Rekomendacje zespołu bioetycznego (fragment dokumentu)

REKOMENDACJE ZESPOŁU dotyczące regulacji związanych z ochroną zarodka ludzkiego, dawstwa gamet, wspomaganej prokreacji i klonowania terapeutycznego Skład zespołu, obserwatorzy i eksperci » 1. Pluralistyczny charakter składu Zespołu znalazł najwyraźniejszy wyraz w toku prac nad problematyką ochrony zarodka ludzkiego, dawstwa gamet i wspomaganej prokreacji (zapłodnienia in vitro). Ze względu na moralną i społeczną złożoność tej materii członkowie Zespołu podjęli decyzję, by w powyższych kwestiach nie przeprowadzać głosowań, a jedynie zaprezentować Premierowi alternatywne rekomendacje. Kierując się zasadą dążenia do konsensu i kompromisu, Zespół zgodnie stwierdza, że: a) zagadnienia związane z wspomaganą prokreacją wymagają regulacji ustawowych b) procedury wspomaganej prokreacji mogą być wykonywane jedynie w ośrodkach, które uzyskały odpowiednią licencję c) działalność tych ośrodków powinna być poddana nadzorowi i kontroli ze strony centralnego podmiotu (ewentualnie podmiotów) powołanego na mocy ustawy d) należy zakazać tworzenia zarodka z gamet ludzkich dla celów naukowych e) należy zakazać ingerencji w linię komórek rozrodczych człowieka f) należy zakazać handlu zarodkami ludzkimi oraz gametami g) należy wprowadzić odpowiednie sankcje związane z powyższymi zakazami 2. W pozostałych kwestiach Zespół nie uzgodnił stanowiska. Najpoważniejsze kontrowersje dotyczyły następujących zagadnień: a) dostępu do procedury wspomaganej prokreacji (w toku debat sformułowano trzy stanowiska: procedura powinna być dostępna tylko dla małżeństw; procedura powinna być dostępna dla wszystkich par, które wspólnie przejdą cykl leczenia niepłodności; procedura powinna być dostępna także dla osób samotnych) b) dopuszczalności lub zakazu tworzenia zarodków nadliczbowych c) dopuszczalności lub zakazu diagnostyki preimplantacyjnej d) dopuszczalności lub zakazu sztucznego zapłodnienia o charakterze alogenicznym (z użyciem komórek rozrodczych dawców trzecich) 3. W związku z występującymi w ramach Zespołu rozbieżnościami stanowisk podjęto decyzję o powołaniu dwóch grup redakcyjnych (pod kierownictwem prof. W. Wróbla i prof. E. Zielińskiej), które sformułowały odrębne rekomendacje (załącznik 19 i załącznik 20). Zdanie odrębne, będące próbą uzgodnienia dwu wzmiankowanych powyżej rekomendacji przedstawił prof. K. Marczewski (załącznik 21). Ponadto grupa pięciu członków Zespołu przekazała na ręce Przewodniczącego wspólne „Stanowisko w sprawie ratyfikacji Konwencji Bioetycznej” (załącznik 22). 4. W odniesieniu do klonowania z udziałem komórek ludzkich Zespół jednomyślnie opowiedział się za wprowadzeniem zakazu klonowania reprodukcyjnego. Zespół nie uzgodnił stanowiska w sprawie dopuszczalności klonowania terapeutycznego. W odpowiedzi na pytanie: „Czy prawnie dopuszczalne powinno być klonowanie w celach terapeutycznych, w trakcie którego powstaje ludzki zarodek (ludzka komórka o charakterze totipotentnym)?” oddano następujące głosy: 3 tak, 9 nie, 2 wstrzymujące (dwóch członków Zespołu opowiedziało się za wprowadzeniem moratorium - czasowego zawieszenia dopuszczalności). Analogiczne stanowisko zajęli członkowie Zespołu w kwestii dopuszczalności wykorzystania w krajowym lecznictwie wyników badań nad klonowaniem terapeutycznym przeprowadzonych za granicą i o potwierdzonej skuteczności terapii, przy czym jedna z osób opowiadających się za zakazem klonowania terapeutycznego opowiedziała się jednocześnie za dopuszczalnością wykorzystywania wspomnianych wyżej wyników badań dla celów leczniczych.