Dla mnie (choć specjalistą nie jestem) jest tak: pilot popełnił błąd kiedy po raz pierwszy usłyszawszy o niekorzystnych warunkach na lotnisku, nie zdecydował się odlecieć na inne lotnisko. A kiedy kontroler na wierzy (albo właściwie: w baraku) usłyszał, że Polacy chcą lądować, to zgodnie z procedurami powinien zamknąć lotnisko. Bo takie są procedury w lotach wojskowych. A ponieważ samolot był państwowy, załoga wojskowa, lotnisko wojskowe i kontrolerzy też wojskowi to trudno ten lot nazwać cywilnym. Więc dwie główne przyczyny tragedii to dwie błędne decyzje- pilota i kontrolera. Są oczywiście pewne okoliczności tych decyzji. Obie były podejmowane pod presją pośrednią lub bezpośrednią (pilot bał się, że jak nie wyląduje w Smoleńsku to Prezydent zrobi awanture, a kontroler bał się że jak nie pozwoli lądować to będzie "skandal dyplomatyczny", z resztą jak wynika z nagrań dostał rozkazy by pozwolić lądować).