Wznowiony dialog

Delegacji starokatolików przewodniczył arcybiskup Utrechtu Joris Vercammen w towarzystwie prymasa Kościoła Polskokatolickiego USA i Kanady bp Roberta Nemkovicha i prof. Urs von Arxa z Szwajcarii. Patriarcha Bartłomiej I okazał żywe zainteresowanie rozwojem Kościołów starokatolickich i ich sytuacją wewnętrzną. Delegacja przeprowadziła też rozmowy z komisją stosunków wewnątrzchrześcijańskich Patriarchatu Ekumenicznego. Przez kilka godzin omawiano m. in. sprawę wspólnoty sakramentów Kościołów starokatolickich i anglikańskiego oraz święceń kapłańskich kobiet. Choć obie te kwestie są krytycznie oceniane przez stronę prawosławną, stwierdzono ostatecznie, że wprawdzie oba problemy "obciążają" stosunki miedzy Kościołem prawosławnym a starokatolikami, jednak nie będą ich blokowały. Omawiano także przyszły kształt dialogu między Kościołami prawosławnymi a starokatolickimi. Zaproponowano utworzenie wspólnej komisji obu, która powinna nadać kształt i formę wzajemnym stosunkom, przede wszystkim wymianie informacji oraz wspólnych inicjatywach i współpracy tak na poziomie międzynarodowym, jak i lokalnym. Obie strony mają nadzieje, że prowadzony na płaszczyźnie teoretycznej dialog znajdzie odbicie w praktyce. Przypomniano, że w latach 1975-1987 oba Kościoły podpisały 26 wspólnych tekstów, stanowiących wynik oficjalnego dialogu i "opierających się na teologii patrystycznej niepodzielonego Kościoła". Starokatolicyzm narodził się jako oddzielny odłam chrześcijaństwa po ogłoszeniu w 1871 r. przez Sobór Watykański I dogmatu o nieomylności papieża. Chociaż jest to najmłodsza gałąź religii Chrystusowej, jej zwolennicy nazwali się starokatolikami dla podkreślenia powrotu do tradycji starochrześcijańskich, z czasów pierwszego tysiąclecia Kościoła. Poza odrzuceniem dogmatu i władzy papieskiej, starokatolicy zrezygnowali też z obowiązku celibatu księży i na długo przed Vaticanum II wprowadzili języki narodowe do liturgii (zamiast łaciny). Później, w wyniku rozmów z prawosławiem wprowadzili szereg innych zmian teologicznych, m.in. odrzucono "filioque" w Credo i uznano za powszechne jedynie 7 pierwszych Soborów. Honorowe zwierzchnictwo nad starokatolicyzmem sprawuje każdorazowy arcybiskup Utrechtu - miasta w Holandii, które już w średniowieczu wykazywało znaczną niezależność od Rzymu, zachowując jednocześnie ważną sukcesję apostolską. Do dzisiaj każdy nowo mianowany biskup starokatolicki przyjmuje sakrę albo wprost w Utrechcie, albo z rąk biskupów tam konsekrowanych. Najwyższą władzą w tym odłamie chrześcijaństwa jest Międzynarodowa Konferencja Biskupów Starokatolickich , której również przewodniczy arcybiskup Utrechtu. Liczbę starokatolików ocenia się na niespełna pół miliona, z czego ponad 300 tys. to członkowie Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego USA i Kanady (PNKK), a ok. 50 tys. należy do Kościoła Polskokatolickiego.