Nie mamy wiosny Kościoła

W żadnym wypadku nie można dzisiaj mówić o wiośnie, gdyż kryzys, jaki przeżywa od dawna Kościół w Polsce i na świecie, wymaga podjęcia radykalnych środków.

Do takich wniosków doszli uczestnicy konferencji pt. „Czy spustoszona winnica znów się zazieleni? Kryzys Kościoła i drogi wyjścia”. Była to kolejna konferencja z cyklu „Zwróćmy się ku Panu”, zorganizowana przez Instytut Summorum Pontificum (ISP). W spotkaniu, które odbyło się 8 kwietnia w Warszawie II wzięło udział ponad 70 osób z całej Polski i goście-prelegenci z zagranicy.

Spotkanie rozpoczęło się Mszą św. sprawowaną w tradycyjnym obrządku łacińskim, tzw. trydenckim, w kościele Wszystkich Świętych przez ks. Paula Aulagniera z Instytutu Dobrego Pasterza (IBP) we Francji. Jest to stowarzyszenie życia apostolskiego na prawie papieskim, zatwierdzone oficjalnie przez Stolicę Apostolską 8 września 2006.

Otwierając obrady ks. Konstantyn Najmowicz IBP zauważył, że wbrew częstym, obiegowym poglądom, jakoby Kościół w Polsce nie przeżywał takiego kryzysu, jak to się dzieje w Europie Zachodniej, występuje tu wiele niekorzystnych zjawisk. Są to nie tylko spadek praktyk religijnych, powołań kapłańskich i zakonnych i ogólne obniżanie się poziomu sacrum w życiu codziennym, ale także, a może nawet przede wszystkim słabnięcie ducha wiary i postępy laicyzacji w szeregach duchowieństwa i hierarchii.

Mówca zwrócił uwagę na coraz częstsze przypadki wkradania się „ducha światowego” do zakonów i w szeregi duchowieństwa oraz występowania kapłanów ze stanu duchownego. A przecież jesteśmy częścią Kościoła powszechnego ze wszystkimi jego problemami i trudnościami, tym bardziej więc musimy szukać środków zaradczych – podkreślił kapłan.

Również Arkadiusz Robaczewski, prezes ISP, w referacie „Kryzys Kościoła czy wiosna Kościoła – próba diagnozy” wyraził przekonanie, że w żadnym wypadku nie można dzisiaj mówić o wiośnie, gdyż kryzys, jaki przeżywa od dawna Kościół w Polsce i na świecie, wymaga podjęcia radykalnych środków.

Nawiązując do tematu konferencji, zaznaczył, że o „spustoszonej winnicy Pańskiej” jako pierwszy mówił w czasie Soboru Watykańskiego II (1962-65) Dietrich von Hildebrand (1889-1977) – niemiecki filozof i teolog katolicki, nazwany przez Piusa XII „ XX-wiecznym Doktorem Kościoła”. Według von Hildebranda, dokumenty Vaticanum II zawierają wiele przykładów zeświecczenia i błędy, a przyszłość miała potwierdzić słuszność i aktualność poglądów teologa – podkreślił Robaczewski.

Zwrócił następnie uwagę, że o ile wszyscy papieże drugiej połowy XIX wieku i pierwszej połowy XX, z Piusem XII włącznie, mówili o zagrożeniach Kościoła, płynących też od wewnątrz, to od czasów Soboru to poczucie zagrożenia od środka zanikło. „Można to sobie tłumaczyć na trzy sposoby: albo papieże mieli jakieś obsesje na tym punkcie lub byli nie w pełni sprawni umysłowo, co trzeba wykluczyć, albo ci wrogowie wewnętrzni nagle znikli po Vaticanum II, co też jest raczej mało realne, albo stali się większością w Kościele i to jest najbardziej prawdopodobne” – stwierdził mówca.

Zaznaczył, że dziś jesteśmy świadkami swoistego pochodu tryumfalizmu nowych modernistów w Kościele, który wspomniany von Hildebrand nazwał wcześniej „letargiem strażników”, mających czuwać nad czystością wiary. Chodzi przede wszystkim o biskupów i księży, a odbija się to na formacji kleryków, którzy często wychodzą z seminariów niedostatecznie przygotowani duchowo i teologicznie do posługi kapłańskiej – wyjaśnił prezes ISP.

Inne przejawy kryzysu to, jego zdaniem, ciągle spadająca liczba „dominicantes” (czyli osób regularnie uczestniczących w niedzielnych Mszach św.) oraz świadectwa egzorcystów, którzy coraz częściej mają do czynienia z przypadkami opętań przez złe duchy. To zaś spowodowane jest, według mówcy, upadkiem albo zanikiem wielu tradycyjnych form pobożności, np. postu, codziennej modlitwy, także w rodzinach itp. Sposobem wyjścia z tej sytuacji powinien być powrót do dawnych, wypróbowanych form, np. właśnie do codziennej modlitwy wspólnotowej oraz sięganie do Pisma Świętego i Tradycji.