postawy i zachowania.

Czy to możliwe, by patologia widoczna w publikowanych postach nie były widoczna dla środowiska, w którym zainteresowany funkcjonował przez całe lata? To nie jest zwyczajny skandal, ale skandaliczny przejaw patologii. Trudno mi było uwierzyć w to, co czytałem. Nie wolno nam niczego ukrywać, zamiatać pod dywan. Bardzo uderzyły mnie kiedyś słowa papieża Leona XIII: „Historyk Kościoła będzie mógł odnaleźć Boskie jego korzenie tylko wtedy, jeżeli kierowany uczciwością nie będzie dążył do ukrycia wszystkich (…) win, których jego synowie, a tym samym i słudzy, przyczynili Kościołowi, oblubienicy Chrystusa” (Leon XIII).

Jaka jest odpowiedzialność diecezji i kapłańskiego otoczenia księdza, który stał się bohaterem skandalu?

Odpowiedzialność moralna – bo o niej mówimy - ma charakter głęboko osobisty. Chrześcijaństwo nie uznaje odpowiedzialności zbiorowej.

„Jaka jest moja osobista odpowiedzialność moralna?” – takie pytanie ma sens. Można sobie na nie odpowiedzieć w szczerym rachunku sumienia i w spowiedzi świętej. I nie dotyczy to jednej diecezji, w której miał miejsce ostatnio nagłośniony skandal. Rachunek sumienia z życia i posługi może zrobić sobie każdy z nas – przy okazji tego i każdego innego skandalu.

Publicznie natomiast możemy zadawać sobie inne pytania: jaki klimat duchowy i moralny panuje w naszym środowisku kapłańskim, na naszych plebaniach, w kuriach, domach zakonnych; jak funkcjonuje pomiędzy nami correctio fraterna; jaka jest troska o rozwój duchowy i moralny księży w diecezji, w zakonie; co robimy, by potwierdzać życiem to, co głosimy słowem; z jakim szacunkiem odnosimy się do siebie nawzajem i do ludzi.

Jakie wnioski powinniśmy – Kościół instytucjonalny, zwykli świeccy - wyciągnąć z tej sytuacji?

Jeden oczywisty wniosek. W życiu i powołaniu chrześcijańskim (niezależnie od stanu duchownego, zakonnego czy świeckiego) nie jest ważne, jakie pełnimy funkcje, czym zarządzamy, co budujemy, tworzymy, głosimy, organizujemy, publikujemy itd., ale jedynie i wyłącznie to, jak odpowiadamy na żądanie Boga: „Powiedziano ci, człowiecze, co jest dobre. I czegoż żąda Pan od ciebie, jeśli nie pełnienia sprawiedliwości, umiłowania życzliwości i pokornego obcowania z Bogiem twoim?” (Mi 6, 8).

Liczy się także to, jaki jest nasz szacunek i życzliwość wobec bliźnich, jaka jest czystość serca, prawość myślenia, skrucha przed Panem. „Pycha jest matką wszystkich grzechów. Bądźmy w oczach ludzi biedni i mali” – pisała kiedyś w jednym z listów moja matka. Skandale duchownych objawiają najpierw pychę. Lekarstwem na nią może być jedynie skrucha serca, pokorne uznanie, że sami z siebie jesteśmy zawsze mali i biedni. To miłość Boga nas podnosi, wywyższa i otacza chwałą. Jedynie ona może nas uratować.

Niech mi będzie wolno na zakończenie przytoczyć fragment dziewiątej stacji Drogi Krzyżowej kard. Ratzingera odprawianej w Koloseum w 2005 roku: „Czy nie powinniśmy myśleć także o tym, ile Chrystus musiał wycierpieć w swoim Kościele? Ileż razy nadużywa się sakramentu Jego obecności, w jaką pustkę i złość serca tak często on wchodzi! Ileż razy sprawujemy go tylko my sami, nie biorąc Go nawet pod uwagę! Ileż razy Jego słowo jest przekręcane i nadużywane! Jakże mało wiary jest w tylu teoriach, ileż pustosłowia! Ile brudu jest w Kościele i to właśnie wśród tych, którzy poprzez kapłaństwo powinni należeć całkowicie do Niego! Ileż pychy i samouwielbienia! Jakże mało cenimy sakrament pojednania, w którym On oczekuje, by nas podnieść z naszych upadków! To wszystko jest obecne w Jego męce”.

Oto jedyny ratunek na naszą niewierność, na skandaliczne zachowania i przejawy patologii: duchowej, moralnej, kapłańskiej, rodzinnej i każdej innej. Źródłem wszelkiego zła w Kościele jest zdrada Chrystusa.

PAP DODANE 18.07.2022

Metropolita białostocki: Dotychczasowy rzecznik archidiecezji pozbawiony prawa do wykonywania posług duszpasterskich

Dekret zawierający decyzję o pozbawieniu prawa do wykonywania jakichkolwiek posług duszpasterskich i noszenia stroju duchownego - przekazał w poniedziałek dotychczasowemu księdzu rzecznikowi metropolita białostocki abp Józef Guzdek. Abp Guzdek przeprosił też za "zgorszenie" spowodowane zachowaniem księdza. »

więcej »