Marsz Żywej Pamięci Polskiego Sybiru

Organizatorzy, Związek Sybiraków i władze Białegostoku, spodziewają się udziału w uroczystościach co najmniej kilku tysięcy osób, w tym gości zagranicznych: młodzieży z polskich szkół, a także przedstawicieli organizacji kombatanckich z Litwy, Łotwy, Estonii, Białorusi, Ukrainy i Wielkiej Brytanii.

Marsz Żywej Pamięci Polskiego Sybiru upamiętnia tych, którzy nie wrócili z zesłania. W tym roku odbywać się będzie pod hasłem "Sybirak - tułacz - żołnierz". Głównym punktem dwudniowych uroczystości będzie marsz 10 września, w którym jego uczestnicy przejdą ulicami Białegostoku do kościoła Ducha Świętego, przy którym znajduje się pomnik - Grób Nieznanego Sybiraka.

Chwiedź uważa, że uroczystość służy także odkłamywaniu historii, bo - jak mówił - agresja ZSRR na Polskę 17 września 1939 roku była przez kilkadziesiąt lat PRL przemilczana. "Te zakłamania historii musimy nadrobić. Musimy wyprostować, przekazać młodemu pokoleniu w formie lekcji prawdy historycznej to, co się wydarzyło 17 września 1939 roku" - mówił prezes Związku Sybiraków.

Podkreślił, że pamięć o tych wydarzeniach jest potrzebna, by tragiczna historia więcej się nie powtórzyła. "Ale nie możemy zgodzić się z przedstawianiem historii w krzywym zwierciadle, w niewłaściwej i nieprawdziwej wersji" - dodał Chwiedź. Związek Sybiraków utrzymuje, powołując się na dane swojej komisji historycznej, że po 17 września 1939 roku, czyli dniu agresji ZSRR na Polskę, na Wschód deportowano co najmniej 1,35 mln osób. Komisja ocenia, że zginął co trzeci wywieziony - czyli blisko pół miliona Polaków.

Inne dane dotyczące wywózek podają historycy, m.in. z Instytutu Pamięci Narodowej. Są one niższe od szacunków Sybiraków. Np. przy szacunkach w oparciu o dane z archiwów rosyjskich pada liczba niespełna 500 tys. osób, których w latach 1939-41 dotknęły sowieckie represje. To osoby deportowane, ale także aresztowane lub umieszczone w obozach jenieckich.