Pomnik ku czci ofiar katastrofy smoleńskiej

Pomnik autorstwa rzeźbiarza Marka Moderau, upamiętniający 96 ofiar katastrofy prezydenckiego samolotu pod Smoleńskiem, ma stanąć u wylotu Alei Profesorskiej na stołecznych Wojskowych Powązkach. Część głównej białej bryły będzie umieszczona nad mogiłą, w której pochowane są spopielone szczątki 12 ofiar katastrofy. Na ścianach brył, które powstały w wyniku przełamania, umieszczono napis: "Pamięci 96 ofiar katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem 10.04.2010" oraz listę ofiar.

Według projektu, poszczególne nagrobki wchodzące w skład memoriału są identyczne, zrobione z czarnego granitu. Na każdej z 28 mogił (szczątki tylu ofiar smoleńskiej katastrofy pochowano we wspólnej kwaterze na wojskowych Powązkach) umieszczona jest tablica z białego granitu.

"Sytuacja, w jakiej przygotowywano koncepcję pomnika, była niezwykła; Urząd Rady Ministrów jak najszybciej chciał podjąć działania związane z upamiętnieniem ofiar katastrofy. Zaangażowało się w nie także miasto. Zaproponowaliśmy, że zlecimy przygotowanie koncepcji czterem warszawskim rzeźbiarzom, z pomnikami cmentarnymi w dorobku. Byli to: Antonina Wysocka-Jończak, Marek Moderau, Dariusz Kowalski i Andrzej Sołyga" - powiedział PAP w środę p.o. dyrektor Biura Architektury i Planowania Przestrzennego Urzędu m.st Warszawy Marek Mikos.

Mikos był członkiem gremium oceniającego projekty. Oprócz niego prace opiniowali: prezes Związku Polskich Artystów Plastyków dr Jacek Kucaba, plastyk prof. Jan Kucz, architekt prof. Konrad Kucza-Kuczyński, naczelnik Wydziału Krajowego Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Adam Siwek oraz naczelnik Wydziału Estetyki Przestrzeni Publicznej Biura Architektury i Planowania Przestrzennego Urzędu m.st. Warszawy Tomasz Gamdzyk.

Jak zaznaczył Mikos, chociaż oceniający w podstawowych elementach opierali się na procedurze konkursowej, to jednak formalnie nie był to konkurs. "Zdecydowaliśmy się na taką formułę, ponieważ była o wiele krótsza. Wszyscy artyści otrzymali jednak te same informacje i materiały dotyczące naszych oczekiwań. Ze wszystkimi także spotkaliśmy się na cmentarzu, żeby omówić lokalizację, więc ich szanse były równe. Ponadto prace były oceniane jako anonimowe" - zapewnił Mikos.

Gremium oceniające wybrało pracę Marka Moderau i - jak informuje Mikos - rekomendacja ta została już także zaakceptowana przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów, przez grupę koordynowaną przez ministra Michała Boniego. "Teraz przystępujemy więc do kolejnych działań. W przeciągu tygodnia będzie wiadomo, która z jednostek miejskich będzie kontynuować prace nad projektem, a prac tych jest sporo" - zapowiada Mikos.

Wstępnie ratusz ocenia koszt budowy pomnika na 2-2,5 mln zł. "Kwota ta może się jednak zmienić, podstawą będzie projekt budowlany. Jego przygotowanie potrwa zapewne kilka tygodni, potem musimy sprowadzić kamień do budowy. Jak będzie projekt, materiał i fundusze, rozpoczniemy prace. Trudno jednoznacznie powiedzieć, kiedy pomnik zostanie odsłonięty, jest jednak szansa, że może jeszcze w tym roku" - podkreślił Mikos.