Najstarszy kościół w Polsce

Archeolodzy od dawna podejrzewali, że książęca siedziba Mieszka I i kaplica ufundowana przez Dąbrówkę musiały znajdować się na Ostrowie Tumskim w Poznaniu. Pierwsze badania prowadzono tam już w okresie międzywojennym. Jednak ani one, ani te z kolejnych lat niczego nie wyjaśniły. Dopiero w 1999 r. archeolodzy z Instytutu Prahistorii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza natrafili przy kościele Najświętszej Marii Panny na Ostrowie na pozostałości murów okazałego kamiennego palatium Mieszka (wczesnopiastowski pałac), w którym książę mieszkał wraz z Dąbrówką w momencie chrztu Polski. Zaczęli podejrzewać, że gdzieś w pobliżu powinny być zatem pozostałości kaplicy Dąbrówki - pierwszej chrześcijańskiej świątyni na ziemiach polskich. Palatium, jak wynika m.in. z badań dendrochronologicznych (określanie wieku drewna na podstawie układu słojów), powstało ok. połowy X w. - Mieszko I, przygotowując się do ślubu z Dąbrówką odpowiadającego jego politycznym aspiracjom, wybudował siedzibę, która czyniła go godnym ręki chrześcijańskiej księżniczki. Decyzja o przyjęciu chrześcijaństwa musiała pociągnąć za sobą konieczność zapewnienia miejsca do sprawowania liturgii - opowiada prof. Hanna Kóeka-Krenz z Instytutu Prahistorii UAM, która kieruje badaniami na Ostrowie Tumskim. - Zgodnie z ówczesną regułą przy palatium książęcym powinna znajdować się kaplica - potwierdza prof. Marek Derwich z Uniwersytetu Wrocławskiego, znawca wczesnych polskich kościołów.