Nowy przejaw łaski na przebytej drodze

Wspólnie z Papieżem honorowy zwierzchnik światowego prawosławia odmówi też wyznanie wiary. W specjalnej nocie Biuro Prasowe Watykanu zwraca uwagę, że do spotkania tego dochodzi "w czterdzieści lat po historycznym uścisku, jaki papież Paweł VI i patriarcha ekumeniczny Atenagoras I wymienili w Jerozolimie w styczniu 1964 roku". "Wydarzenie to stanowi nowy przejaw łaski na przebytej drodze, począwszy od Soboru Watykańskiego II, na rzecz zbliżenia między Kościołami Wschodu i Zachodu oraz przywrócenia jedności, jaka istniała między nimi w pierwszym tysiącleciu". Bartłomiej I, który swój urząd sprawuje od października 1991, odwiedził już Jana Pawła II w Watykanie w czerwcu 1995 roku. Tradycja wymiany wizyt delegacji: Patriarchatu Ekumenicznego w Rzymie z okazji uroczystości św. Apostołów Piotra i Pawła (29 czerwca) oraz Stolicy Apostolskiej w Konstantynopolu (Stambule) w święto św. Andrzeja Apostoła, patrona prawosławia (30 listopada), sięga drugiej połowy lat sześćdziesiątych XX w. Przedstawiciele prawosławni uczestniczyli w uroczystościach w Rzymie po raz pierwszy w 1967, a delegacja watykańska po raz pierwszy udała się do Stambułu w 2 lata później. W tymże 1967 roku doszło do innych historycznych wydarzeń w stosunkach katolicko-prawosławnych: w dniach 25-26 lipca w Stambule przebywał z wizytą oficjalną Paweł VI, a 26-28 października rewizytował go w Watykanie patriarcha Atenagoras I. Pierwsze zaś w ogóle spotkanie obu przywódców religijnych nastąpiło jeszcze wcześniej - 5-6 stycznia 1964 w Jerozolimie. W rok później, 7 grudnia 1965, na zakończenie Soboru Watykańskiego II jednocześnie w Rzymie i Konstantynopolu papież i patriarcha znieśli - w imieniu swych Kościołów - ekskomuniki, rzucone nawzajem na członków obu Kościołów w 1054, które zapoczątkowały trwający do dzisiaj rozłam między nimi.