Komisja Wspólna Rządu i Episkopatu

Lewica 2001-2005 Podczas kolejnego okresu rządów lewicy w latach 2001-2005, wzajemne stosunki – mimo różnic w wielu szczegółowych kwestiach – układały się jednak w miarę harmonijnie. Stronie państwowej zależało wówczas na dobrych stosunkach z Kościołem, szczególnie w perspektywie integracji europejskiej. Kard. Józef Glemp wyraził się na ten temat po posiedzeniu Komisji Wspólnej w marcu 2002 r. w następujących słowach: „Kościół zdaje sobie sprawę z trudności, ale widzi możliwość współdziałania w tej dziedzinie. Kościół przybliżając duchowość Europy może towarzyszyć wysiłkom ekonomistów i finansistów pracujących na rzecz integracji europejskiej”. W styczniu 2003 r. na spotkaniu Komisji Wspólnej strona kościelna zgłosiła postulat, aby polski rząd wynegocjował na forum Unii Europejskiej specjalną klauzulę chroniącą życie człowieka od momentu poczęcia. Miała to być klauzula - w intencji Kościoła – włączona do przyszłego Traktatu Konstytucyjnego UE. Rząd zobowiązał się, że będzie dążyć do wprowadzenia odwołania do chrześcijaństwa w preambule do Traktatu Konstytucyjnego. Z silną krytyką przedstawicieli Kościoła na forum Komisji w 2003 r. spotkał się fakt państwowej rejestracji Partii Antyklerykalnej. Strona kościelna upominała się na kolejnych spotkaniach o zaliczanie oceny z religii do ogólnej średniej z ocen uzyskiwanych przez ucznia. W listopadzie 2004 r. na forum Komisji Wspólnej strona kościelna wyraziła swe zastrzeżenia wobec przyjętej przez Parlament ustawy o świadczeniach rodzinnych, która – jak wykazały badania – spowodowała niepokojące zjawisko fikcyjnych rozwodów, przeprowadzanych celem uzyskania wyższych świadczeń. Biskupi wyrazili też zaniepokojenie opóźnieniem prac Komisji Majątkowej. Strona kościelna odniosła się też zdecydowanie krytycznie do projektu ustawy zgłoszonej przez grupę senatorów, na temat rejestracji tzw. związków partnerskich. Koalicja Pis-Samoobrona-LPR Znaczne osłabienie prac Komisji Wspólnej nastąpiło za rządów koalicji PiS-Samoobrona-LPR. Strona rządowa przez długi czas nie mianowała swoich przedstawicieli. Jedyne spotkanie Komisji Wspólnej w trakcie rządów PiS miało miejsce 29 marca 2006 r. Głównym tematem były przygotowania do pielgrzymki Benedykta XVI do Polski. Strona kościelna przedstawiła wówczas projekt dotyczący uporządkowania kwestii nauczania religii w szkołach. Kościół proponował, aby wprowadzić do wyboru obowiązkowe nauczanie religii lub etyki, przy jednoczesnym wycofaniu możliwości nieuczęszczania przez ucznia na żaden z tych przedmiotów. Ocena z religii lub etyki byłaby wliczania do średniej, jednak nie decydowałaby o promocji do następnej klasy. Ważnym punktem był postulat, aby przedmioty te można było zdawać na maturze. Bp Kazimierz Nycz, przewodniczący Komisji Episkopatu ds. Wychowania Katolickiego powiedział wówczas KAI, że chodzi o wprowadzenie w Polsce w tym zakresie rozwiązań analogicznych do tych, które obowiązują w Niemczech, Austrii czy we Włoszech, gdzie uczeń ma wybór pomiędzy religią a etyką. Obowiązany jest do wyboru jednego z tych przedmiotów. Propozycja strony kościelnej – po kilku miesiącach rozmów - została zaakceptowana przez koalicję rządzącą. Minister edukacji narodowej Roman Giertych 12 grudnia 2006 r. zapowiedział, że w 2010 r. religia stanie się jednym z przedmiotów maturalnych do wyboru dla uczniów. Na konferencji prasowej Giertych oznajmił, że sprawa jest już przesądzona. Zawirowanie wokół tej sprawy zaistniało po wycofaniu Giertycha z rządu i zastąpieniu go przez Ryszarda Legutko. Jednak 21 sierpnia 2007 r., po spotkaniu z abp. Nyczem, Legutko zadeklarował, że ocena z religii będzie wliczana do średniej. Dodał, że propozycje regulacji w sprawie możliwości zdawania religii na maturze przygotowuje niebawem specjalny zespół złożony z ekspertów Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Komisji Wychowania Katolickiego.