Nowa podstawa programowa podpisana

Podstawa programowa kształcenia ogólnego to rozporządzenie ministra edukacji, w którym jest opisane, co uczeń powinien umieć z danego przedmiotu po danym etapie edukacyjnym. Programy nauczania i podręczniki muszą być z nią zgodne. Nauczyciel ma obowiązek realizacji treści zawartych w podstawie.

Nowa podstawa programowa będzie wprowadzana stopniowo po wejściu w życie reformy zmieniającej strukturę szkół. Pierwsi - od roku szkolnego 2017/2018 - zgodnie nią będą się uczyć uczniowie klas I, IV i VII 8-letniej szkoły podstawowej.

"Podstawy programowe, które dziś zostaną podpisane, są nowoczesne, choć szanujące przeszłość i historię" - powiedziała Zalewska na konferencji przed złożeniem podpisu pod dokumentem. Zaznaczyła, że w nowej podstawie wolność jej realizacji jest oddana nauczycielowi. "Na każdej lekcji, na każdym przedmiocie można i trzeba pracować projektem, by wzmacniać te kompetencje, na których nam bardzo zależy" - mówiła. "Oprócz wiedzy młody człowiek powinien współpracować, powinien odpowiadać nie tylko za siebie, ale też za koleżankę, za kolegę, za wspólnotę, za grupę" - tłumaczyła.

"Czytamy w szkole - nie tylko głośno. Czytamy w całości, czytamy to, co ważne dla naszego kodu kulturowego. Jednocześnie uczymy odpowiedzialności za język, za kulturę języka, uczymy dyskusji, odpowiedzialności za słowo" - mówiła Zalewska, opisując nową podstawę.

"Będziemy uczyć przedmiotowo, wzmacniając wiedzę, powtarzając wiedzę, dając czas na rozwój młodemu człowiekowi" - mówiła o nowej podstawie szefowa MEN. Zgodnie z nową podstawą od V klasy szkoły podstawowej rozpoczyna się nauczanie przedmiotowe.

Minister przypomniała, że już od klas 1-3 dzieci mają się uczyć podstaw programowania, wzmocniona ma zostać matematyka, poprzez m.in. podstawy gry w szachy. "Przedmiotów z nauk przyrodniczych mamy w systemie o ponad 105 godzin więcej, informatyki 70 godzin" - podkreśliła Zalewska.

"Jednocześnie mówimy o tym, że podkreślamy rolę wychowawczą w szkole. W preambule, która mówi o wszystkich podstawach programowych, wskazujemy na wychowanie, na tolerancję, na szacunek i na godność człowieka" - dodała.

Zapewniła, że do końca czerwca wszyscy nauczyciele zostaną przeszkoleni z nowej podstawy programowej.

Minister przypomniała, że już od lutego ubiegłego roku w każdy weekend w MEN zbierał się zespół, który analizował dotychczasową podstawę programową. Jak zaznaczyła zespół przekazał swoje uwagi ekspertom, którzy pracowali nad projektem nowej podstawy programowej. Pod koniec listopada projekt został skierowany do prekonsultacji, a następnie pod koniec grudnia do uzgodnień i konsultacji, które sfinalizowano z końcem grudnia.

"Dziś podpisanie rozporządzenia z uwzględnieniem niektórych uwag, które pojawiały się z resortów, od stowarzyszeń i organizacji" - powiedziała Zalewska. W ramach prekonsultacji do MEN wpłynęło blisko 800 opinii do projektu, zaś w ramach konsultacji uwagi swoje zgłosiło 13 resortów, 20 przedstawicieli samorządów i 43 partnerów społecznych.

Wiceminister edukacji Maciej Kopeć zaznaczył, że przy tworzeniu nowej podstawy programowej uwzględnia też osiągnięcia poprzedników, takie jak powiązanie jej z wymaganiami stawianymi na egzaminach zewnętrznych. Jednocześnie zaznaczył, że podstawa jest dokumentem ogólnym, natomiast program nauczania tworzy nauczyciel. "Zaufanie do nauczycieli pozostało" - zaznaczył. Podkreślił, że omawiana podstawa dotyczy szkoły podstawowej, stąd pewne treści znajdą się dopiero w szkole ponadpodstawowej.

"Staraliśmy się odnieść do różnych uwag, chociażby tych, które formułowali matematycy, w tym chociażby prezes Polskiego Towarzystwa Matematycznego, który wskazywał na dwa elementy: (...) kwestię doskonalenia pracy nauczycieli uczących matematyki i kwestię nauczania zintegrowanego" - powiedział. Poinformował, że w rezultacie, choć w klasach I-III kształcenie jest zintegrowane, edukacja matematyczna została wyraźnie wyodrębniona.

Z kolei dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej Marcin Smolik, który kierował zespołem odpowiedzialnym za przygotowanie podstawy programowej do nauczania języków obcych, zwrócił uwagę na wprowadzenie nieprzerwanej i systematycznej nauki pierwszego obcego języka przez 12 lub 13 lat, czyli od I klasy szkoły podstawowej do końca szkoły ponadpodstawowej oraz naukę drugiego obcego języka przez 6 lub 7 lat, czyli od klasy VII szkoły podstawowej. Smolik poinformował także, że w nowej podstawie usystematyzowano i rozbudowano wymagania związane z reagowaniem językowym, czyli mówienie i tworzenie krótkich wypowiedzi pisemnych.

Minister edukacji podpisała we wtorek także podstawę programową, która od 1 września obowiązywać będzie w szkołach branżowych I stopnia, które wówczas zaczną działać. Powstaną one z przekształcenia zasadniczych szkół zawodowych.

"Przed nami również prace nad podstawą programową - która właściwie jest gotowa, ale uznaliśmy, że ją uspołecznimy - nad szkołą średnią, czyli 4-letnim liceum ogólnokształcącym i 5-letnim technikum" - powiedziała szefowa MEN.

"Chcemy, by w kwietniu zobaczyli tę podstawę nauczyciele wprost uczący w szkołach. Wybierzemy losowo kilkadziesiąt szkół, by pokazać im te podstawy programowe, by przeanalizowali i poczynili uwagi" - dodała.

Zalewska podała także, że dobiegają końca prace nad projektami rozporządzeń dotyczących ramowych planów nauczania. "Po raz pierwszy w historii zdarzyło się tak, że eksperci pracujący nad podstawą programową również analizowali, w jakim tempie i w jakiej liczbie godzin należy tę podstawę zorganizować" - wskazała.

Minister poinformowała, że trwają prace nad rozporządzeniem o warunkach pracy i dopuszczeniu podręczników.

Zgodnie z wprowadzaną reformą edukacji zmieniona zostanie struktura szkół. W miejsce obecnie istniejących wprowadzone zostaną 8-letnie szkoły podstawowe, 4-letnie licea ogólnokształcące, 5-letnie technika i dwustopniowe szkoły branżowe. Gimnazja zostaną zlikwidowane poprzez zaprzestanie naboru do nich.

W szkołach podstawowych reforma rozpocznie się 1 września 2017 r., w liceach i technikach - od 1 września 2019 r.