Namibia będzie obchodzić Pierwszy Dzień Pamięci o Ludobójstwie

Dzień ten poświęcony jest pamięci ofiar zbrodni popełnionych przez Niemcy wobec ludów Nama i Herero w 1904 r.

Eksterminacja ludów Herero i Nama, jakiej w 1904 r. dokonały niemieckie władze kolonialne, tłumiąc zryw niepodległościowy, została określona w 1985 r. przez oenzetowską podkomisję ds. praw człowieka jako pierwsze ludobójstwo XX wieku.

Podczas ludobójstwa wymordowano, wygnano i skazano na śmierć głodową prawie 80 proc. ludu Nama, oraz ponad 50 proc. populacji Herero.

Jak poinformował Audrin Mathe z Ministerstwa Technologii Informacyjnych i Komunikacyjnych wydarzenie inauguracyjne, oficjalnie uznane za święto publiczne, odbędzie się w stolicy Windhoek, w pobliżu fortu Alte Feste, obecnego muzeum. To jedno z miejsc, w których doszło do kolonialnych zbrodni.

Uchwalenie Dnia Pamięci o Ludobójstwie ma początki w dyskusjach na jego temat w 2016 r. Dzień Pamięci o Ludobójstwie ogłoszony został przez rząd Namibii w 2024 r.. Wtedy też postanowiono, iż obchodzony po raz pierwszy będzie 28 maja 2025 r.

Temat niemieckich kolonialnych zbrodni powrócił w roku 2004, kiedy rząd niemiecki oficjalnie przeprosił za wydarzenia z terenów Niemieckiej Afryki Południowo-Zachodniej, czyli dzisiejszej Namibii.

Zginęło ponad 100 tys. osób. Warto przypomnieć, że walczący przeciw niemieckim osadnikom powstańcy Herero, zgodnie z rozkazami swoich dowódców mieli oszczędzać kobiety, dzieci, Brytyjczyków i misjonarzy.

Zgoła inaczej wyglądało to po stronie niemieckiej, gdzie dowodził Lothar von Trotha, który wydał lakoniczny rozkaz: „Każdy Herero ma być zastrzelony”. Z kolei niemiecki major Theodor Leutwein negował stosowanie konwencji genewskiej do wojen na terenie kolonii, co skutkowało barbarzyńskim dobijaniem rannych.

We wspomnieniach jednego z misjonarzy: „Niemcy nie brali jeńców. Zabijali całymi tysiącami kobiety i dzieci leżące wzdłuż poboczy. Przebijali je bagnetami i dobijali kolbami karabinów. Nie sposób znaleźć słów, by oddać to, co się działo”.

W 2021 r. Niemcy, uznając historyczną odpowiedzialność za wydarzenia z Namibii, zobowiązały się do wypłaty ponad miliarda euro „zadośćuczynienia”, jednak nie w formie reparacji, ale jako pomoc rozwojową.

Domagający się 30 mld euro odszkodowania potomkowie Herero i Nama nie zgodzili się na takie rozwiązanie.