Unia Europejska podkreśla konieczność badań w dziedzinie bioetyki

Istnieje nagląca potrzeba zakrojonej na szeroką skalę publicznej dyskusji w sprawie wypracowania wspólnych zasad działania w zakresie bioetyki i biotechnologii. Jednocześnie przedstawiciele Kościoła przypominali o konieczności przestrzegania we wszystkich tych badaniach godności osoby ludzkiej. Sprawy te poruszano podczas dwudniowych obrad okrągłego stołu, zorganizowanych w dniach 9-10 lipca przez Tymczasową Komisję ds. Genetyki Ludzkiej Parlamentu Europejskiego z udziałem m.in. Komisji Episkopatów Unii Europejskiej (COMECE). Komunikat ze spotkania ogłoszono 11 bm.

Zdaniem europejskiego komisarza ds. badań naukowych Philippe’a Busquina, Unia jest świadoma możliwości naszego kontynentu w zakresie badań biotechnologicznych; podkreślił on przy tym z całą mocą, że wprowadzanie nowych technologii w tej dziedzinie zależy od publicznego ich zaaprobowania. W tym celu niezbędna jest publiczna debata na ten temat – stwierdził komisarz.

Dodał, że jego komisja przedstawi jeszcze przed końcem roku strategiczną wizję badań nad życiem do roku 2010 w ramach celów postawionych podczas spotkania na szczycie przywódców państw Unii w Lizbonie w ub.r. Wizja ta ma podkreślić potrzebę nasilenia i umiędzynarodowienia badań w UE, zwiększenia konkurencyjności działających na tym polu instytucji oraz podjęcia pluralistycznych dyskusji w dziedzinie biotechnologii.

Brak jasnego ustawodawstwa w tym zakresie wywołał żywą krytykę ze strony przedstawicieli przemysłu, m.in. Erika Tambuyzera ze stowarzyszenia EuropaBio, który ponadto nawoływał do wzrostu środków na te cele. Według międzynarodowej organizacji ochrony środowiska Greenpeace Unia winna jak najszybciej opracować nowe wytyczne w tej dziedzinie.

Przedstawicielka Światowej Organizacji Zdrowia Kathleen Strong zażądała, aby owoce badań służyły całej ludzkości, a zwłaszcza krajom najsłabiej rozwiniętym. W tym celu eksperci brytyjscy opowiedzieli się za utworzeniem europejskiej sieci ośrodków badań genetycznych tak, aby każdy obywatel miał dostęp do wszystkich istniejących testów, unikając skutków tzw. „shopping around” [chodzi o umożliwianie obywatelom korzystanie w innych krajach z tych dobrodziejstw biotechnologii, z których nie mogą korzystać we własnych krajach ze względu np. na zakazy prawne lub brak możliwości technicznych].

Pani Gioia Scappucci w imieniu COMECE zażądała, aby badaniom towarzyszyła odpowiednia refleksja nt. pojęcia „godności ludzkiej”. Wykorzystywanie embrionów do badań lub diagnostyki przed wszczepieniem, będące zagrożeniem eugenicznym, jest – według prelegentki – niedopuszczalne.

Dla odmiany stowarzyszenia pacjentów domagały się „laickiego podejścia” do badań, gdyż – ich zdaniem – dobrodziejstwa poszukiwań naukowych winny służyć wszystkim pacjentom. Niektórzy eksperci obawiają się, że badania nt. rzadkich chorób mogą być wykorzystywane do badań na rzecz bardziej popularnych schorzeń, z czym mogą się łączyć także cele dochodowe. Przewodniczący Busquin odpowiedział, że celem kierowanej przezeń Komisji jest pomaganie laboratoriom, aby pracowały nad patologiami tak, aby nie zaniedbywały swych podstawowych zadań badawczych.

Na zakończenie dwudniowych obrad Komisja Tymczasowa postanowiła omówić projekt raportu nt. biotechnologii na spotkaniu parlamentarnym w listopadzie w Brukseli lub w grudniu w Strasburgu.