Komunia z Piotrem gwarancją wolności Kościoła

W homilii Ojciec Święty skoncentrował się na kwestii wolności Kościoła, która ma nie tylko wymiar historyczny, lecz także duchowy. Zauważył, że jeśli spoglądamy na dwa tysiąclecia dziejów Kościoła możemy dostrzec, iż w życiu chrześcijan nigdy nie brakowało doświadczeń, które w niektórych okresach i miejscach przybrały charakter autentycznych prześladowań. Zauważył, że pomimo związanych z nimi cierpień, nie stanowią one największego zagrożenia dla Kościoła.

„Większych szkód doznaje on w istocie z powodu tego, co zanieczyszcza wiarę i życie chrześcijańskie jego członków i wspólnot, podważając integralność Mistycznego Ciała, osłabiając jego zdolność do profetyzmu i świadectwa, przyćmiewając piękno jego oblicza” – stwierdził papież. Przypomniał zawartą w 2 Liście św. Pawła do Tymoteusza przestrogę przed niebezpieczeństwami „dni ostatnich”, mogącymi zdeprawować wspólnotę chrześcijańską: samolubstwo, chciwość, pycha, itd. Benedykt XVI przytoczył konkluzję Apostoła, stwierdzającego, że ludzie dopuszczający się zła „dalszego postępu nie osiągną, bo ich bezmyślność będzie jawna dla wszystkich”(2 Tym 3,9). „Istnieje zatem gwarancja wolności, jaką Bóg zapewnia Kościołowi, wolności zarówno od więzi materialnych, które dążą do przeszkodzenia lub ograniczenia jego misji, jak i zła duchowego i moralnego, które może nadwerężyć jego autentyczność i wiarygodność” - stwierdził Benedykt XVI.

Nawiązując do wręczenia paliuszy 38 nowym arcybiskupom-metropolitom Ojciec Święty zaznaczył, że gwarancją wolności dla pasterzy Kościoła i powierzonych im wspólnot jest komunia z Piotrem i jego następcami. Podkreślił, że dotyczy to zarówno wymiaru historycznego jak i duchowego. W wymiarze historycznym „jedność ze Stolicą Apostolską zapewnia Kościołom partykularnym i Konferencjom Biskupim wolność względem władz lokalnych, narodowych i ponadnarodowych, które w pewnych przypadkach mogą stawiać przeszkody misji kościelnej”- zaznaczył papież.

Mówiąc o wolności duchowej Benedykt XVI podkreślił, iż więź z Następcą Piotra stanowi gwarancję pełnej wierności prawdzie, autentycznej tradycji, tak „aby Lud Boży został uchroniony od błędów odnośnie do wiary i moralności”. Tak więc nałożenie co roku przez papieża paliuszy nowym metropolitom należy odczytywać jako gest komunii. „Jest to oczywiste w przypadku Kościołów naznaczonych prześladowaniami lub poddanych ingerencjom politycznym czy innym poważnym doświadczeniom. Ale to jest nie mniej istotne w przypadku wspólnot, które cierpią z powodu wpływu doktryn wprowadzających w błąd lub tendencji ideowych i praktyk sprzecznych z Ewangelią” – stwierdził papież.

Benedykt XVI zauważył, że paliusz staje się w tym sensie rękojmią wolności, podobnie jak Jezusowe „jarzmo”. „Podobnie jak Chrystusowy nakaz, choć wymagający – jest `słodki i lekki`, i zamiast ciążyć temu, kto go niesie – podnosi go, tak też więź ze Stolicą Apostolską, choć wymagająca – wspiera Pasterza i powierzoną jego pieczy część Kościoła, czyniąc ich bardziej wolnymi i mocniejszymi” – powiedział Ojciec Święty.

Benedykt XVI odniósł się także do wymiaru ekumenicznego dzisiejszej uroczystości i obecności na niej delegacji Patriarchatu Konstantynopolitańskiego, pod przewodnictwem metropolity Gennadiosa (Limourisa) z Sassimy. Zaznaczył, że słowa Ewangelii, w których pan Jezus zapewnia, iż bramy piekielne nie przemogą Kościoła mają także znaczenie ekumeniczne, gdyż jednym ze skutków działania złego ducha jest podział w obrębie Kościoła. „Podziały są przejawami mocy grzechu, który nadal działa w członkach Kościoła, nawet po odkupieniu. Ale słowo Chrystusa jest jasne: «Non praevalebunt» - nie zwyciężą (Mt 16:18). Jedność Kościoła jest zakorzeniona w jego jedności z Chrystusem, a sprawa jedności chrześcijan – której zawsze należy poszukiwać i odnawiać, z pokolenia na pokolenie – jest też wspierana przez Jego modlitwą i obietnicą. W walce z duchem zła, Bóg dał nam w Jezusie «Orędownika», obrońcę, a po jego paschalnym przejściu «innego Pocieszyciela» (J 14,16), Ducha Świętego, który pozostaje z nami na zawsze i prowadzi Kościół do pełni prawdy (por. J 14,16, 16,13), która jest jednocześnie pełnią miłości i jedności” – stwierdził papież.

Podczas dzisiejszej uroczystości paliusz - długą zamkniętą wstęgą, wykonaną z białej wełny, ozdobioną sześcioma krzyżami z czarnej wełny, nakładaną przez głowę i spływającą na piersi i plecy – otrzymał m.in. nowy prymas Polski, metropolita gnieźnieński, abp Józef Kowalczyk.