Oświęcim: Rozpoczęły się uroczystości

Znicze i kwiaty muzealnicy złożyli przed Ścianą Straceń na dziedzińcu bloku 11 w byłym Auschwitz I, gdzie Niemcy rozstrzelali wiele tysięcy osób, głównie Polaków, pod pomnikiem upamiętniającym zagładę około 23 tysięcy Romów w Auschwitz II-Birkenau, monumentem poświęconym około 30 tysiącom ofiar obozu Auschwitz III - Monowitz, na mogile żołnierzy radzieckich, którzy spoczywają na oświęcimskim cmentarzu, a także na zbiorowej mogile około 700 więźniów zgładzonych przez Niemców w ostatnich dniach istnienia obozu.

Krótko po złożeniu kwiatów, w oświęcimskim Centrum Dialogu i Modlitwy rozpocznie się międzynarodowa konferencja ministrów edukacji "Auschwitz - pamięć, odpowiedzialność, edukacja". Na to organizowane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej spotkanie przyjechały delegacje z 35 krajów; na czele dziewięciu z nich (m.in. Kanada, Izrael, Rosja) stoją ministrowie konstytucyjni.

Zgodnie z zamierzeniem MEN, konferencja ma przyjąć postać forum wymiany doświadczeń związanych z nauczaniem pamięci o Holokauście. Ministrowie odpowiedzialni za oświatę i wychowanie opowiedzą o realizowanych w swoich krajach programach edukacyjnych dotyczących tej kwestii. Konferencję - rejestrowaną na potrzeby publikacji edukacyjnej, która trafi do szkół - podsumuje przewodniczący Parlamentu Europejskiego Jerzy Buzek.

Główne uroczystości 65. rocznicy wyzwolenia odbędą się wczesnym popołudniem w byłym obozie Auschwitz II-Birkenau. Weźmie w nich udział około 150 byłych więźniów, a także politycy, między innymi prezydent Lech Kaczyński i premier Donald Tusk, premier Izraela Benjamin Netanjahu i szef PE Jerzy Buzek. Zabiorą głos trzej byli więźniowie: Polak Władysław Bartoszewski, polski Żyd Marian Turski i polski Rom Edward Paczkowski. Po nich przemówią politycy.

Po głównej uroczystości duchowni chrześcijańscy i żydowscy będą się wspólnie modlili przed pomnikiem ofiar obozu, a byli więźniowie i politycy ustawią znicze. Główną uroczystość poprzedzi w środę przed południem międzynarodowa konferencja ministrów edukacji "Auschwitz - Pamięć, Odpowiedzialność, Edukacja" oraz msza święta w intencji ofiar obozu i byłych więźniów, którzy przeżyli. W byłym Auschwitz I otwarta zostanie wystawa upamiętniająca między innymi wyzwolenie obozu przez Armię Czerwoną, a także pomoc radziecką oraz oświęcimian dla ocalonych więźniów.

Po zakończeniu uroczystości rocznicowych w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży odbędzie się sympozjum, podczas którego powołane zostanie europejskiego forum na rzecz praw człowieka.

Niemiecki obóz Auschwitz wyzwolili 27 stycznia 1945 roku żołnierze 100 Lwowskiej Dywizji Piechoty 60 Armii I Frontu Ukraińskiego. W walkach o wyzwolenie Auschwitz, Birkenau, Monowitz oraz miasta Oświęcimia zginęło 231 żołnierzy radzieckich.

Obóz Auschwitz powstał w 1940 roku. KL Auschwitz II - Birkenau, powstał dwa lata później. Stał się przede wszystkim miejscem masowej zagłady Żydów. W ramach kompleksu Auschwitz funkcjonowała także sieć podobozów. W obozie Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 miliona ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców radzieckich i przedstawicieli innych narodów.