Sejmiki województw śląskiego i opolskiego uczciły w piątek 90. rocznicę wybuchu III Powstania Śląskiego. To pierwszy przypadek, kiedy radni sejmików tych dwóch regionów spotkali się na wspólnej sesji. Uczestniczył w niej szef europarlamentu, Jerzy Buzek.
Przewodniczący Parlamentu Europejskiego akcentował w swoim wystąpieniu, że pochodzi z rodziny, w której od pokoleń mówiło się po śląsku. Wskazał, że śląska gwara to także część polskiej kultury.
"Ten język nie był nigdy zamknięty, (...) - prowadził w stronę polskiej kultury samym brzmieniem, podobieństwem, intonacją. () Śląski świat właśnie dzięki językowi był bardziej otwarty do kultury polskiej niż innych kultur" - zaznaczył Buzek.
"Jestem też pewien, że i Polska jest dumna, iż jej kultura została wybrana przez Śląsk - dzięki (...) językowi właśnie. Dziś, w czasach wielokulturowości, () powinniśmy się cieszyć, że my, Ślązacy, byliśmy jednymi z pierwszych, którzy walczyli o tę różnorodność europejską. Jako jedni z pierwszych pokazaliśmy, co to znaczy zachować odrębność, a jednocześnie budować mosty do kultur, z którymi czujemy językową, a więc i duchową więź. Bo taki był wybór 1921 roku" - wskazał Buzek, nawiązując do ówczesnego plebiscytu i późniejszego powstania.
Głównym punktem piątkowej sesji było przyjęcie przez radnych woj. śląskiego rezolucji o uczczeniu 90. rocznicy III Powstania Śląskiego. Przygotowanie tekstu wspólnej dla obu regionów, jednobrzmiącej rezolucji trwało - według przewodniczącego sejmiku woj. opolskiego, Bogusława Wierdaka - wiele miesięcy, a do pracy zaangażowano wiele środowisk z obu województw.
"Wyszliśmy naprzeciw tym wszystkim głosom uznanych osób (), którzy mówili o nowej historii w odniesieniu do powstań śląskich, o nowym stosunku do historii powstań śląskich; o tym, jak zmieniła się Europa dzięki temu, że kiedyś te powstania zostały zainicjowane" - akcentował Wierdak. Mimo to, do przyjętej 28 kwietnia przez sejmik woj. opolskiego rezolucji dołączono odmienne zdanie mniejszości niemieckiej.
"Sejmik Województwa Śląskiego składa hołd Powstańcom Śląskim z Wojciechem Korfantym na czele, którzy w dniach od 2 maja do 5 lipca 1921 roku walczyli o polskość Górnego Śląska, a ich wytrwałość i męstwo doprowadziło do zjednoczenia z państwem polskim. Niech pamięć o bohaterskich czynach Powstańców Śląskich będzie godnie uczczona przez mieszkańców Województwa Śląskiego" - brzmi tekst analogicznej rezolucji przyjętej w piątek przez radnych woj. śląskiego.
Za jej przyjęciem nie zagłosowali radni Ruchu Autonomii Śląska, którzy - jak wyjaśniał podczas sesji lider Ruchu, członek zarządu woj. śląskiego Jerzy Gorzelik - uważają, że aby mówić o historii w sposób dojrzały, trzeba mówić językiem wyważonym, dostrzegać dramaty związane z różnymi ludzkimi wyborami, a także trzeba umieć słuchać różnych racji.
Jak podkreślił, zaproponowanemu tekstowi rezolucji brak "dojrzałości", nie ma w nim bowiem "refleksji nad trudnymi wyborami Górnoślązaków" i "dramatem podzielonego regionu". Gorzelik odwołał się do myśli pochodzącego z Zabrza pisarza Stanisława Bieniasza, że "integracja powinna opierać na poczuwaniu się w pierwszym rzędzie do człowieczeństwa, a dopiero potem do polskości czy niemieckości".
"Liczymy (), że w przyszłości jednostronne hołdy zastąpione zostaną przez dojrzałe, dopuszczające różne punkty widzenia upamiętnienie" - deklarował Gorzelik. Podczas jego przemówienia z sali wyszli niektórzy uczestniczący w sesji posłowie i radni PiS oraz wicewojewoda śląski Piotr Spyra - działacz Ruchu Obywatelskiego "Polski Śląsk".
Sesję - prócz przemówień - wypełniły też wykłady historyczne. Prof. Zygmunt Woźniczka z Uniwersytetu Śląskiego mówił o blaskach i cieniach obecności Górnego Śląska w państwie polskim w XX wieku. Prof. Bogdan Cimała z Uniwersytetu Opolskiego odniósł powstania śląskie do polskich powstań narodowych.
Regionalne śląskie uroczystości rocznicy III powstania śląskiego, które w 1921 r. przesądziło o przyznaniu Polsce dużej części Górnego Śląska, odbyły się w Katowicach w poniedziałek. Centralne obchody 90. rocznicy wybuchu III powstania zaplanowano na 21 maja na Górze św. Anny (Opolskie). Rok 2011 r. decyzją sejmików woj. opolskiego i śląskiego obchodzony jest w tych regionach jako Rok Pamięci Powstań Śląskich.
Rusza również pilotażowy program przekazywania zasiłków na specjalną kartę płatniczą.
Tornistry trafią do uczniów jednej ze szkół prowadzonych przez misjonarki.
Caritas rozpoczęła zbiórkę na remont Ośrodka dla osób w kryzysie bezdomności w Poznaniu.
"Nikt (nikogo) nie słucha" - powiedział szef sztabu UNFICYP płk Ben Ramsay. "Błąd to kwestia czasu"
Wydarzenie mogło oglądać na ekranach telewizorów ponad 500 milionów ludzi na całym świecie.