Akta postępowań kościelnych Państwowa Komisja może otrzymywać na drodze międzynarodowej pomocy prawnej

Państwowa Komisja może otrzymać akta procesowe dotyczące toczących się w sądach kościelnych procesów o wykorzystywanie seksualne małoletnich, drogą dyplomatyczną ze Stolicy Apostolskiej, a nie od sądów kościelnych w Polsce. A to dlatego, że kanoniczne procesy sądowe prowadzone w polskich diecezjach lub zgromadzeniach zakonnych są prowadzone na zlecenie Stolicy Apostolskiej i pod jej nadzorem. Taką informację otrzymała Państwowa Komisja do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej lat 15 bezpośrednio z Watykanu, a o znaczeniu tej odpowiedzi przypomniał jej przewodniczącemu abp Wojciech Polak w piśmie z 14 stycznia br.

Poinformował o tym w dzisiejszym komunikacie ks. Piotr Studnicki, kierownik Biura Delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży.

Abp Polak przypomniał ponadto w liście do przewodniczącego Państwowej Komisji, że kwestia otrzymywania akt procesowych związanych z toczącymi się w sądach kościelnych procesami o wykorzystywanie seksualne małoletnich, odbywać się winna w ramach „relacji między rządem Polski a władzami Stolicy Apostolskiej, a nie między Państwową Komisją a Kościołem w Polsce”. Ksiądz Prymas odpowiada w ten sposób na zarzuty, dlaczego sądy kościelne w Polsce nie przekazywały dotąd akt procesowych Państwowej Komisji ds. pedofilii, pomimo jej próśb.

Delegat KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży wyjaśnił Przewodniczącemu Komisji, że „sprawy dotyczące wykorzystywania małoletnich są w Kościele katolickim zarezerwowane jurysdykcji watykańskiej Kongregacji Nauki Wiary i dlatego kanoniczne procesy karne lub sądowe są prowadzone w diecezjach lub zgromadzeniach zakonnych na jej zlecenie”. W związku z tym „udostępnienie akt procesowych powinno odbywać się drogą dyplomatyczną za pomocą wniosku o międzynarodową pomoc prawną z prośbą o udostępnienie dokumentacji konkretnego postępowania kanonicznego znajdującego się w jurysdykcji Stolicy Apostolskiej”.

A jeśli chodzi o inne pola współpracy między Konferencją Episkopatu Polski a Państwową Komisją, abp Polak wskazał, że dotyczyć ona winna dwóch płaszczyzn. Pierwsza dotyczy badań statystycznych dotyczących tych przestępstw, a drugą może być współdziałanie w ramach ochrony dzieci i młodzieży przed wykorzystaniem seksualnym, w której – jak zaznacza – „Kościół w Polsce poprzez wieloletnie działanie Centrum Ochrony Dziecka ma duże doświadczenie”. Kierownik biura Delegata dodaje, że „realizowane przez COD projekty dotyczące prewencji w szkołach katolickich i ośrodkach dla osób z niepełnosprawnościami mogą stać się inspiracją do podjęcia podobnej pracy, która będzie służyć ochronie małoletnich i bezbronnych w państwowych placówkach edukacyjnych i opiekuńczych”.

A oto pełna treść komunikatu ks. Piotra Studnickiego, kierownika Biura Delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży:

Komunikat nt. współpracy Kościoła w Polsce z Państwową Komisją

Arcybiskup Wojciech Polak, delegat KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży, dnia 14 stycznia br. skierował pismo do Pana Profesora Błażeja Kmieciaka, przewodniczącego Państwowej Komisji do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej lat 15.

Zwrócił w nim uwagę na znaczenie odpowiedzi, jaką otrzymała Państwowa Komisja od Stolicy Apostolskiej, o której został poinformowany Delegat KEP. Sprawy dotyczące wykorzystywania małoletnich są w Kościele katolickim zarezerwowane jurysdykcji watykańskiej Kongregacji Nauki Wiary i dlatego kanoniczne procesy karne lub sądowe są prowadzone w diecezjach lub zgromadzeniach zakonnych na jej zlecenie. W związku z tym udostępnienie akt procesowych powinno odbywać się drogą dyplomatyczną za pomocą wniosku o międzynarodową pomoc prawną z prośbą o udostępnienie dokumentacji konkretnego postępowania kanonicznego znajdującego się w jurysdykcji Stolicy Apostolskiej. Mamy więc w tej sprawie do czynienia z relacją między rządem Polski a władzami Stolicy Apostolskiej, a nie między Państwową Komisją a Kościołem w Polsce.

Jeśli natomiast chodzi o współpracę między Konferencją Episkopatu Polski a Państwową Komisją, Ksiądz Prymas wskazał przykłady możliwej współpracy na dwóch płaszczyznach. Pierwsza dotyczy współpracy w badaniach statystycznych, po wcześniejszym ustaleniu z Instytutem Statystki Kościoła Katolickiego SAC jej zasad. Drugim obszarem potencjalnego współdziałania może być ochrona dzieci i młodzieży przed wykorzystaniem seksualnym, w której Kościół w Polsce poprzez wieloletnie działanie Centrum Ochrony Dziecka ma duże doświadczenie. Realizowane przez COD projekty dotyczące prewencji w szkołach katolickich i ośrodkach dla osób z niepełnosprawnościami mogą stać się inspiracją do podjęcia podobnej pracy, która będzie służyć ochronie małoletnich i bezbronnych w państwowych placówkach edukacyjnych i opiekuńczych.

ks. Piotr Studnicki

kierownik Biura Delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży