W brytyjskim Newark pożegnano trzech prezydentów RP na uchodźstwie

Cmentarz Lotników Polskich w Newark-on-Trent był dotychczasowym miejscu pochówku trzech pierwszych prezydentów RP na uchodźstwie - Władysława Raczkiewicza, Augusta Zaleskiego oraz Stanisława Ostrowskiego.

Na początku listopada ich szczątki zostały ekshumowane i podczas niedzielnych uroczystości zostaną uroczyście pożegnane. W Newark znajduje się największa w Wielkiej Brytanii nekropolia polskich lotników oraz przedstawicieli innych rodzajów Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.

Wieńce złożyli przedstawiciele prezydenta RP, premiera, ministrów obrony narodowej i spraw zagranicznych, IPN oraz szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele miejscowej Polonii, m.in. polscy harcerze z Newark.

Minister w Kancelarii Prezydenta Andrzej Dera powiedział PAP, że niedzielne uroczystości stanowią domknięcie uroczystości z 1990 r., gdy ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski zrzekł się urzędu i przekazał insygnia władzy prezydentowi Lechowi Wałęsie.

"Teraz polscy prezydenci spoczną w specjalnie przygotowanym mauzoleum w Świątyni Opatrzności Bożej. To symboliczne połączenie II I III Rzeczypospolitej. Ten powrót prezydentów ma bardzo głęboką symbolikę" - podkreślił minister Dera.

Uroczystość w ratuszu Newark poprzedziła msza w miejscowym kościele p.w. św. Marii Magdaleny. W homilii biskup polowy Wojska Polskiego Wiesław Lechowicz powiedział, że polscy prezydenci ocalili Polskę. "Dziękujemy Wam, że byliście niepodległą Polską" – podkreślił. Przypominając biografie prezydentów powiedział, iż łączącą ich cechą było podtrzymywanie nadziei na niepodległą Polskę. "Nie doczekali realizacji tego marzenia, ale ich wysiłki podtrzymywały naród na duchu" – powiedział biskup polowy WP.

W czasie mszy trumny prezydentów zostały udekorowane proporcami prezydenta RP oraz Orderami Orła Białego, który z racji sprawowanego urzędu przysługuje każdemu prezydentowi RP oraz Orderami Wojennymi Virtuti Militari (tym drugim odznaczeniem byli wyróżnieni prezydenci Raczkiewicz i Ostrowski). Po zakończeniu homilii trumny ze szczątkami prezydentów opuściły świątynię w asyście żołnierzy Pułku Reprezentacyjnego Wojska Polskiego. Do Polski zostaną przywiezione 12 listopada.

Urząd prezydentów RP na uchodźstwie sprawowali kolejno: Władysław Raczkiewicz, August Zaleski, Stanisław Ostrowski, Edward Raczyński, Kazimierz Sabbat i Ryszard Kaczorowski. Trzej pierwsi spoczną w nowo powstałym Mauzoleum Prezydentów RP na Uchodźstwie w Świątyni Opatrzności Bożej. W tej świątyni od 2010 r. jest pochowany prezydent Ryszard Kaczorowski. Drugi z prezydentów II RP, którzy dożyli odzyskania niepodległości, Edward Bernard Raczyński zmarł w 1993 r. i został pochowany w rodowej kaplicy w Rogalinie w Wielkopolsce. Na londyńskim Cmentarzu Gunnersbury spoczywa Kazimierz Sabbat.