Malowidła z XVIII w. na Uniwersytecie Wrocławskim

"Jesteśmy podekscytowani tym odkryciem. To dla nas wielka radość, ale i wielki kłopot, bo trzeba będzie zabiegać o dodatkowe środki na renowację sali Balzera i odkrytych malowideł" - mówił we wtorek podczas spotkania z dziennikarzami Marek Bojarski, rektor Uniwersytetu Wrocławskiego.

Z kolei dr Łukasz Krzywka, pełnomocnik rektora ds. zbytków przyznał, że nikt nie spodziewał się, iż w sali Balzera, w jezuickim Auditorium Comicum, pod grubą warstwą tynku przetrwa dekoracja malarska, fragment barokowych malowideł ściennych.

Krzywka wyjaśnił, że na uczelni od dwóch lat trwają prace badawcze, przygotowujące do remontu konserwatorskiego Auli Leopoldyńskiej, a sala Balzera znajduje się nad nią. "O sali wiemy jedynie, że wcześniej była tu sala teatralna. Jednak z XVIII-wiecznego opisu wiemy niewiele. Jedynie, że dekorację sklepienia wykonał śląski malarz i matematyk, jezuita Johann Kuben" - mówił Krzywka.

Dekoracja malarska teatru powstała prawdopodobnie przed 1739 r., bo później Kuben zajęty był tworzeniem niezwykle bogatego wystroju kościoła Podwyższenia Krzyża świętego w Brzegu. Krzywka, pytany przez PAP ile tych malowideł może znajdować się w sali, nie potrafił powiedzieć. Przyznał, że odkrycie jest bardzo świeże i będą sprawdzać dokładnie, gdzie jeszcze pod tynkiem znajdują się XVIII-wieczne ornamenty, wzory czy pejzaże.

"Z całą pewnością są na dwóch ścianach, ale jaki faktycznie jest zakres, tego w tej chwili nie wiemy" - mówił z kolei rektor. Bojarski podejrzewa, że malowidła mogą znajdować się na całej sali pod warstwą tynku, tylko jedna ze ścian, która stanowiła tło dla teatralnej sceny może być ich pozbawiona, bowiem na niej wieszano dekoracje do kolejnych przedstawień.

Pod koniec XVIII w. przedstawienia teatralne z Aditorium Comicum przeniesiono na parter. Po 1811 r. wymieniono strop nad dawną salą teatralną, jej ściany pokryto nowymi tynkami. Od 1814 r. eksponowano tu zbiory Muzeum Zoologicznego i Przyrodniczego, które na początku XX w. przeniesiono do innego budynku. Natomiast Auditorium Comicum przeszło kolejną transformację: utworzono z niego dwie sale wykładowe. Jak mówił Krzywka, obecnie sala Balzera była w stylu "późnego Gierka".

Już pierwsze sondażowe odkrywki, wykonane w zeszłym tygodniu przez konserwatora malarstwa ukazały bardzo dobrze zachowaną dekorację malarską, wypełniającą wnęki okien i sięgającą aż do stropu. Póki co udało się odsłonić fragment zimowego pejzażu w owalnej ramie i wazon z kwiatami.

"To odkrycie zmusza nas do zmiany dotychczasowych ustaleń dotyczących remontu i każe ponownie przemyśleć koncepcję aranżacji sali teatralnej. Ponadto trzeba będzie rozszerzyć zakres badań i opracować technikę zabezpieczenia oraz konserwacji malowideł, ustalić ich zasięg i możliwości renowacji. Możemy bowiem otrzymać wspaniałe wnętrze z oryginalnym i nieznanym dotąd wystrojem" - mówił Krzywka.