Prawosławne uroczystości ku czci Św. Mikołaja
W katedrze prawosławnej w Białymstoku obchodzona jest w sobotę uroczystości ku czci Św. Mikołaja Cudotwórcy. Święty Mikołaj jest patronem białostockiej katedry prawosławnej - najważniejszej świątyni w diecezji białostocko-gdańskiej.
Według kalendarza juliańskiego, z którego przy ustalaniu dat świąt religijnych korzysta wielu prawosławnych, uroczystość ku czci św. Mikołaja przypada 19 grudnia, czyli trzynaście dni po mikołajkach. W niektórych prawosławnych rodzinach daje się z tej okazji drobne prezenty.
Obchodom w białostockiej katedrze przewodniczy ordynariusz prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej arcybiskup Jakub, w asyście biskupa supraskiego Grzegorza. Zakończy ją procesja z ikoną świętego dookoła świątyni.
Na zakończenie uroczystości abp Jakub otrzyma odznakę Św. Mikołaja Cudotwórcy, patrona więziennictwa, przyznaną za działania na rzecz prawosławnego duszpasterstwa więziennego.
Biskup Mikołaj żył na przełomie III i IV wieku w Azji Mniejszej. Urodził się jako jedyny syn pobożnych rodziców. W żywotach świętych zapisano, że gdy był młodym kapłanem, po śmierci rodziców cały swój majątek rozdał biednym.
Ten czczony w Kościele katolickim i prawosławnym teolog, zwany "cudotwórcą", jest patronem żeglarzy i wędrowców, a także panien pragnących zmienić stan cywilny.
Zasłynął z podrzucania złota i jedzenia do domu trzech biednych sióstr, by mogły wyjść za mąż. Stąd wziął się zwyczaj obdarowywania prezentami w jego święto. Podczas pielgrzymki do Ziemi Świętej zapowiedział żeglarzom, że czeka ich straszna burza; morze uspokoiły modlitwy świętego. Św. Mikołaja uważa się także za orędownika osób skrzywdzonych przez los. Jego relikwie znajdują się w Bari we Włoszech. Przeniesiono je tam z Myr w Licynii, gdzie święty zmarł 6 grudnia 352 roku jako biskup tego miasta.
Białostocka katedra prawosławna pod wezwaniem św. Mikołaja Cudotwórcy została wybudowana w latach 1843-46 jako świątynia parafialna, bowiem Białystok należał wówczas do diecezji grodzieńskiej. W 1951 roku, po utworzeniu prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej, podniesiono ją do rangi świątyni katedralnej.
W katedrze znajduje się, szczególnie czczona, ikona przedstawiająca Świętego Mikołaja. W każdą środę odprawiane są przed nią specjalne modlitwy (akatysty).
Województwo podlaskie jest uznawane za centrum prawosławia w Polsce. Ocenia się, że w całym kraju Cerkiew ma ok. 550-600 tys. wiernych.
