Konflikt kurii o liceum podważył autorytet Kościoła

Sprawa dotyczy konfliktu wokół VIII Liceum Ogólnokształcącego w Poznaniu, które zajmuje należący do Kościoła budynek przejęty po wojnie przez państwo. Sąd uznał decyzję wywłaszczeniową za bezprawną i potwierdził, iż prawo własności posiada archidiecezja poznańska.

Strona kościelna zapowiadała, iż nie wypowie lokalu szkole, ale zaproponuje miastu jego wynajem. Wiosną zeszłego roku władze miasta poinformowały jednak, że zastanawiają się nad przeniesieniem szkoły w inne miejsce, gdyż nie są w stanie spełnić roszczeń finansowych Kościoła.

Spór opisywała wielokrotnie poznańska „Gazeta Wyborcza”, podając – jak twierdzą jej dziennikarze – za urzędnikami miejskimi, iż Kuria Metropolitalna w Poznaniu miała zażądać od miasta prawie dwa miliony złotych czynszu rocznie za wynajem budynku.

Poznańska kuria skierowała do sądu pozew przeciwko „Gazecie Wyborczej” w Poznaniu za rzekome naruszenie dobrego imienia archidiecezji – żądając publicznych przeprosin i wpłaty 20 tys. zł na konto kościelnej Caritas.

Kuria uznała bowiem, że w swoich komentarzach „Gazeta” nazwała „niesprawiedliwymi” i „pełnymi fałszywych wiadomości” odczytywane w kościołach komunikaty kurii, w których stwierdzono, że archidiecezja nie żądała od miasta konkretnych pieniędzy za dzierżawę budynku.

„Kościół cieszy się w Polsce ogromnymi przywilejami, co wynika ze szczególnej roli, jaką odegrał w życiu naszego narodu. I większość ludzi to rozumie. Ale kiedy ten sam Kościół ustawia się w roli kamienicznika, który chce maksymalizować swoje zyski – i to kosztem szkoły – jego postrzeganie staje się fatalne” – komentuje sprawę prof. Podemski w wywiadzie dla „Gazety Wyborczej”.

Socjolog zwraca uwagę, że „uczniowie szczególnie komentowali postawę kurii” i „byli zbulwersowani” oraz „patrzyli na to wszystko wyczuleni – trochę ze względu na praktyczną przymusowość religii w szkole, trochę ze względu na swój wiek – okres buntu”.

„Instytucja, która ma świecić przykładem, tego przykładu im nie dała. To o tyle dziwne, że liczba chodzących do kościoła generalnie maleje z roku na rok” – zauważył Podemski.

Odnosząc się do pozwu, w którym poznańska kuria zarzuca „Gazecie Wyborczej”, że jej publikacje podważyły „wiarygodność oraz zaufanie” do Kościoła, socjolog odparł, iż „problem leży gdzie indziej: czy naszą wiarygodność podważa to, co się o nas pisze, czy może to, co sami robimy”.

„Domaganie się od miasta hiperkomercyjnej ceny, podczas gdy samemu płaci się stawki dużo niższe, uderza w fundamenty Kościoła. Bo to jest przekształcenie instytucji duchowej w korporację dbającą o swój partykularny interes, swój biznes” – stwierdził Podemski.

„Wiarygodność Kościoła narusza właśnie takie zachowanie urzędników kurii, a nie fakt, że dziennikarze to opisują. No, chyba że to wszystko, co pisała >>Gazeta<<, jest kłamstwem” – zakończył swoją wypowiedź socjolog z UAM.

Spór wokół VIII LO odbił się szerokim echem w mieście. Około tysiąca osób – nauczycieli, uczniów i ich rodziców z VIII LO – manifestowało 25 marca 2009 roku przed Pałacem Arcybiskupów Poznańskich wolę pozostawienia szkoły w obecnym miejscu. Delegację protestujących przyjął metropolita poznański, arcybiskup Stanisław Gądecki.

Kilka dni później abp Gądecki i prezydent Poznania, Ryszard Grobelny zadeklarowali wspólnie, iż obie strony będą szukać rozwiązania, które zapewni pozostawienie liceum w dotychczasowym gmachu. Do tej pory jednak strony nie podpisały umowy o warunkach wynajmu budynku.

Kuria Metropolitalna w Poznaniu odmawia komentarzy w sprawie pozwu skierowanego do sądu przeciwko „Gazecie Wyborczej”.