Madagaskar: Dramat niemalże rodzinny

Dwumiesięczny konflikt, który kosztował życie ponad stu osób, został zażegnany w dużej mierze dzięki zaangażowaniu arcybiskupa stołecznej Antananarywy oraz nuncjusza apostolskiego. Pracujący na wyspie ks. Zdzisław Grad SVD podkreśla, że górę wzięła tradycyjna mądrość ludu malgaskiego oraz wartości ewangeliczne, które w coraz większym stopniu wpływają na życie społeczne Madagaskaru. Byłem naocznym świadkiem zatwierdzenia nowego szefa rządu tymczasowego na okres dwóch lat. Uroczystość odbyła się wczoraj w południe w Antananarywie, na Placu 13 Maja, w obecności kilkudziesięciu tysięcy ludzi. Nowy prezydent Madagaskaru jest praktykującym katolikiem. W swoich wstępnych deklaracjach otwarcie odwołuje się do wartości ewangelicznych i osoby Jezusa Chrystusa. Od ponad dwóch miesięcy trwał nieprzerwanie otwarty konflikt polityczny pomiędzy Andrym Rajoeliną i byłym już prezydentem państwa Markiem Ravalomananą, grożąc wojną domową. Ogromną rolę pośrednika w negocjacjach odegrał Kościół katolicki w osobie arcybiskupa Antananarywy Odona Razanakolony, oraz nuncjusza apostolskiego abp. Augustine’a Kasujjy, będącego zarazem dziekanem korpusu dyplomatycznego na Madagaskarze. Jeśli w tak stosunkowo krótkim czasie doszło do kompromisu politycznego i zabezpieczenia pokoju, to należy zawdzięczać to tradycyjnej mądrości ludu malgaskiego oraz wartościom ewangelicznym, które w coraz większym stopniu wpływają na życie polityczne i społeczne Madagaskaru. To właśnie Kościoły chrześcijańskie zgrupowane w Radzie Kościołów Chrześcijańskich Madagaskaru (FFKM) od wielu już lat stanowią siłę i oparcie dla kraju w najtrudniejszych jego momentach przemian i kryzysów. Ostatnich kilkanaście dni na Madagaskarze to historia wydarzeń politycznych zmieniających się jak w kalejdoskopie. Kraj stał na skraju wojny domowej i tylko dzięki mobilizacji środowisk kościelnych, społecznych i politycznych różnych opcji, czy to z kraju, czy z zagranicy, zdołano wypracować kompromis, który wstępnie gwarantuje pokój i stabilizację. Cena minionego konfliktu to ponad 100 ofiar śmiertelnych, kilkuset rannych, spore zniszczenia i rabunek mienia społecznego i prywatnego, totalny bałagan administracyjny, ogromne osłabienie gospodarcze kraju i jeszcze większe zubożenie ludzi. Zwycięsko z tej otwartej konfrontacji politycznej wyszedł ostatecznie Andry Rajoelina, który dzięki swej determinacji doprowadził do dymisji prezydenta państwa Marca Ravalomanany. Można się nawet pokusić o nietypową refleksję, iż konflikt obu rywali miał poniekąd tło rodzinne, gdyż Marc Ravalomanana to… niedoszły teść Andry’ego Rajoeliny! Ewidentnie Ravalomanana nie docenił rzeczywistej powagi sytuacji i siły konfliktu, jaki się wywiązał. Pierwsze próby negocjacji raczej bagatelizował, co między innymi doprowadziło abp. Odona Razanakolonę do rezygnacji z roli mediatora między stronami oraz do podjęcia na nowo wieców protestacyjnych przez zwolenników Andry’ego. Po tych wydarzeniach wiara w sens i w szczerość dialogu wyraźnie osłabła. Na prośbę delegata Organizacji Narodów Zjednoczonych arcybiskup po kilku dniach powrócił na nowo do pośredniczenia w pertraktacjach, jednak bez widocznego sukcesu. Tymczasem dały o sobie znać rozbieżne nastroje w szeregach armii. Doszło do podziału na zwolenników prezydenta i obrońców Andry’ego, którego chciano za wszelką cenę aresztować. Wręcz spektakularnie wypadła nocna próba ataku wojskowego komanda na dom Andry’ego z użyciem helikoptera. Widząc bezskuteczność pertraktacji i kierując się interesem narodu, wojsko postawiło obu przeciwnikom 72-godzinne ultimatum, aby doszli do porozumienia. Jeśli nie, weszłyby w grę rządy wojskowe.