2014 - Europejskim Rokiem Rodziny?

Zdaniem Komitetu Ekonomiczno-Społecznego należy zdawać sobie sprawę z korzyści społecznych i gospodarczych, jakie wiążą się z polityka na rzecz rodziny. Jest to tym bardziej konieczne ze względu na ę demograficzną", jaka charakteryzuje dziś większość społeczeństw europejskich.

Komitet zamierza także poprzeć pomysł, aby rok 2014 został ogłoszony Europejskim Rokiem Rodziny.


Publikujemy tekst dokumentu:

Rola polityki rodzinnej w procesie zmian demograficznych w celu podzielenia się najlepszymi osiągnięciami Państw Członkowskich

1. Wprowadzenie: stan obecny

1.1 Europejska rodzina jest w pełni przemian: spadek dzietności, opóźnienie pierwszego porodu, wzrost rozwodów i rodzin niepełnych, przedłużenie długości życia, co znajduje także odzwierciedlenie w rosnącej liczbie osób starszych wymagających opieki.

1.2 "Zima demograficzna" dotyczy całej Unii Europejskiej, ale różnorodność dotyczy zarówno sytuacji demograficznej w państwach członkowskich jak również rozwiązań polityki rodzinnej. Motto Unii Europejskiej "zjednoczeni w różnorodności" jest szczególnie uzasadnione w tej sprawie.

1.3 Żadne państwo członkowskie nie osiąga progu zastępowalności pokoleń chociaż dwa, Francji a i Irlandia są bardzo blisko. Warto przypomnieć, że Stany Zjednoczone Ameryki mają poziom dzietności, zapewniający zastępowalność pokoleń, podczas gdy w Europie jest on niższy o 25% .

1.4 Na tle ogólnych zasad kontrasty są bardzo silne. Osiemnaście państw członkowskich ma przyrost naturalny pozytywny, urodzenia przewyższają zgony, podczas gdy w dziewięciu jest on negatywny zgony przewyższają liczbę urodzeń (w kolejności rosnącej: Portugalia, Estonia, Włochy, Łotwa, Litwa , Węgry, Rumunia, Bułgaria, Niemcy).

1.5 Odwrócenie tego trendu zależy przede wszystkim od poprawy współczynnika dzietności. Przepływy migracyjne mają także wpływ, ale nie są wystarczające.

1.6 Kompleksowa polityka rodzinna zawiera rozwiązania podatkowe i świadczenia dla rodzin, akcje na rzecz równości zawodowej kobiet i mężczyzn, usługi opiekuńcze wspomagające opiekę nad dziećmi i osobami zależnymi dającymi możliwość na pogodzenie życia rodzinnego i pracy: urlopy rodzicielskie, praca w niepełnym wymiarze godzin. W Unii Europejskiej taka polityka istnieje, nawet jeśli różny jest nacisk na poszczególne aspektyw każdym kraju.

1.7 Inspiracje tych zasad również się różnią : w jednych krajach są one natury moralnej i obywatelskiej, w innych przypadkach gospodarcze lub polityczne, wreszcie inspirowane potrzebami natalistycznymi. Niemniej jednak, niezależnie od inspiracji, dobro moralne, zdrowotne i edukacyjne dzieci jest podstawą równie ważną, jak to, aby umożliwić rodzicom łączenie życia rodzinnego, zawodowego i społecznego.

1.8 Kraje skandynawskie zwróciły szczególną uwagę na równość ojca i matki w życiu zawodowym, jak również obowiązkach życia rodzinnego i wdrożyły polityki społeczne i szkolenia zawodowe umożliwiające lepsze godzenie pracy i życia rodzinnego, ale także ułatwienia w powrocie do zatrudnienia po urlopie wychowawczym. Stworzyli również system publicznej opieki nad małymi dziećmi.

1.9 Holandia jest przykładem rozwoju zatrudnienia w niepełnym wymiarze godzin, co pozwala matkom poświęcić więcej czasu na życie rodzinne (80% kobiet pracuje w niepełnym wymiarze godzin), a możliwość ta została wykorzystana w znacznie większej mierze niż gdzie indziej również przez ojców (20%).

1.10 We Francji, politykę rodzinną cechuje dużą stabilność w czasie; nieuzależniona od politycznej większości. Jest to połączenie świadczeń finansowych, korzystnych zasad opodatkowania i przepisów prawa pracy tworzących specjalne płatne urlopy i systemy opieki przedszkolnej dla dzieci do trzech lat. Powoduje to, że Francja jest jednym z krajów europejskim, gdzie stopa zatrudnienia kobiet i wskaźniki dzietności są najwyższe.

1.11 W Wielkiej Brytanii, polityka w coraz większym stopniu koncentruje się na walce z ubóstwem wśród rodzin, ale występuje w sytuacji, w której elastyczność rynku pracy ułatwia matkom, dość szybko znalezieniu pracy.

1.12 W każdym razie, z badań wynika dość jasno, że wysoki wskaźnik zatrudnienia kobiet towarzyszy wysokiej lub stosunkowo wysokiej płodności i możliwości stwarzane do pogodzenia życia zawodowego i rodzinnego sprzyjają mu.

1.13 Zgodnie z obecnym stanem demograficznych w Unii Europejskiej, bardzo ważne jest określenie czynników sukcesu polityki i jej wpływu na poziom płodności. Rzeczywiście, można przewidzieć kilka scenariuszy zmian demograficznych. Tak więc można przyjąć przedłużenie obecnej sytuacji, co nie może nie wywoływać poważnych trudności dla Unii Europejskiej, jak również pogorszenie stanu populacji europejskiej według dwóch schematów, ale w obu przypadkach musimy się liczyć z katastrofalnymi konsekwencjami, i wreszcie scenariusz optymistyczny który zakłada, "wiosnę" po ''zimie demograficznej'' która panuje dzisiaj.

1.14 Pierwszy scenariusz to rozważenie konsekwencje aktualnych trendów. Unia Europejska pozostanie w "zimie demograficznej" zróżnicowanej dla poszczególnych państw członkowskich, mniej lub bardziej zrównoważony przez wzrost średniej długości życia w dobrym zdrowiu i migracje. W takim przypadku jesteśmy świadkami silnego starzenia się populacji pomimo migracji (imigranci też się starzeją) i spadku ludności pracującej mimo prawdopodobnego zwiększenia wieku emerytalnego. W około połowie krajów europejskich, doszłoby do zmniejszenia populacji.

1.15 To ostatecznie doprowadziłoby do dużych różnic demograficznych między państwami członkowskimi i mogło zagrozić spójności Unii Europejskiej, ponieważ postulaty polityczne ludności mogą być bardzo różne w poszczególnych krajach, ze względu na charakterystykę demograficzną .

1.16 Najgorszy scenariusz,to ten gdy "zima demograficzna" przekształca się w epokę lodowcową! W tym przypadku nastąpi starzenia się od dołu, to znaczy bardzo niski wskaźnik płodności, mniej niż trzy czwarte poziomu zastępowalności pokoleń i starzenie się od góry z powodu wzrostu długowieczności poza 65 lat.