Kościół w Chinach

Kościół wobec nowych wyzwań Problemy – jakie się wiążą z dynamicznym rozwojem Państwa Środka – stały się wyzwaniem dla Kościołów i religii. Szczególnie drastyczną kwestią jest tzw. polityka jednego dziecka w rodzinie. Chińskie prawo pozwala na posiadanie tylko jednego dziecka mieszkańcom miast, natomiast małżeństwa wiejskie mogą mieć dwoje dzieci, jeżeli jako pierwsza urodzi się dziewczynka. Małżeństwa, które posiadają więcej niż jedno dziecko, mogą zostać pozbawione pracy lub mieszkania. Kobiety zmuszane są do aborcji i sterylizacji. Oficjalne dane chińskie mówią o 7 mln aborcji rocznie. W rzeczywistości jest ich znacznie więcej. Istnieje też duża liczba dzieci niezarejestrowanych, pozbawionych praw obywatelskich. Innym problemem jest rosnąca dramatycznie przepaść pomiędzy Chinami wschodnimi – wysokorozwiniętymi a Chinami centralnymi i zachodnimi, z przewagą wsi, biednymi i zacofanymi. W Chinach liczbę zamożnych ocenia się na 200 mln. Bieda dotyka 900 mln ludzi. Prowadzi to do licznych buntów, których podłożem jest bezrobocie, utrata ziemi, zanieczyszczenie środowiska, migracja. W ostatnich okresie odnotowano ok. 15 tys. tego rodzaju lokalnych wystąpień. Partia i rząd zdają sobie doskonale sprawę z tej sytuacji i dlatego lansują politykę harmonii i stabilności w socjalistycznym społeczeństwie, w której realizacji ważną role powinny odgrywać religie i Kościoły. Powolny upadek komunistycznej ideologii powoduje, że powstaje coraz większa etyczna próżnia. Dlatego w wielu kręgach społeczeństwa coraz bardziej dostrzega się rolę religii, chrześcijaństwa i Kościołów, które mogłyby stać się podstawą duchowego odrodzenia. Zdaniem ks. prof. Malka istnieje sześć wymiarów, przez które chrześcijaństwo może wzbogacić Chiny: chrześcijańska koncepcja grzechu, chrześcijańska koncepcja zbawienia, idea transcendentnego Boga, chrześcijański wymiar eschatologiczny (jako krytyka materializmu, który jest, według jednego z chińskich biskupów, największą przeszkodą w ewangelizacji Chin), ekumenizm chrześcijański (otwierający Chińczyków na inne narody), chrześcijańskie rozumienie miłości bliźniego i absolutnej miłości Boga. Chrześcijaństwo i Kościół w Chinach Chrystianizacja Chin przebiegała w czterech fazach. W VII-X w. chrześcijanie Kościoła Wschodniego, nestorianie, zaszczepili wiarę na terenie Imperium Chińskiego. Kolejnym etapem były misje franciszkańskie i dominikańskie w XIII i XIV w. Nawiązano kontakty z Wielkim Chanem Mongołów. Największe sukcesy odniosła misja jezuicka w XVI w., prowadzona przez Matteo Ricciego, Adama Schalla i Ferdynanda Verbiesta. W drugiej połowie XIX w. powstało ponad 7 tys. szkół misyjnych, w tym kilkanaście uniwersytetów. W 1920 r. misjonarze prowadzili 800 szpitali. Dzięki misjonarzom powstały nowoczesne media, wprowadzono system tygodniowy i monogamię. W latach dwudziestych XX w. Pius XI rozpoczął prace nad ustanowieniem struktur kościelnych. W 1926 r. wyświęcono w Rzymie sześciu pierwszych chińskich biskupów. 11 kwietnia 1946 r. Pius XII ustanowił hierarchię kościelną. Po 1949 r. i zwycięstwie reżimu komunistycznego Mao Zedonga sytuacja Kościoła uległa całkowitej zmianie. W 1951 r. Chiny zerwały stosunki dyplomatyczne ze Stolicą Apostolską po uznaniu przez nią Tajwanu. W 1957 r. władze komunistyczne utworzyły Patriotyczne Stowarzyszenie Katolików Chińskich (PSKCh), niezależne od papieża, co doprowadziło do rozłamu wśród katolików na działających oficjalnie pod kontrolą władz i „podziemnych”, wiernych Stolicy Apostolskiej. W latach 1966-76, w czasie tzw. rewolucji kulturalnej, do więzień i obozów pracy trafili niemal wszyscy biskupi i księża, zwłaszcza ci, którzy odmówili wstąpienia do PSKCh, oraz zniszczono 3,6 tys. kościołów. W sprawę Kościoła w Chinach od początku swojego pontyfikatu bardzo zaangażował się Jan Paweł II. Wielokrotnie mówił, jak bliskie jego sercu były Chiny i Kościół chiński i nie podkreślał przy tym podziału na Kościół oficjalny i podziemny. Politykę zbliżenia do Chin kontynuuje Benedykt XVI. Wielkim wydarzeniem nie tylko dla chińskiego Kościoła był ubiegłoroczny List Benedykta XVI do biskupów, kapłanów, osób konsekrowanych oraz wiernych świeckich Kościoła katolickiego w Chińskiej Republice Ludowej.