Ks. Halik laureatem "teologicznego Nobla"

Wyróżnienie jest przyznawane corocznie osobom, które przełamują bariery między nauką a religią. Przyznawana od 40 lat Nagroda Templetona, zwana też "teologicznym Noblem", jest jedną z najwyżej dotowanych na świecie i wynosi w tym roku 1,8 miliona dolarów.

65-letni ks. Tomáš Halík należy do najbardziej znanych katolickich intelektualistów w Europie Środkowo-Wschodniej. Należał do bliskich współpracowników byłego prezydenta Czech Václava Havla jak i wieloletniego arcybiskupa Pragi kard. Františka Tomáška. Urodził się w Pradze. Studiował socjologię i filozofię, psychologię kliniczną oraz teologię. Pracował jako psychoterapeuta. Uczestniczył w ruchu odnowy w okresie Praskiej Wiosny. W 1978 został tajnie wyświęcony na księdza katolickiego. Działał w opozycyjnych środowiskach intelektualnych. Od lat podejmuje liczne inicjatywy ekumeniczne i międzyreligijne.

Od 1990 jest rektorem kościoła akademickiego p.w. Najświętszego Zbawiciela w Pradze, prezydentem Czeskiej Akademii Chrześcijańskiej, od 1997 profesorem Uniwersytetu Karola.

Jego książki ukazały się także w językach niemieckim, włoskim, hiszpańskim, angielskim i polskim. Po polsku wydano ostatnio m.in. „Dotknij ran” i „Drzewo ma jeszcze nadzieję. Kryzys jako szansa”, "Różnorodność pojednana. Z Tomášem Halíkiem rozmawia Tomasz Dostatni", "Hurra, nie jestem Bogiem!", "Chcę, abyś był".

W zeszłym roku nagrodę otrzymał Desmond Tutu, były anglikański arcybiskup Kapsztadu a w 2011 duchowy przywódca Tybetańczyków Dalajlama XIV.

Zgodnie z wolą fundatora przewyższa ona wysokość Nagrody Nobla. Jej twórca - John Templeton urodził się w USA, zmarł w wieku 96 lat 8 lipca 2008 r. w Nassau na Bahamach. Nagrodę ufundował w 1972 r. i zgodnie z jego wolą jest ona przyznawana również po jego śmierci. Obecnie na czele fundacji stoi John Templeton, syn fundatora.

Pierwszą laureatką nagrody została w 1973 r. Matka Teresa z Kalkuty, założycielka Zgromadzenia Misjonarek Miłości. Od tamtego czasu wyróżnienie otrzymywały różne osobistości, także niechrześcijanie. W 1976 nagrodę przyznano belgijskiemu kardynałowi Leo J. Suenensowi jako "pionierowi badań i tematyki Ruchu Odnowy Charyzmatycznej". Laureatami Nagrody Templetona byli m.in. założyciel ekumenicznej wspólnoty w Taize brat Roger Schutz, amerykański kaznodzieja baptystyczny Billy Graham, niemiecki fizyk Carl Friedrich von Weizsäcker, benedyktyn i astrofizyk prof. Stanley L. Jaki , założycielka ruchu Focolare Chara Lubich, czy Aleksander Sołżenicyn.

W późniejszych latach nagrodę otrzymali m.in.: amerykański kaznodzieja baptystyczny Billy Graham (1982), były dysydent sowiecki, pisarz Aleksandr Sołżenicyn (1983), fizyk niemiecki prof. Carl Friedrich von Weizsäcker (1989).

W 2006 roku nagrodę Templetona otrzymał po raz pierwszy Polak - ksiądz Michał Heller, profesor filozofii na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie, współpracownik Watykańskiego Obserwatorium Astronomicznego, a także fundator i dyrektor Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych.

W 1996 r. Templeton ufundował też nagrodę filmową. Pierwszym jej laureatem został głośny film "Chodzący trup" Tima Robbinsa obraz nakręcony na podstawie książki s. Helen Prejean ze Zgromadzenia św. Józefa. Opowiadał on o pracy zakonnicy wśród więźniów skazanych na karę śmierci.

Natomiast Europejska Nagroda Templetona - "Religijny Autor Roku" przyznawana jest za publikacje o tematyce religijnej. Wyróżniani nią są dziennikarze i publicyści prasy świeckiej, których twórczość cechuje "precyzja, obiektywizm i duch ekumenizmu". W przyznaniu nagrody decydujący głos ma Komisja Kościołów Europejskich KEK, skupiająca 120 Kościołów protestanckich, anglikańskich, prawosławnych i starokatolickich w Europie.

Tomasz Halik urodził się 1 czerwca 1948 w Pradze. Jest synem historyka literatury, wydawcy dzieł braci Čapków. W latach 1966-71 studiował socjologię i filozofię na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Karola. Był uczeniem m. in. prof. Jana Patočki jednego z najwybitniejszych czeskich filozofów. Tytuł doktora filozofii uzyskał w 1972 r., a jesienią 1968 ukończył trymestr socjologii i filozofii religii na University of Wales w Bangorze w Wielkiej Brytanii. W roku 1984 zyskał uprawnienia z psychologii klinicznej.

W latach 1972-1989 pracował w różnych zawodach cywilnych, jako zakładowy socjolog "Chemoprojektu Praga" w latach 1972-75, psycholog w katedrze psychologii pracy Instytutu Ministerstwa Przemysłu, 1975-84, psychoterapeuta alkoholików i narkomanów w Klinice Antyalkoholowej Uniwersytetu Karola.