Pielgrzymki na prawosławne uroczystości ku czci Męczennika Gabriela

Licząca ok. 50 osób grupa z Hajnówki ma do przejścia najdłuższą trasę, bo to w ciągu dwóch dni blisko 50 km. Na noc pielgrzymi zatrzymają się w Narwi, a w piątek ruszą do Zwierek wspólnie z tamtejszą pielgrzymką.

Cerkiewne święto ku czci Męczennika Gabriela przypada 3 maja. Zgodnie ze wschodnią tradycją, obchody zaczynają się jednak dzień wcześniej, czyli w tym roku - w piątek wieczorem. Wtedy też do Zwierek dotrą uczestnicy jednodniowych pielgrzymek, m.in. z Gródka i Białegostoku.

Ta ze stolicy województwa podlaskiego, której uczestnicy mają do przejścia niecałe 10 km, tradycyjnie jest największa w regionie, rokrocznie bierze w niej udział kilkaset osób. Organizuje ją Bractwa Młodzieży Prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej.

W latach 2020-2021 pielgrzymki do Zwierek nie były organizowane w związku z obostrzeniami związanymi z pandemią koronawirusa. Wznowione zostały w 2022 roku.

Do Zwierek zostanie w piątek przewieziony sarkofag z relikwiami Męczennika Gabriela. Od ponad 30 lat relikwie przechowywane są w cerkwi katedralnej św. Mikołaja w Białymstoku. W maju przewożone są do Zwierek, a wracają do Białegostoku we wrześniu, gdy przypada rocznica przeniesienia ich do stolicy województwa podlaskiego z Grodna na Białorusi.

Męczennik Gabriel pochodził ze Zwierek. Urodził się tam w 1684 r. w pobożnej, prawosławnej rodzinie chłopskiej. Gdy miał sześć lat, został w nieznanych okolicznościach uprowadzony z domu i zamordowany; jego ciało pochowano na cmentarzu w rodzinnej miejscowości. Na tym cmentarzu chowano również dzieci, które zmarły podczas zarazy w 1720 r. W trakcie jednego z pogrzebów przypadkiem odkopano ciało Gabriela. Okazało się, że jest w nienaruszonym stanie. Szczątki przeniesiono do krypty w cerkwi w Zwierkach, co miało przyczynić się do ustania epidemii.

Kult Gabriela rósł z biegiem lat głównie za sprawą uzdrowień przy jego grobie. W 1746 r. relikwie przeniesiono do Zabłudowa, a potem przez wiele lat przechowywane one były w różnych miejscach na Kresach Wschodnich. Trafiły do Słucka, Mińska, potem do Grodna na Białorusi. W 1992 r. uroczyście przeniesiono je do białostockiej katedry św. Mikołaja.

Od tego czasu relikwiami opiekują się siostry zakonne, początkowo mieszkające w białostockich Dojlidach, obecnie w Zwierkach. W październiku 2012 roku została tam wyświęcona cerkiew pw. Męczennika Gabriela - główna świątynia żeńskiego klasztoru Narodzenia Najświętszej Maryi Panny.