Od 31 października ub.r. do 30 października br. zmarło na całym świecie 125 hierarchów katolickich, w tym 6 kardynałów, pochodzących z 55 krajów. Tylko w tym roku odeszło do wieczności stu kardynałów, arcybiskupów i biskupów. Najwięcej hierarchów stracił Kościół włoski – 13, następnie brazylijski – 12 i USA – 9.
W gronie tym jest również trzech Polaków: Zygmunt Pawłowicz – emerytowany biskup pomocniczy archidiecezji gdańskiej (zm. 18 marca w wieku 82 lata), Tadeusz Płoski – biskup polowy Wojska Polskiego (10 IV; 54 lata) i Zygmunt Kamiński – arcybiskup-senior archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej (1 V; 77 lat).
Oto krótkie biogramy niektórych zmarłych.
A) Kardynałowie:
30 XII 2009 – Peter Seiichi Shirayanagi, Japończyk, emerytowany arcybiskup Tokio (ur. 17 VI 1928). Święcenia kapłańskie przyjął 21 XII 1954. 15 III 1966 Paweł VI mianował niespełna 38-letniego kapłana biskupem pomocniczym stołecznej archidiecezji (sakrę przyjął 8 maja tegoż roku), a w 3 lata później (15 XI 1969) arcybiskupem koadiutorem Tokio. 21 II 1970 objął urząd arcybiskupa-metropolity stolicy Japonii, który sprawował 30 lat – do 17 II 2000. Wcześniej, na konsystorzu 26 XI 1994 Jan Paweł II mianował go kardynałem. 24 XI 2008 przewodniczył w Nagasaki uroczystej Mszy św., podczas której ogłosił, w imieniu papieża, błogosławionymi 108 męczenników japońskich z XVII w.
31 XII 2009 – Cahal Brendan Daly, Irlandczyk, emerytowany arcybiskup Armaghu, prymas-senior całej Irlandii (1 X 1917). 22 VI 1941 przyjął święcenia kapłańskie; 26 V 1967 Paweł VI mianował go biskupem Ardagh i Clonmacnois (sakra – 16 VII 1967), skąd 24 VIII 1982 Jan Paweł II przeniósł go na rządcę diecezji Down i Connor, a stamtąd 6 XI 1990 – na arcybiskupa prastarej archidiecezji Armagh, z którą łączy się godność prymasa całej Irlandii. Na konsystorzu 28 VI 1991 włączył go w skład Kolegium Kardynalskiego. Z urzędu arcybiskupiego ustąpił 1 X 1996. Wielokrotnie ostro potępiał przemoc, stosowaną przez IRA i wniósł wielki wkład do procesu pokojowego w Irlandii Północnej.
9 I 2010 – Armand Gaëtan Razafindratandra, Malgasz, emerytowany arcybiskup Antananarivo (7 VIII 1925). Święcenia przyjął 27 VII 1954. 27 IV 1978 Paweł VI mianował go biskupem diecezji Majunga (sakra – 2 VII 1978). Stanowisko to piastował do 3 II 1994, gdy Jan Paweł II powołał go na arcybiskupa Antananarivo; na konsystorzu 26 XI 1994 obdarzył go godnością kardynalską. Z urzędu metropolity stolicy Madagaskaru ustąpił 7 XII 2005 w wieku 80 lat.
16 IV – Tomáš Špidlík SI, Czech, pracujący w Kurii Rzymskiej, od 1946 na emigracji (17 XII 1919). Święcenia przyjął 22 VIII 1949 w Maastricht (Holandia). Był jednym z najlepszych katolickich znawców duchowości wschodniej, przede wszystkim prawosławnej. Za zasługi dla Kościoła, nauki i ekumenizmu na konsystorzu 21 X 2003 Jan Paweł II wyniósł go do godności kardynalskiej, zgadzając się jednocześnie na prośbę nowego kardynała, aby nie przyjmował on sakry biskupiej.
30 IV – Paul Augustin Mayer OSB, Niemiec, wieloletni pracownik Kurii Rzymskiej, emerytowany prefekt Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, najstarszy kardynał (23 V 1911). Święcenia kapłańskie przyjął 25 VIII 1935. Większą część swego długiego życia spędził w Rzymie, pełniąc różne obowiązki w Kurii. W latach 1960-62 był sekretarzem komisji przygotowującej Sobór Watykański II. Później jednak (1966-71) był opatem benedyktyńskiego klasztoru św. Michała w bawarskim Metten. Od 1971 znów przebywał w Watykanie, gdzie m.in. w latach 1984-88 stał na czele Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów (do 28 VI 1988 były to dwa oddzielne urzędy). Od 25 V 1985 był kardynałem. Gdy 2 VII 1988, w odpowiedzi na konsekrację przez abp. Marcela Lefebvre’a 4 biskupów bez zgody papieskiej, Jan Paweł II utworzył Komisję „Ecclesia Dei” dla byłych lefebrystów, kard. Mayer został jej pierwszym przewodniczącym.
4 V – Luigi Poggi, Włoch, kurialista (25 XI 1917). Wyświęcony na kapłana 28 VII 1940 prawie całe życie spędził w Rzymie, gdzie początkowo pracował w parafiach i był m.in. kapelanem więziennym. Od 1945 działał w Sekretariacie Stanu Stolicy Apostolskiej, w latach 1965-73 kierował papieskimi placówkami dyplomatycznymi w różnych krajach. Wielokrotnie odwiedzał Polskę, a w latach 1975-86 jako nuncjusz stał na czele Zespołu Stolicy Apostolskiej ds. Stałych Kontaktów Roboczych z Rządem PRL. Kardynałem był od 26 XI 1994.
B) Arcybiskupi i biskupi (niektórzy)
4 XI 2009 – Hubert Brandenburg (ur. 27 XI 1923), emerytowany biskup Sztokholmu, narodowości niemieckiej. Pochodził z Osnabrück, gdzie 20 XII 1952 przyjął święcenia kapłańskie. 12 XII 1974 Paweł VI mianował go biskupem pomocniczym diecezji Osnabrück (sakrę przyjął 26 I 1975, a jednym z jego współkonsekratorów był Polak bp [obecnie kardynał] Andrzej M. Deskur), skąd po niespełna 3 latach przeniósł go na stanowisko biskupa Sztokholmu. Pełnił ten urząd do 17 XI 1998. Na początku czerwca 1989 podejmował w swym kraju Jana Pawła II, który jako pierwszy papież odwiedził wszystkie kraje skandynawskie. Był 11. biskupem stolicy Szwecji od czasu przywrócenia w 1783 hierarchii katolickiej w tym kraju po reformacji.
6 XI – Antonio Rosario Mennona (27 V 1906), Włoch, w chwili śmierci liczył ponad 103 lata i był najstarszym biskupem w Europie. Święcenia przyjął 12 VIII 1928. 5 I 1955 został biskupem swego rodzinnego miasta – Muro Lucano, a 22 II 1962 papież powołał go na rządcę diecezji Nardò. Urząd ten pełnił ponad 20 lat – do 30 IX 1983, gdy w wieku 77 lat przeszedł na emeryturę. Ostatnie lata spędził w swych stronach rodzinnych.
13 XII – Piergiorgio Silvano Nesti CP (18 II 1931), Włoch, kurialista, emerytowany sekretarz Kongregacji Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego. Święcenia przyjął 30 VIII 1959 jako kapłan Zgromadzenia Męki Pańskiej (pasjonistów; CP). W lipcu 1993 Jan Paweł II mianował go arcybiskupem Camerino-San Severino Marche we Włoszech. Stamtąd 27 XI 1996 trafił do Kurii Rzymskiej jako sekretarz Kongregacji Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego. Na emeryturę przeszedł 10 VIII 2006.
Na placu Żłobka przed bazyliką Narodzenia nie było tradycyjnej choinki ani świątecznych dekoracji.