Ostrów Wlkp.: Synagoga ocalona

Naczelny Rabin Polski Michael Schudrich zadeklarował, że w najbliższych dniach przedstawi Radzie Rabi-niczej projekt porozumienia, dotyczącego synagogi i terenów po byłych cmentarzach żydowskich w Ostrowie Wielkopolskim. Akceptacja Rady zamknie dwuletni okres negocjacji. Z pomocą ambasadora Synagoga to jeden z nielicznych zabytków w mieście. Niestety, ostrowianie zamiast chlubić się tym pięknym obiektem, musieli obserwować jak z roku na rok chyli się ku upadkowi. Na szczęście w tym przypadku udało się w porę znaleźć rozwiązanie. Do rozstrzygających decyzji doszło podczas spotkania prezydenta Ostrowa Jerzego Świątka z Naczelnym Rabinem Polski. Rozmowy w siedzibie Rady Rabinicznej i Centrum Kultury Żydowskiej w Warszawie przyniosły kompleksowe porozumienie obejmujące kwestie własności i przeznaczenia synagogi oraz terenów pocmentarnych. Przypomnijmy, że ustawa o zwrocie mienia umożliwia Wrocławskiej Gminie Żydowskiej ubieganie się o zwrot nieruchomości należących do niej przed 1939 rokiem. Na tej podstawie gmina złożyła do Komisji Regulacyjnej w Warszawie wniosek o przejęcie ostrowskiej synagogi. Po wizji lokalnej delegacja z Wrocławia przekonała się jednak, jak duże nakłady są potrzebne, aby uratować obiekt. Okazało się, że takich środków na renowację gmina nie posiada. Podjęto trwające dwa lata rozmowy. Zaangażował się w nie były ambasador Izraela w Polsce profesor Szewach Weiss, który osobiście był w synagodze. Koniec roszczeń Ostatecznie wrocławska gmina zrzekła się roszczeń do obiektu zgadzając się na rekompensatę pieniężną. Wcześniej zbadano, czy jest to możliwe w myśl prawa chalahicznego. Okazało się, że tak pod warunkiem waszk, iż uzyskane pieniądze zostaną przeznaczone na remont lub odbudowę innego ważnego dla gminy obiektu sakralnego. - Jednocześnie gmina zrzeka się prawa własności do terenów po byłych cmentarzach żydowskich na Placu 23 Stycznia oraz przy Alei Słowackiego - informuje Antoni Dudziak z Kancelarii Prezydenta Ostrowa. - Ich zwrot nie jest obecnie możliwy ze względu na zagospodarowanie terenu. W jednym miejscu urządzono plac zabaw (przy jego budowie wykorzystano stare macewy), na drugim znajduje się budynek Zespołu Szkół Budowlanych. W zamian za to miasto wybuduje tam dwa pomniki - lapidaria upamiętniające historyczny fakt istnienia tam cmentarzy. Ma to być również sposób oddania należnej czci zmarłym mieszkańcom środowiska żydowskiego. - Szczątki ludzkie są dla nas święte. Toteż szacunek dla miejsca ich pochówku jest dla nas sprawą najważniejszą - podkreślił Rabin Polski, Michael Schudrich. Szczególny obiekt Synagoga po przepro-wadzeniu renowacji, przy swojej wyjątkowo bogatej architekturze, ma szanse stać się szczególnym obiektem kulturalnym. To idealne miejsce na organizowanie nastrojowych koncertów i spektakli teatralnych. Naczelny Rabin Polski zadeklarował, że najszybciej jak to tylko będzie możliwe przedstawi wynegocjowane porozumienie Radzie Rabinicznej, której akceptacja zakończy całą procedurę i będzie podstawą dla Komisji Regulacyjnej ds. Gmin Żydowskich do wydania ostatecznej decyzji. Jerzy Świątek prezydent Ostrowa Wlkp. - Troską władz miasta jest renowacja i przywrócenie synagogi do życia, a także wykorzystanie jej przy udziale środowiska kulturalnego. Z pełnym szacunkiem odnosimy się do historii i tradycji żydowskiej. Dlatego chcemy wybudować dwa lapidaria przypominające obecnym i przyszłym pokoleniom o istnieniu tej społeczności w dziejach Ostrowa.