180-lecie parafii ewangelickiej we Włocławku

Rocznicę 180-lecia powstania i 120-lecia poświęcenia kościoła świętowała 27 października parafia ewangelicko-augsburska we Włocławku. Z tej okazji katolicki biskup włocławski Bronisław Dembowski napisał specjalny list do włocławskich ewangelików.

Podczas uroczystej liturgii Wieczerzy Pańskiej homilię wygłosił ewangelicki biskup diecezji pomorsko-wielkopolskiej ks. Michał Warczyński. Przypomniał w niej dzieje ewangelickiej parafii we Włocławku oraz budowniczych i dobrodziejów kościoła. Występując w imieniu katolickiego seminarium duchownego we Włocławku ks. prof. Wojciech Hanc mówił o wieloletnich dobrych kontaktach pomiędzy włocławską uczelnią a parafią ewangelicką. Całość uświetniły śpiewy chóru Kolegiów Nauczycielskich z Włocławka. W uroczystości, oprócz parafian, uczestniczyli także zaprzyjaźnieni z parafią pastorzy z Konina, Bydgoszczy i Poznania oraz przedstawiciele duchowieństwa Kościoła rzymsko-katolickiego.

Pierwsi ewangelicy pojawili się we Włocławku dopiero pod koniec XVIII w. Od 31 maja 1821 r. nabożeństwa odprawiano w niewielkim drewnianym kościele św. Wojciecha, przejętym od katolików. Samodzielną parafię utworzono w

1829 r., jej proboszczem został ks. Juliusz Adolf Teodor Ludwig. W następnych latach wykonano szereg prac w kościele i wybudowano plebanię. Działała też szkoła ewangelicka.

W 1850 r. Fryderyk Wilhelm Cords, dziedzic dóbr Siewiersk, zapisał w testamencie swój majątek na budowę nowego kościoła, szkoły i szpitala ewangelickiego. Realizacja zapisu znacznie się opóźniła wskutek procesów z rodziną zmarłego. Wreszcie w 1874 r. uzyskano pieniądze na budowę szkoły.

Kościół wybudowano w latach 1877-1881. Jest to budowla ceglana, neogotycka, wzniesiona według planów budowniczego gubernialnego Franciszka Tournelle. Fundusze na budowę świątyni i jej wyposażenie napłynęły także z ofiar parafian, współwyznawców z Warszawy, Ozorkowa i Chodcza oraz z dotacji rządowej. Duże zasługi miał w tym względzie długoletni proboszcz ks. Rudolfa Zirkwitz. Uroczyste poświęcenie odbyło się 25 października 1881 r. Konsekracji dokonał bp Paweł Ewerth. Stary

kościół wówczas rozebrano.

Na początku XX w. we Włocławku była już większa liczba ewangelików Polaków. Najwybitniejszymi przedstawicielami polskiej mniejszości byli, zasłużeni również dla miasta, Adela i Ludwig Bauerowie. Przy ich pomocy zrealizowano ostatnią część zapisu Cordsa - Dom Miłosierdzia (1905 r.). Bauerowie ofiarowali też parafii budynek szkolny (1908 r.). Rozwój liczebny parafii był wtedy tak pomyślny, że zastanawiano się nad rozbudową kościoła. Realizacji tych planów przeszkodziła I wojna światowa.

W odrodzonej Polsce życie parafialne nadal układało się pomyślnie. W latach 1918-1938 proboszczem był ks. Hugo Wosch. Działały liczne stowarzyszenia i chóry, także Stowarzyszenie Polskiej Młodzieży Ewangelickiej. W 1928 r. poświęcono nowe, do dziś zachowane dzwony. Parafia liczyła wtedy około 3 tys. osób w mieście i okolicy. Istniało pięć kantoratów.

II wojna światowa zadała ciężkie ciosy polskiemu

życiu ewangelickiemu, jednak już w 1945 r. ks. Emil Dawid wznowił nabożeństwa. Warunki były trudne, parafianie rozproszeni, kościół uszkodzony, plebania zajęta. Duże zasługi w odbudowie położył ks. senior Ryszard Trenkler z Torunia, administrujący parafią w latach 1947-1951. W 1951 r. parafię ponownie przejął ks. Dawid (zmarł w 1963 r.).

Od 1968 r. w parafii działał ks. Jan Feruga, następnie ks. Marian Bienioszek oraz ks. Marek Loskot. Obecnie jej proboszczem jest ks. Krzysztof Cienciała.