Komisja Wspólna Rządu i Episkopatu

Komisja rodowodem sięga okresu komunistycznego. Istniała wtedy pod nazwą Komisji Mieszanej. Formalno-prawny status Komisji Wspólnej potwierdziła ustawa o stosunkach miedzy państwem a Kościołem z maja 1989 r. Współprzewodniczącymi Komisji Wspólnej od strony kościelnej po 1989 r. byli kolejno: abp Jerzy Stroba (do 1996 r.), abp Tadeusz Gocłowski (1996-2004), bp Stanisław Wielgus (2004-2006) i abp Sławoj Leszek Głódź (od 2007 r.). Za Mazowieckiego i Suchockiej Po 1989 r. prace Komisji Wspólnej podzielić można na kilka etapów, w zależności od opcji politycznej sprawującej władzę. Pierwszy z nich, za rządów Tadeusza Mazowieckiego i Hanny Suchockiej – jak wspomina abp Tadeusz Gocłowski - „był etapem otwartym i partnerskim. Czuliśmy się partnerami wielkiej sprawy obecności Kościoła w państwie, które ma określoną tożsamość, określone dzieje, itd. Trzeba przyznać, ze nie było to łatwe: koalicja polityczna, która wówczas zasiadała w Parlamencie i w konsekwencji w rządzie, reprezentowała różne punkty widzenia, np. w kwestii powrotu religii do szkół. Jednak autentyczne poszukiwanie dobra doprowadziło do przyjęcia ustawy w 1992 r., która wprowadziła w pełnym, postulowanym przez Kościół zakresie lekcje religii do szkół. Przykładów takiego pozytywnego działania było wiele. Pierwszy etap zakończył się podpisaniem Konkordatu”. Po 1993 Radykalnie odmienny okres w pracy Komisji Wspólnej nastąpił po jesiennych wyborach 1993 r., kiedy do rządów powrócili postkomuniści. Nastąpiło radykalne „zamrożenie” wzajemnych stosunków. Choć spotkania Komisji Wspólnej odbywały się regularnie, to w większości wypadków kończyły się protokołem rozbieżności spraw, na które strony miały odmienne poglądy. Często dyskutowaną sprawą był Konkordat, którego ratyfikację blokowała wówczas lewica. Obszarem, w który obie strony zaangażowały się pozytywnie były przygotowania do wizyty Jana Pawła II w 1997 r. W tym samym roku strona rządowa zgodziła się na wynagradzanie ze środków budżetowych katechetów zatrudnionych w szkołach. Rządy AWS W okresie rządów AWS – w latach 1997-2001 - stosunki państwo-Kościół można określić jako twórcze i poprawne. Główny jednak ciężar wspólnych prac z rządem przejęła kierowana przez bp. Tadeusza Pieronka Kościelna Komisja Konkordatowa, która – wraz z analogiczną komisją rządową – pracowała nad dostosowaniem polskiego prawa do ustaleń wynikających z Konkordatu ze Stolicą Apostolską.