Dlaczego młodzi dali się uwieść ofercie Palikota?

Badania CBOS wykazują, że największa grupa młodych ludzi, którzy wzięli udział w wyborach do Sejmu i oddali w nich ważny głos poparła, Platformę Obywatelską (36%). Około jednej czwartej głosowało na Prawo i Sprawiedliwość (24%), a jedna piąta – na Ruch Palikota (20%). Zdecydowanie mniej respondentów w wieku 18–24 lata udzieliło poparcia kandydatowi Polskiego Stronnictwa Ludowego (6%) bądź Sojuszu Lewicy Demokratycznej (5%).

Powyborcze deklaracje najmłodszych głosujących różnią się od odpowiedzi ogółu tych, którzy poszli do urn. Przede wszystkim istotnie więcej młodych ludzi twierdzi, że oddało głos na Ruch Palikota (różnica 11 punktów). Na większym poparciu dla tego ugrupowania w porównywalnym stopniu, jak się wydaje, straciły wszystkie pozostałe komitety – każdy z nich uzyskał w tej grupie wynik gorszy niż w skali ogólnokrajowej.

Wśród osób w wieku 18-24 lata uczestnictwo w wyborach, tak jak w całym społeczeństwie, było wyraźnie zróżnicowane. Partycypacji wyborczej sprzyjało zamieszkiwanie w dużej aglomeracji oraz dobra sytuacja materialna: udział w głosowaniu wzięło – według własnych deklaracji – 81% najmłodszych dorosłych mieszkańców miast liczących 501 tys. i więcej ludności oraz 78% tych w gospodarstwach domowych, których łączny dochód wszystkich jego członków przekracza 3500 zł. O pójściu do urn nieco częściej też zapewniali badani regularnie praktykujący religijnie (65%), a także mężczyźni (60%).

„Zestawiając deklaracje osób w wieku 18–24 lata oraz ogółu ankietowanych możemy scharakteryzować poglądy młodych obywateli, ukazać ich specyfikę” – deklarują autorzy badania CBOS. Respondenci z tej grupy wydają się przede wszystkim słabiej zainteresowani polityką: młodzi wyborcy rzadziej niż ogół Polaków (nie tylko głosujących) deklarują, że w co najmniej dużym stopniu interesują się polityką, rzadziej także oglądają codziennie telewizyjne programy informacyjne.

Co więcej, najmłodsi ankietowani w mniejszym stopniu niż ogół uważają udział w głosowaniu za obywatelską powinność, której spełnienie jest ważne, ponieważ to, kto jest u władzy, ma znaczenie. Grupę młodych wyborców cechuje natomiast ponadprzeciętne zaufanie do mechanizmów demokracji przedstawicielskiej, wyrażające się w częstszym poczuciu realnego i równego dla wszystkich obywateli wpływu na sytuację w kraju i politykę rządu.

Wyniki Polskiego Generalnego Studium Wyborczego 2011 potwierdzają wiele obiegowych opinii na temat ludzi młodych i ich obywatelskich kompetencji. Osoby w wieku 18–24 lata rzadziej niż starsze uczestniczyły w wyborach, nieco inaczej też rozłożyły się ich głosy. Jedna piąta młodych wyborców dała się uwieść świeżości oferty Janusza Palikota, co zapewne zadecydowało o sukcesie jego partii (Ruch Palikota zawdzięcza osobom poniżej 25. roku życia około jednej czwartej zdobytych głosów) – czytamy w opracowaniu.

Trudno jednak ocenić - zwraca uwagę CBOS - w jakim stopniu na decyzje tej grupy wpłynęła pobudliwa młodzieńcza natura, a w jakim – swego rodzaju obywatelska niedojrzałość znajdująca wyraz chociażby w sporadycznym interesowaniu się polityką (skądinąd niewiele częstszym u osób starszych).

W komunikacie CBOS omawiane są wyniki badania „Polskie Generalne Studium Wyborcze 2011” zrealizowanego we współpracy Instytutu Studiów Politycznych PAN z CBOS w dniach 20 października–13 listopada 2011 roku na reprezentatywnej próbie losowej 1919 dorosłych mieszkańców Polski.