W Cerkwi od poniedziałku Wielki Post

Wierni Cerkwi rozpoczynają Wielki Post poprzedzający Wielkanoc, która w tym roku przypada u nich 20 kwietnia, czyli w tym samym czasie co u katolików. Pierwszym dniem postu będzie poniedziałek, 3 marca, a poprzedza go niedziela przebaczania win.

To w tradycji cerkiewnej ostatnia niedziela przygotowująca do okresu postu. Wtedy, podczas wieczornych nabożeństw, po raz pierwszy odbywają się też wielkopostne modlitwy. Zgodnie z prawosławną tradycją w tym dniu wierni proszą siebie nawzajem o wybaczenie grzechów, aby z czystym sercem rozpocząć okres Wielkiego Postu.

Duchowni podkreślają, że post ma służyć nie uzdrowieniu ciała, a duszy; ma też pomóc w skupieniu się na modlitwie. Zwracają uwagę, że w tym czasie nie chodzi jedynie o powstrzymanie się od jedzenia mięsa czy nabiału, ale o zmianę na lepsze relacji z innymi ludźmi.

W związku z rozpoczynającym się w Kościele prawosławnym Wielkim Postem, okolicznościowy list do wiernych skierował zwierzchnik Cerkwi w Polsce metropolita Sawa. Hierarcha nazwał w nim post "drogą powrotu do Chrystusa". "Wielki Post (...) to czas wysiłku, modlitwy, wstrzemięźliwości i ascezy, to cud aniołów" - napisał abp Sawa.

Podkreślił, że "zło szatana zwyciężyć można tylko przez modlitwę i post". "Dzisiaj szatan usilnie działa w nas, z nami i wokół nas. On jest wśród nas, w parafii, w domu, na ulicy Ileż jest dzisiaj zła i nienawiści wokół nas. Wszystkim tym cieszy się szatan. Nieprawość, brak wstrzemięźliwości, pycha, brak pokuty, pokory. Wszystko to jak ściana dzieli nas od Jezusa Chrystusa" - ocenił metropolita.

Zgodnie z cerkiewną praktyką poprosił też wiernych - w imieniu swoim i duchowieństwa - o wybaczenie grzechów popełnionych "słowem, myślą i uczynkiem".

Data Wielkiej Nocy w obu chrześcijańskich obrządkach, katolickim i prawosławnym, liczona jest nieco inaczej, dlatego tylko raz na jakiś czas święto przypada w tym samym terminie; tak będzie w tym roku, wcześniej miało to miejsce np. 2017 roku. Przeważnie prawosławni świętują Wielkanoc po katolikach, a różnica może być nawet - jak w ubiegłym roku - pięciotygodniowa. Dwa i trzy lata temu prawosławni świętowali Wielkanoc tydzień po katolikach.

Różnica w ustalaniu tej daty wynika z tego, że katolicy świętują Wielkanoc zawsze w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca. Cerkiew dodaje do tego jeszcze jeden warunek: niedziela wielkanocna musi przypadać po zakończeniu Paschy żydowskiej (to także święto ruchome), bo dla prawosławnych oba święta są silnie ze sobą związane.

Prawosławie jest drugim co do liczby wiernych wyznaniem w Polsce. Hierarchowie Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego liczbę wiernych w kraju szacują na 450-500 tys. W Narodowym Spisie Powszechnym, przeprowadzonym w 2021 roku, przynależność do Kościoła prawosławnego w Polsce zadeklarowało (pytanie o wyznanie było dobrowolne, można było odmówić odpowiedzi na nie) niecałe 151,7 tys. osób.