Episkopat Polski liczy 133 biskupów

Obecnie liczy 100 biskupów czynnych (w tym 98 łacińskich i 2 greckokatolickich) i tworzą oni Konferencję Episkopatu Polski (KEP), 30 biskupów-seniorów (emerytowanych) i 3 biskupów tytularnych, niezwiązanych z żadną diecezją polską. Wśród 44 biskupów diecezjalnych (zwanych dawniej ordynariuszami) jest 15 arcybiskupów metropolitów (w tym 2 kardynałów) i 29 biskupów diecezjalnych (w tym 1 arcybiskup tytularny); wspiera ich 56 biskupów pomocniczych.

Najwięcej, bo 102 urzędujących obecnie hierarchów w naszym kraju mianował w latach 1978-2005 bł. Jan Paweł II (łącznie mianował ich 118, ale 16 z nich już nie żyje). Pierwszym Polakiem, wyniesionym do tej godności przez naszego rodaka, był Miłosław Kołodziejczyk (1928-94), mianowany 5 grudnia 1978 biskupem pomocniczym ówczesnej diecezji częstochowskiej. Drugim był następca Karola Wojtyły w archidiecezji krakowskiej – abp (później kardynał, obecnie arcybiskup-senior) Franciszek Macharski (ur. 20 maja 1927), który jest zarazem pierwszym biskupem na świecie, konsekrowanym osobiście przez nowego papieża (6 stycznia 1979 w Watykanie).

Łącznie Jan Paweł II udzielił sakry 18 biskupom w naszym kraju – ostatnim był obecny metropolita krakowski kard. Stanisław Dziwisz, konsekrowany 19 marca 1998. Natomiast ostatnim biskupem, wchodzącym w skład KEP, mianowanym przez papieża-Polaka, jest biskup pomocniczy archidiecezji gdańskiej Ryszard Kasyna, mianowany 24 stycznia 2005, który sakrę przyjął 2 kwietnia tego roku, a więc na kilkanaście godzin przed śmiercią naszego wielkiego rodaka.

Na drugim miejscu, po nominacjach Jana Pawła II, są biskupi mianowani przez jego następcę – Benedykta XVI: jest ich 17, łącznie z biskupem-nominatem Markiem Solarczykiem. Pierwszym na liście nowych hierarchów jest ks. Romuald Kamiński (ur. 7 lutego 1955), mianowany biskupem pomocniczym diecezji ełckiej 8 czerwca 2005. Obecny papież nie przejął praktyki swego poprzednika – dorocznego, osobistego konsekrowania niektórych mianowanych przez siebie biskupów (w większości 6 stycznia każdego roku) i jak na razie udzielił sakry tylko podczas trzech tego rodzaju obrzędów (łącznie zaszczytu tego dostąpiło dotychczas 16 hierarchów, w tym abp Mieczysław Mokrzycki ze Lwowa), toteż w gronie nowych biskupów w naszym kraju nie ma ani jednego, konsekrowanego przez Ojca Świętego.

Wśród żyjących obecnie biskupów polskich jest też 13 mianowanych przez Pawła VI. Są tu najstarsi wiekiem hierarchowie w naszym kraju z nestorem episkopatu, emerytowanym arcybiskupem przemyskim Ignacym Tokarczukiem na czele (ur. 1 lutego 1918). Spośród biskupów „pawłowych” tylko jeden – Paweł Socha CM, biskup pomocniczy diecezji zielonogórsko-gorzowskiej – jest jeszcze czynny, choć liczy już 76 lat (ur. 10 stycznia 1935). W tym gronie jest jeden biskup, konsekrowany osobiście przez Pawła VI: Tadeusz Zawistowski (ur. 16 stycznia 1930), który sakrę przyjął w Watykanie 29 czerwca 1973. Ponadto Paweł VI osobiście konsekrował jeszcze jednego Polaka – Andrzeja Deskura (1924-2011), późniejszego kardynała, zmarłego w tym roku.

Jeden purpurat – Adam Dyczkowski, biskup-senior zielonogórsko-gorzowski, wcześniej biskup pomocniczy archidiecezji wrocławskiej (ur. 17 listopada 1932), jest jedynym hierarchą w naszym kraju, mianowanym przez Jana Pawła I (19 września 1978); sakrę otrzymał już po niespodziewanej śmierci tego papieża: 25 listopada tegoż roku.

Najstarszymi wiekiem biskupami są arcybiskupi Ignacy Tokarczuk, ur. 1 lutego 1918 i Bolesław Pylak (20 sierpnia 1921) i kardynał Stanisław Nagy SCJ (30 września 1921). Najmłodsi to biskupi: Damian A. Muskus OFM, ur. 6 września 1967, nominat Marek Solarczyk (13 kwietnia 1967) i Artur Miziński (13 lutego 1965).

Najdłuższy staż biskupi, licząc od daty nominacji, mają również arcybiskupi-seniorzy I. Tokarczuk, mianowany 3 grudnia 1965 i B. Pylak – 14 marca 1966 oraz bp-senior Edward Materski (ur. 6 stycznia 1923) – 29 października 1968. Najmłodszymi pod tym względem są biskupi M. Solarczyk – 8 października oraz D. Muskus i Grzegorz Ryś – 15 lipca br.

12 biskupów to osoby konsekrowane, należące do 9 różnych zakonów i zgromadzeń zakonnych. Po dwóch hierarchów mają misjonarze św. Wincentego a Paulo (CM): abp Tadeusz Gocłowski i bp P. Socha, pallotyni (SAC): abp tytularny Henryk Hoser i bp Alojzy Orszulik i sercanie (SCJ): kard. St.. Nagy i bp Józef Wróbel. Ponadto „swoich” biskupów mają bazylianie, chrystusowcy, franciszkanie, franciszkanie konwentualni, kapucyni i werbiści.

133 biskupów w Polsce nosi łącznie 50 różnych imion. Najwięcej jest Janów – 12, następnie Stanisławów – 11 i Józefów – 10. 8 hierarchów ma na imię Tadeusz, po 6 – Andrzej i Edward i po 5 – Adam, Kazimierz i Marian.