W związku z polemiką na temat działalności mieszanej katolicko-żydowskiej komisji historyków, którzy mieli zająć się oceną stosunku Stolicy Apostolskiej do prześladowania Żydów w okresie II wojny światowej, Watykan upoważnił księdza Petera Gumpela do złożenia specjalnego oświadczenia.
W tekście rozpowszechnionym 7 sierpnia br. przez watykańskie biuro prasowe niemiecki jezuita, który jest promotorem w procesie beatyfikacyjnym Piusa XII podkreślił, że “w ostatnich dniach, korzystając z okazji, jaką jest decyzja członków grupy uczonych żydowsko-katolickiej o zawieszeniu swej działalności, w ostatnich dniach przystąpiono ponownie do gwałtownego ataku na Kościół katolicki”. Uczeni mieli zająć się analizą dwunastotomowego wydawnictwa “Actes et documents du Saint Siege relatifs a’ la seconde Guerre Mondiale”, zawierającego wszystkie dokumenty archiwum Stolicy Apostolskiej z okresu II wojny światowej. Jednakże, zauważa o. Gumpel, “od samego początku niektórzy – nie wszyscy – przedstawiciele strony żydowskiej publicznie wyrażali podejrzenie, że Stolica Święta starać się będzie ukryć dokumenty, które w ich ocenie byłyby kompromitujące. „Później osoby te wielokrotnie posuwały się do rozpowszechniania nieprawdziwych i tendencyjnych przecieków, zapoznając z nimi międzynarodową prasę” – czytamy w oświadczeniu. Stolica Apostolska miała już wtedy pełne prawo wycofać się z udziału w komisji, gdyż – jak przypomina niemiecki jezuita – “podczas dyskusji akademickiej minimum tego, czego należy oczekiwać od jej uczestników, to postawa wzajemnego szacunku i zaufania do uczciwości partnerów”.
O. Gumpel przypomina, że nie wszyscy członkowie komisji – “a może nawet żaden z nich” – zapoznali się z wszystkimi dwunastoma tomami omawianego wydawnictwa”.
“Z wielkim rozczarowaniem skonstatowałem, że lektura wspomnianych tomów była pobieżna a interpretacja dat i faktów prowadziła do ich kompletnego przeinaczenia... Na koniec spotkania, podczas którego zdążyliśmy omówić zaledwie 12 kwestii, zadeklarowałem gotowość kontynuowania dyskusji. Niestety propozycja ta nie została przyjęta również dlatego, że doszło do nowego poważnego przecieku, za który odpowiedzialny był jeden z żydowskich członków grupy” – czytamy w oświadczeniu.
Nie doszło także, ujawnia obecnie ks. Gumpel, do spotkania uczonych z księdzem Pierre Bletem, autorem wspomnianego wydawnictwa. Komisja do tej pory nie przedstawiła żadnego raportu na temat swoich prac i jak zwraca uwagę niemiecki jezuita “nie wywiązała się więc z powierzonego jej zadania”. „Zdecydowano natomiast zawiesić działalność z powodu, jak powiedziano, odmowy nieograniczonego dostępu do Archiwów Watykańskich” – napisał o. Gumpel.
O. Gumpel powołując się na obowiązujące normy, przypomina, że dostępne są w tej chwili materiały do roku 1922, późniejsze zaś nie, ponieważ nie zostały jeszcze skatalogowane. “W tych ostatnich atakach na Stolicę Apostolską twierdzi się, że Watykan nie zamierza otworzyć swoich archiwów. Wiadomość ta jest jawnie nieprawdziwa, albowiem – jak powiedziano wyraźnie członkom grupy – gdy tylko to będzie możliwe - nie tylko im, ale wszystkim uczonym udostępnione zostaną wszystkie materiały odnoszące się do pontyfikatu Piusa XII” – czytamy w oświadczeniu.
Kończąc o. Peter Gumpel napisał: “W tej sytuacji jest oczywiste, że tendencyjne doniesienia rozpowszechniane w tych dniach są bezpodstawne i mają jawnie propagandowy cel zaszkodzenia Stolicy Świętej. „Inicjatywa, która została podjęta z myślą o poprawie stosunków między Kościołem katolickim a wspólnotą żydowską zakończyła się fiaskiem, za co bezpośrednią winę ponoszą ci, którzy łamiąc elementarne normy akademickie i ludzkie dopuścili się nieodpowiedzialnego zachowania.”
W niektórych przypadkach pracownik może odmówić pracy w święta.
Poinformował o tym dyrektor Biura Prasowego Stolicy Apostolskiej, Matteo Bruni.
Waszyngton zaoferował pomoc w usuwaniu szkód i ustalaniu okoliczności ataku.