Jeszcze o archiwach watykańskich

Otwarcie przed terminem archiwów watykańskich dotyczących Niemiec z lat II wojny światowej powinno położyć kres atakom na Piusa XII - uważa pracujący w Rzymie niemiecki historyk ks. Peter Gumpel SI. W wywiadzie dla niemieckiej agencji katolickiej KNA powiedział on, że na początku 2003 r. zostanie udostępniona część dokumentów z czasów pontyfikatu Piusa XI z lat 1922-39. Nie zostaną natomiast otwarte materiały dotyczące Piusa XII i czasów II wojny światowej. Te archiwa mogą być dostępne dopiero za 5-6 lat.

Jednocześnie ks. Gumpel zaprzeczył rozpowszechnianej informacji, że otwarcie archiwów nastąpiło w związku z pokazywanym na ostatnim "Berlinale" filmu Costy Gavrasa "Amen", opowiadającym o Piusie XII i Watykanie w czasach II wojny światowej.

Zdaniem niemieckiego jezuity, z czysto naukowego punktu widzenia byłoby może lepiej poczekać jeszcze ze dwa lata i wtedy ogłosić jednocześnie wszystkie dokumenty pontyfikatu Piusa XI. W obecnej sytuacji naukowcy mogą szybko napotkać granicę, gdyż nie będą mieli możliwości porównawczych. Ale, jak twierdzi ks. Gumpel, w całym konflikcie "chodzi nie tylko o argumenty naukowe, lecz także o emocje i polemikę". - Dlatego jest zrozumiałe, że próbuje się tak szybko jak to możliwe dotrzeć do końca sprawy, odtajniając to, co się da - dodał.

Niemiecki historyk podkreślił, że wśród przeznaczonych do ujawnienia dokumentów należy oczekiwać wiele ciekawego i wartościowego materiału, choć niektóre dokumenty, jak wymiana not między Stolicą Apostolską a Rzeszą Niemiecką czy też materiały dotyczące pierwszych pięciu lat działalności nuncjusza abp Eugenio Pacellego (późniejszego Piusa XII) w Monachium, są już dostępne.

Pontyfikaty Piusa XI i Piusa XII liczą kilka milionów dokumentów, które "muszą być zabezpieczone, skatalogowane, należy też zbadać ich autentyczność i posegregować, zanim zostaną oddane do dyspozycji naukowców. Bez tego żaden poważny archiwista nikogo nie wpuści do swych zbiorów", podkreślił ks. Gumpel.