Wyrok wydany w poniedziałek przez Sąd Rejonowy Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu nie jest prawomocny.

Proces dotyczył wydarzeń z października 2020 roku, kiedy to Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepis zezwalający na dopuszczalność aborcji w przypadku dużego prawdopodobieństwa ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu - jest niezgodny z polską konstytucją. Po ogłoszeniu wyroku w wielu polskich miastach odbywały się demonstracje przeciwko decyzji Trybunału.

Kilka dni po ogłoszeniu wyroku TK w trakcie Eucharystii w poznańskiej katedrze grupa ok. 30 osób stanęła przed ołtarzem z transparentami o treściach związanych z aborcją; msza została przerwana. Uczestnicy wiecu wyszli przed ołtarz po zakończeniu odczytywania Ewangelii. Skandowali: "mamy dość!". Trzymali transparenty m.in. z hasłami: "katoliczki też potrzebują aborcji", "katoliczko nie jesteś sama" oraz o treściach antyklerykalnych. Rozrzucili ulotki i zaczęli klaskać.

Sprawujący mszę proboszcz parafii katedralnej ks. Ireneusz Szwarc poprosił przybyłych o zakończenie zakłócania mszy. "To wy jesteście bezbożnikami! Barbarzyńcy" - krzyczeli uczestnicy wiecu. Po kilku minutach ks. Szwarc poinformował, że w związku uniemożliwieniem godnego sprawowania mszy św., w związku ze złamaniem przepisów sanitarnych oraz aby nie doszło do profanacji Najświętszego Sakramentu przerywa odprawianie mszy św. Udzielił parafianom dyspensy i poprosił wiernych o opuszczenie katedry.

Po proteście w katedrze prokuratura oskarżyła 32 osoby o to, że "wspólnie i w porozumieniu złośliwie przeszkadzali publicznemu wykonywaniu aktu religijnego". Czyn ten zagrożony jest grzywną, karą ograniczenia wolności, albo pozbawienia wolności do lat 2. Oskarżeni nie przyznawali się do winy.

W poniedziałek sąd rejonowy w Poznaniu uniewinnił oskarżonych. Sędzia Joanna Knobel przypomniała w uzasadnieniu wyroku, że orzeczenie TK wywołało falę protestów w całym kraju. Jak wskazała – odbyły się one w kilkuset miastach i "były to największe demonstracje w Polsce, od czasu przemian ustrojowych w 1989 roku, a w ocenie niektórych komentatorów – najliczniejsze protesty uliczne w historii Polski" – podkreśliła.

"Na protestach wznoszono hasła przeciwko rządzącej partii, antyklerykalne, opowiadające się za rozdziałem Kościoła od państwa, a także antykatolickie. Protestowano m.in. pod siedzibą TK, pod lokalnymi siedzibami PiS, pod domem Jarosława Kaczyńskiego na Żoliborzu, pod Sejmem, a także w kościołach oraz przed rezydencjami biskupów, jako że polski episkopat poparł decyzję o zaostrzeniu prawa aborcyjnego" – powiedziała.

Sędzia przypomniała też, że 22 października 2020 roku metropolita poznański, przewodniczący KEP abp Stanisław Gądecki wydał oświadczenie, w którym – jak wskazała sędzia – "z wielkim uznaniem przyjął orzeczenie TK, oraz wyraził ogromną radość +z tej epokowej zmiany prawa+".

"W niedzielę 25 października 2020 roku miały miejsce protesty przed i w kościołach pod hasłem +Słowo na niedzielę+. Takie protesty odbyły się m.in. przed Bazyliką Św. Krzyża w Warszawie, na murach kościołów pojawiały się napisy tj. +aborcja jest ok+, +piekło kobiet+, +aborcja bez granic+ (…) według danych policji, odnotowano w sumie 22 protesty w czasie mszy, oraz 79 uszkodzeń poprzez napisy na elewacjach kościołów, w tym zabytkowych, a w sprawach tych zatrzymano blisko 80 osób" – mówiła.

Sędzia zaznaczyła, że również w Poznaniu grupa osób postanowiła zaprotestować przeciwko wyrokowi TK i słowom metropolity poznańskiego. Jak wskazała, o planowanym proteście proboszcz katedry posiadał informację już dzień wcześniej.

Sędzia przypomniała przebieg protestu, a także wskazała na zachowania osób protestujących i zaznaczyła, że w proteście brały udział także osoby, które nie zostały objęte aktem oskarżenia.

Sędzia zaznaczyła, że przestępstwo zarzucane oskarżonym z art. 195 par 1 kk popełnia ten, "kto złośliwie przeszkadza publicznemu wykonywaniu aktu religijnego kościoła lub innego związku wyznaniowego o uregulowanej sytuacji prawnej". "Przestępstwo to ma charakter, co podkreślam, umyślny, i ze względu na znamię złośliwości możliwe jest do popełnienia wyłącznie z zamiarem bezpośrednim" - wskazała.

Zdaniem sądu, zachowania oskarżonych w trakcie protestu, którzy po rozpoczęciu kazania m.in. przeszli na przód kościoła, rozrzucili ulotki, klaskali, unieśli plakaty – było działaniem zaplanowanym, zorganizowanym i przemyślanym - i przeszkodziło publicznemu wykonywaniu aktu religijnego. Sędzia zaznaczyła jednak, że "przeprowadzone postępowanie dowodowe nie wykazało, że pobudką działania oskarżonych była złośliwość, czyli chęć dokuczenia, zrobienia przykrości innej osobie, wywołania w psychice innych osób przykrego uczucia".

Sędzia przywołała w tym miejscu wyjaśnienia jednego z oskarżonych Arkadiusza K., który podkreślali, że wziął udział w proteście zmotywowany m.in. "działaniami kościelnych hierarchów, którzy w osobach pana Gądeckiego i Jędraszewskiego, publicznie wyrażali zachwyt nad ograniczeniem praw człowieka i wolności obywatelskiej milionów Polek".

"Podczas rozprawy sąd przeprowadził również dowód z opinii biegłych, i to w różnych dziedzinach, i każdy z nich podkreślał, że trudno w tym przypadku mówić o złośliwym działaniu oskarżonych" – podkreśliła sędzia.

"Sąd z całą mocą zaznacza, że nie wypowiada się co do treści wyroku TK, ani też stanowiska arcybiskupa. Jednak analizując, czy oskarżeni mieli dostateczne racje do wyrażenia protestu, odnotować należy, że wyrok TK w istocie godził w prawa kobiet, hierarchowie Kościoła w istocie wyrażali aprobatę dla wyroku TK, a ponadto zarówno z materiału dowodowego wynika - to są zdjęcia polityków podczas mszy na ambonach, jak i z faktów powszechnie znanych - wynika, że konstytucyjna zasada rozdziału państwa i Kościoła jest nagminnie łamana" – podkreśliła sędzia.

Zaznaczyła ponadto, że oskarżeni na czas protestu wybrali moment kazania, który – jak wskazywali oskarżeni, a także biegły – jest momentem, w którym ksiądz wyraża opinie i wierni mają prawo odnieść się do opinii duchownego. Zdaniem sądu, oskarżeni w momencie rozpoczęcia protestu zachowali także powagę i szacunek do miejsca, w którym się znajdowali, czyli do budynku sakralnego. Wskazała też, że hasła na transparentach, jakie przynieśli ze sobą protestujący nawiązywały do tematu protestu, ale nie podżegały do nienawiści, ani nie atakowały religii w sposób obelżywy, a ponadto – jak mówiła – "żaden z oskarżonych nie okazał pogardy wobec wykonywania samego aktu religijnego, oraz miejsca w którym ów akt religijny był wykonywany".

"Protestujący chcieli pokazać, co myślą w spornej kwestii, przekazać swoje stanowisko, co do wyroku TK, słów arcybiskupa i zaangażowania Kościoła w politykę, nie adresując (protestu) ani do osób będących w kościele, ani do księdza, który odprawiał mszę. Odbiorcami ich zachowań i słów byli sędziowie TK, politycy, hierarchowie Kościoła, którzy zabierali głos w sprawie orzeczenia, a także społeczeństwo, w szczególności kobiety, do których adresowane były słowa wsparcia i solidarności" – podkreśliła.

"Oczywiście czas i miejsce protestu nie były przypadkowe. Oskarżeni uczynili z poznańskiej katedry związanej z abp Stanisławem Gądeckim swego rodzaju kanał informacyjny, tubę informacyjną, ponieważ chcieli być usłyszani również przez hierarchów Kościoła, chcieli dotrzeć do szerokiego odbiorcy ponieważ czuli się bezsilni w sytuacji, w której politycy przy aprobacie Kościoła narzucili wszystkim członkom społeczeństwa swoją wizję świata i ograniczyli prawa kobiet" – dodała.

W reakcji na wyrok archidiecezja poznańska opublikowała komunikat, w którym przypomniano oświadczenie przewodniczącego KEP z 25 października 2020 r.Metropolita poznański abp Stanisław Gądecki napisał w nim m.in., że wulgaryzmy, przemoc, obelżywe napisy i zakłócanie nabożeństw oraz profanacje, "mimo iż mogą one pomóc niektórym osobom w rozładowaniu ich emocji, nie są właściwą metodą działania w demokratycznym państwie". Przewodniczący KEP zaapelował też "o wyrażanie swoich poglądów w sposób akceptowalny społecznie, z poszanowaniem godności każdego człowieka"."Potrzebujemy rozmowy, a nie postaw konfrontacyjnych czy gorączkowej wymiany opinii na portalach społecznościowych. Wszystkich raz jeszcze zachęcam do dialogu na temat sposobów ochrony prawa do życia oraz praw kobiet. Dziennikarzy i polityków proszę o nieeskalowanie napięć, w poczuciu odpowiedzialności za pokój społeczny" – napisał abp Gądecki w przypomnianym w poniedziałek oświadczeniu.

PAP DODANE 10.03.2023

Tusk: Nie powinniśmy mieć religii w szkołach

Religia w szkołach stała się jednym z najskuteczniejszych narzędzi laicyzacji młodego pokolenia Polaków - powiedział w piątek szef PO Donald Tusk. Ocenił, że "to są setki, tysiące wynagrodzeń, bo przecież nie chodzi o ewangelizację". "Nie powinniśmy mieć religii w szkołach" - dodał. »

więcej »