„Niezłomni ludzie Kościoła”

Dramatyczne były także losy niezłomnej szarytki s. Izabeli Łuszczkiewicz, która w czasie okupacji ukrywała Żydów, współpracowała z AK i BCh, a po zainstalowaniu się komunistów w Polsce – z podziemiem niepodległościowym. O jej losach mówił ks. prof. Józef Marek z Krakowa. Za swoją działalność została aresztowana, torturowana w śledztwie, osądzona na karę śmierci. W więzieniu dodawała otuchy innym skazanym. Chora i wyczerpana, została wypuszczona na przepustkę. Zmarła w 1956 r. w Krakowie.

Dr Łucja Marek z katowickiego IPN poświęciła swoje wystąpienie ks. Kazimierzowi Jancarzowi z Mistrzejowic, kapelanowi robotników, który zaczął wspierać działaczy „Solidarności”, gdy w 1982 r. w jego parafii zaczęła się głodówka w intencji internowanych. Gdy internowani wrócili w ostatnim dniu modlitwy, w czwartek, co czwartek odprawiał Mszę św. za Ojczyznę. Ks. Jancarz zorganizował w parafii Konfraternię Akademicką, Robotniczą, Samarytańską i Nauczycielską. Zorganizował chór, Uniwersytet Robotniczy, TV Niezależną, która miała dokumentować prace w parafii i historię „Solidarności”.

Jedyną żyjącą osobą z „niezłomnych” jest ks. Józef Wójcik, o którym, w obecności kapłana, mówił dr Bartłomiej Noszczak. To „szaleniec Boży”, jak określali go ubecy, który nie bał się nawoływać młodzież do obrony krzyży w szkołach, przez lata potrafił żyć w skonfliktowanej społeczności parafialnej, podzielonej na tle obrony poprzedniego księdza. W więzieniu przebywał 8 razy za organizowanie „nielegalnych zgromadzeń”, gdyż modlił się z parafianami, lojalnymi wobec władz kościelnych. Najbardziej znany jest jednak z wykradzenie kopii Obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, „aresztowanego” przez bezpiekę w czasie obchodów Tysiąclecia Chrztu Polski w 1966 r. "Jest ponadczasowym typem dobrego kapłana, który reagował na wezwania swoich czasów z odrobiną szaleństwa" – stwierdził historyk. Przytoczył opinię SB o ks. Wójciku: "Jest człowiekiem aroganckim, agresywnym, zdecydowanym wrogiem PRL".

Przed rozpoczęciem konferencji szef Kancelarii Prezydenta Lecha Kaczyńskiego Władysław Staszak odznaczył pośmiertnie Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski o. Władysława Gurgacza i s. Izabelę Łuszczkiewicz. "Pamięć o takich ludziach jest fundamentem i gwarancją dobrej przyszłości" – powiedział min. Staszak, wręczając odznaczenia przedstawicielom zgromadzeń, do których należeli „niezłomni”.