O. Żak o wytycznych ws. nadużyć wobec małoletnich

Anna Wojtas: Watykan zatwierdził Wytyczne Episkopatu Polski dotyczące postępowania w przypadkach nadużyć seksualnych wobec dzieci i młodzieży. Co to za dokumenty i jakie jest ich znaczenie?
Wytyczne wraz z trzema Aneksami i dokumentem o prewencji to nic innego, jak zastosowanie ogólnego prawa kościelnego do warunków oraz sytuacji prawnej i kulturowej naszego kraju. Są one praktycznym zastosowaniem m.in. norm wydanych przez Jana Pawła II w motu proprio "Sacramentorum sanctitatis tutela" - o ochronie świętości sakramentów.
W przeciwieństwie do tego, co niektórzy uważają, Wytyczne Konferencji Episkopatu Polski nie są jedynie niezobowiązującymi wskazówkami, ale należy stwierdzić, że jest to obowiązujące prawo kościelne - tzn. prawo szczegółowe, zaaprobowane przez Stolicę Apostolską.
Wytyczne Episkopatu dają jasny wykład jaka jest odpowiedź Kościoła na wykorzystanie seksualne małoletnich przez duchownych. Jest to odpowiedź jednoznaczna, inspirowana Ewangelią i zasadami wskazanymi przez papieży i Stolicę Apostolską, w żaden sposób nie jest osłabiona tym, jakoby w Polsce miały być jakieś "szczególne warunki" a problem nadużyć nie dotyczył naszego kraju.

Wytyczne to dokument prawny, ale czy można z nich wyczytać "mapę drogową" postępowania, strategię na przyszłość?
Oczywiście! Dokument ten rozpoczyna się od przedstawienia zasad, które go inspirują. Są one zarazem sercem misji Kościoła, leżą u podstaw wszelkiej pracy ewangelizacyjnej. Przypominają, że Kościół w swojej działalności ma być pomocą, aby ludzie w swoim codziennym życiu szukali i znaleźli Boga. Zło, jakim jest przestępstwo wykorzystania seksualnego na pewno temu nie służy, a Kościół uważa je za jedno z najcięższych przestępstw. Wspomnianymi zasadami Kościół ma się kierować zarówno wtedy, gdy organizuje pracę formacyjną i wychowawczą dzieci i młodzieży, jak również w sposobie załatwiania spraw dotyczących nadużyć na szkodę małoletnich.

Wytyczne zwracają uwagę, by do ofiar i osób zgłaszających to przestępstwo odnosić się z troską i szacunkiem. Czy to jest novum tego dokumentu?
Novum może dla tych, którzy myślą, że osoby zgłaszające taką krzywdę źle życzą Kościołowi albo że osoby poszkodowane lub ci, którzy im pomagają są wrogami Kościoła. Wręcz przeciwnie! Kościół powinien być wdzięczny im za to, gdyż to pomaga przywrócić naruszony ład moralny i na nowo ustanowić sprawiedliwość oraz naprawić zło, jakie zostało wyrządzone.
To nie jest "niedźwiedzia przysługa" ale bardzo ważna i ewangeliczna. Tym bardziej trzeba ją cenić, ponieważ wiemy, że osobom pokrzywdzonym jest niezwykle trudno opowiedzieć o tych wydarzeniach. Nieraz dopiero po wielu latach są one zdolne do tego i to przy pomocy osób życzliwych. Dlatego Kościołowi zależy, żeby te zgłoszenia ułatwić, a nie utrudnić. Wytyczne Episkopatu mają dać pewność zasad, prawa i procedur, które stoją na straży tego dobra, jakim jest dobro ofiar.