Wniosek o wyłączenie trzech sędziów TK

"Sejm złożył wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o wyłączenie z orzekania w sprawie o stwierdzenie niekonstytucyjności ustawy o Trybunale Konstytucyjnym z 25 czerwca 2015, trzech sędziów TK: prezesa Trybunału Andrzeja Rzeplińskiego, wiceprezesa Stanisława Biernata i sędziego Piotra Tulei" - powiedział poseł Ast we wtorek na konferencji prasowej w Sejmie. Jak dodał, wniosek został podpisany przez marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego.

Zdaniem Asta nie może być tak, żeby sędziowie TK, którzy brali udział w procesie legislacyjnym ustawy o Trybunale, byli w składzie orzekającym.

"Prezes Rzepliński jak i pozostali sędziowie uczestniczyli w pracach studyjnych nad projektem ustawy o TK, które odbywały się od 2011 roku w Trybunale, a następnie w trakcie w trakcie prac w połączonych komisjach (sejmowych) uczestniczyli de facto w charakterze doradców Sejmu, odpowiadali na pytania posłów, rekomendowali poprawki do tej ustawy" - podkreślił poseł PiS.

Jak zauważył, zgodnie z ustawą o TK z orzekania są wyłączeni sędziowie, którzy pełnili rolę doradców w procesie legislacyjnym przy projektach ustaw, którymi zajmuje się Trybunał.

Na podstawie czerwcowej ustawy o TK Sejm poprzedniej kadencji - przy sprzeciwie PiS - wybrał pięciu nowych sędziów TK 8 października. Trzej sędziowie zostali wybrani w miejsce tych, których kadencja wygasała 6 listopada, czyli w trakcie kadencji poprzedniego Sejmu; dwaj pozostali - w miejsce sędziów, których kadencja wygasa 2 i 8 grudnia, czyli w trakcie kadencji obecnego Sejmu. Wybrani w październiku sędziowie nie zostali dotychczas zaprzysiężeni przez prezydenta, co jest konieczne, by mogli orzekać.

3 grudnia TK ma zbadać przyjętą w czerwcu ustawę o TK, która była podstawą wyboru pięciu sędziów z 8 października. Wniosek taki pierwotnie złożyli posłowie PiS, który później wycofali, bo zdecydowali się na nowelizację ustawy. Wniosek ponowili posłowie PO i PSL. Do ich wniosku przyłączył się RPO Adam Bodnar, w zakresie kwestionującym przepis, na którego mocy Sejm wybrał następców dwóch sędziów, których kadencja kończy się w grudniu.

Prokurator Generalny w stanowisku dla TK uznał, że niekonstytucyjny jest zapis ustawy o TK, który umożliwił poprzedniemu Sejmowi wybór dwóch sędziów TK w miejsce tych, których kadencje mijają w kadencji obecnego Sejmu. Spośród 12 zaskarżonych zapisów ustawy zastępca prokuratora generalnego Andrzeja Seremeta prok. Robert Hernand zakwestionował jeden i tylko w zakresie, w jakim zastosowano go do zgłoszenia kandydata w miejsce sędziego, którego kadencja upływa w czasie następnej kadencji Sejmu.

Z kolei 5 grudnia ma wejść w życie uchwalona w listopadzie głosami PiS i Kukiz'15 (posłowie PO, Nowoczesnej i PSL opuścili salę) nowelizacja ustawy o TK, która umożliwia ponowny wybór pięciu sędziów Trybunału i wprowadza zasadę, że kadencja sędziego TK rozpoczyna się w dniu złożenia ślubowania wobec prezydenta RP - co następuje w 30 dni od dnia wyboru. W nowelizacji przyjęto także, że w trzy miesiące od wejścia zmian w życie, wygaszone będą kadencje Andrzeja Rzeplińskiego i Stanisława Biernata - nie jako sędziów, ale jako prezesa i wiceprezesa TK.

Tę nowelę zaskarżyły do TK PO i Rzecznik Praw Obywatelskich. Trybunał rozpozna wnioski 9 grudnia.

Ustawę o TK z czerwca i jej listopadową nowelizację zaskarżyła w poniedziałek do TK I Prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Gersdorf. Prof. Gersdorf realizuje tak zeszłotygodniową uchwałę zgromadzenia ogólnego sędziów SN. Możliwe, że Trybunał dołączy ją do rozpoznania w rozprawach zaplanowanych na 3 i 9 grudnia.