Większość muzułmanów na świecie rozpoczęła miesiąc postu - ramadan

Wielu z ponad 1,8 miliarda muzułmanów na całym świecie rozpoczęło w sobotę post. Pierwszy dzień ramadanu - miesiąca, w którym na pamiątkę objawienia Koranu Mahometowi wierni zobowiązani są do niepicia i niespożywania pokarmów od wschodu do zachodu słońca - w niektórych krajach wypadnie w niedzielę.

Muzułmanie do niemal ostatniej chwili nie wiedzą dokładnie, kiedy rozpocznie się ramadan, co wynika to z faktu, że kalendarz muzułmański oparty jest obserwacji faz księżyca. W zależności od kraju, regionu, a czasem nawet konkretnego meczetu, początek ramadanu wyznacza się na podstawie obserwacji na niebie sierpa nowego księżyca.

W Arabii Saudyjskiej, która, podobnie jak większość państw Bliskiego Wschodu, ogłosiła początek ramadanu w piątkowy wieczór, rejestrowane są zeznania osób, które dostrzegły księżyc, a sąd najwyższy podejmuje decyzję o tym, kiedy powinien rozpocząć się ramadan.

W sobotę post rozpoczęły: Algieria, Egipt, Jordania, Libia, Sudan i Tunezja, a także muzułmanie na okupowanym Zachodnim Brzegu Jordanu i w zrujnowanej wojną Strefie Gazy. Również sunnici w Libanie przystąpili tego dnia do postu.

Tymczasem biuro najwyższego przywódcy polityczno-duchowego Iranu Alego Chameneiego oraz irackiego najwyższego duchownego szyickiego Alego al-Sistaniego ogłosiły, że ramadan rozpocznie się tam w niedzielę.

Post od niedzieli obowiązywać będzie również w Maroku. W Pakistanie i Indiach obserwacja księżyca zaplanowana jest na sobotni wieczór, a początek postu na niedzielę.

W największym państwie muzułmańskim, Indonezji, ramadan rozpoczął się w sobotę, podczas gdy w sąsiednich krajach, takich jak Malezja, Brunei i Filipiny, rozpocznie się dzień później.

W niektórych krajach obserwacji księżyca dokonuje się tylko w stolicy, w innych - w wielu miejscowościach, co sprawia, że nawet w obrębie jednego państwa ramadan może rozpocząć się w różnych dniach. Jednak w większości krajów muzułmańskich decyduje właśnie dostrzeżenie sierpa księżyca gołym okiem. Nie wszędzie stosuje się tę metodę - na przykład w wielu regionach Turcji początek ramadanu wyznacza się na podstawie obliczeń astronomicznych.

Z kolei religijne władze w Zjednoczonych Emiratach Arabskich poinformowały w piątek, że do obserwacji nieba zostaną wykorzystane drony wyposażone w sztuczną inteligencję, co "poszerza koncepcję obserwacji gołym okiem, która nadal pozostaje podstawową metodą potwierdzenia obserwacji (księżyca) zgodnie ze słowami proroka Mahometa".

Kalendarz muzułmański składa się z miesięcy księżycowych, co oznacza, że każdy miesiąc rozpoczyna się wraz z pojawieniem się sierpa nowego księżyca na niebie i kończy, gdy dostrzeżony zostanie sierp kolejnego miesiąca. Miesiące mają 29 lub 30 dni i rezultacie rok księżycowy liczy 354 lub 355 dni, czyli jest o 10-12 dni krótszy niż rok w kalendarzu gregoriańskim. Z tego powodu ramadan każdego roku przypada z polskiej perspektywy w innym czasie.

Niemuzułmanie najczęściej kojarzą ramadan z postem i choć jest to kluczowy aspekt, to nieoczywisty może być fakt, że ramadan nie jest okresem przygnębiającej pobożności - przeciwnie, to czas radości i świętowania. To okres, w którym rodziny i przyjaciele spotykają się niemal codziennie na często wystawne kolacje po zakończeniu dnia postu. Charakterystycznym elementem są również masowe uczty organizowane przez meczety. Uczestniczą w nich zarówno zwykli wierni z rodzinami, jak i osoby, których nie stać na posiłek. Tego rodzaju inicjatywy są wyrazem dobroczynności, która odgrywa szczególnie ważną rolę w tym okresie.

Osoby odwiedzające kraje muzułmańskie podczas ramadanu powinny pamiętać, by w mniej turystycznych miejscach w miarę możliwości nie afiszować się z jedzeniem i piciem. Należy jednak podkreślić, że ani w Egipcie, ani w Maroku, Turcji czy ZEA post nie obowiązuje niemuzułmanów i nie oczekuje się od nich powstrzymywania od jedzenia i picia. W popularnych miejscowościach turystycznych restauracje i sklepy pozostają otwarte, choć niektóre atrakcje mogą mieć zmienione godziny otwarcia.

W większości krajów muzułmańskich życie toczy się w miarę normalnie przez cały ramadan - dzieci chodzą do szkół, dorośli pracują i wykonują codzienne obowiązki. W niektórych krajach godziny pracy mogą jednak zostać skrócone. W ZEA pracownicy sektora publicznego od poniedziałku do czwartku pracują od 9:00 do 14:30, a w piątki od 9:00 do 12:00. Godziny pracy w sektorze prywatnym zostały skrócone przez rząd o dwie godziny dziennie.

Ścisły post - czyli powstrzymywanie się za dnia od jedzenia i picia, a także palenia tytoniu i obcowania płciowego - to jeden z podstawowych obowiązków muzułmanów obok wyznania wiary (szahady), modlitwy, jałmużny i pielgrzymki do Mekki. Z postu zwolnione są dzieci, chorzy, osoby starsze lub w czasie podróży oraz kobiety w ciąży i karmiące.

Z Dubaju Joanna Baczała