Twarzą w twarz z nowym prymasem

Chciałbym teraz porozmawiać o bieżącej pozycji Kościoła w Polsce. Wliczanie ocen z religii do średniej na świadectwie jest zgodne z konstytucją tak orzekł TK. Lewica na której wniosek było to badane przez TK mówi, że pozostawienie obowiązujących przepisów narusza zasadę neutralności państwa. Jak ks. Prymas przyjął ten wyrok TK?
Przyjąłem z satysfakcją i zadowoleniem. Wszystko zależy jak się interpretuje tę neutralność światopoglądową. Właściwie o wychowaniu decydują rodzice. Szkoła jest przedłużeniem formacji i woli rodziców w wychowaniu. Także Kościół w tym wypadku spełnia rolę pomocniczą, jeżeli taka jest wola rodziców. Nie jest to po prostu ocena ze stopnia religijności, a ocena nauki i wiedzy. Nie widzę żadnej trudności, że jest również ocena, która jest wliczana. Zresztą myślę, że trzeba zapytać samą młodzież. Olbrzymia większość, jestem przekonany, że nie ma nic przeciwko temu, ale w taki sprawach zawsze znajdą się ludzie, którzy mają odmienne zdanie.

Czy ks. Prymas uważa, że religia w szkole przez te ostatnie prawie 20 lat zdała egzamin? Ksiądz jest orędownikiem tej katechezy przyparafialnej.
Niewątpliwie katecheza przyparafialna miała swoje wielkie plusy. Bo samo środowisko parafialne już jest wielkim plusem, bo odbywa się (…) w kościelnym środowisku sakralnym. Ale trzeba zwrócić uwagę na jedną rzecz, że obejmowaliśmy tylko pewną część młodzieży. Plus był bezwątpienia ten, że to była młodzież, która przychodziła na zasadzie dobrowolności. W tej chwili jest obowiązek, ale w moim przekonaniu, jeśli ktoś się deklaruje jako wierzący, to ma również obowiązek pogłębiania swojej wiedzy. Zwłaszcza w dzisiejszych warunkach, kiedy żyjemy w świecie pluralizmu także religijnego (…)

W Polsce toczy się debata o roli Kościoła w życiu publicznym. Czy księża powinni wskazywać z ambony właściwych kandydatów chociażby w tych wyborach samorządowych, które są przed nami. Tu nawiązuję do słów abp Sławoja Leszka Głodzia.
Stanowczo nie, bo to nie jest nasza rola. My jesteśmy dla wszystkich niezależnie od tego z jakiej kto jest partii. (…) Kościół jest uniwersalny, powszechny i powinniśmy służyć wszystkim(…) Takie instytucje, które są zbyt związane z jedną określoną partią grzeszą przeciwko katolickości, czyli powszechności Kościoła.

SLD chce także usunięcia symboli religijnych z budynków publicznych, oraz zakazu zapraszania hierarchów na państwowe uroczystości. Te głosy są coraz silniejsze. Jak ksiądz Prymas, by się do tego odniósł.
Widzę w tym pewien fakt polityczny. Ktoś chce zbić interes. Nasza historia jest inna niż historia Francuzów. Francuzi są dumni ze swojej laickości. My możemy być dumni, z tego że u nas te dwie rzeczywistości są ściśle ze sobą powiązane. (…) Orzeł Biały i krzyż były zawsze obok siebie i służyły sobie. Natomiast zamach na krzyż był zawsze zamachem na polskość. Ja w tym widzę pewien fundamentalizm laicki. Jeżeli krzyż się należycie rozumie to naprawdę nikomu on nie przeszkadza(…). Demokracja to jest przecież władza większości nad mniejszością. Jeżeli większość zdecyduje, że krzyż ma być w miejscach publicznych, to nie widzę w tym żadnej przeszkody. Ale też krzyż nie powinien być znakiem walki z kimkolwiek, bo to nie jest zadanie krzyża (…) Jestem przekonany, że musimy się uczyć szanować także swoje odmienności, inne religie, ale mamy prawo do tego samego szacunku jakim darzymy inne religie, ludzi innych wyznań, ludzi niewierzących. Tego uczy nas właśnie Chrystus (…)

SLD występuje z pomysłem zlikwidowania ulg podatkowych dla Kościoła w zamian wierni mieliby płacić podatek „od wiary”.
W moim przekonaniu sprawa jeszcze nie dojrzała, ale problem ten musi być rozwiązany (…) Żyjemy właściwie z dobrowolnych datków (…) Plus jest ten, że wierni mają wtedy świadomość, że dobrowolnie utrzymują [Kościół]. W moim przekonaniu system niemiecki jest absolutnie nie do przyjęcia dla Polaków. Dlaczego? Polacy są indywidualistami. Niemcy mają taki system, który pochodzi jeszcze z czasów cesarskich. I Niemcy są zdyscyplinowani. Natomiast w Polsce, jak sądzę, musimy się dopracować takiego systemu, który jest np. na Węgrzech. Ale też, wierni powinni w jakiś sposób wyrazić swoją wolę przyjęcia takiego systemu, żeby to nie było narzucane (…)

1 grudnia wszedł w życie Traktat Lizboński. Kontrowersje wzbudzają niektóre zapisy wprowadzone razem z Traktatem Karty Praw Podstawowych i tutaj chodzi głównie chodzi o zapisy dotyczące definicji małżeństwa i klonowania ludzi. Jak Ksiądz Prymas postrzega te zapisy.
Wolność wyznania teoretycznie jest gwarantowana. Daj Boże, żeby była respektowana przez wszystkie strony (…) Życie ludzkie jest niedostatecznie chronione (…) Definicja małżeństwa jest całkowicie niepełna. Tu powinniśmy jakoś szerzej na to patrzeć (…) Często redukuje się to do sprawy religijnej, wyznaniowej. Małżeństwo to jest sprawa natury. I tu powinna być taka definicja, która gwarantuje narodom i ludom przetrwanie (…) Rodzina to jest dla mnie ojciec, matka i dzieci. W całej tej dyskusji zawsze mnie osobiście uderza, że prawa dzieci są albo pomijane, albo niedostatecznie chronione. Z prawa naturalnego każde dziecko ma prawo do ojca i matki. I tego nic i nikt nie może zastąpić (…) Definiowanie związków homoseksualnych jako małżeństwo jest nadużyciem.

Na jakim etapie jesteśmy dzisiaj i jak ks. Prymas ocenia dialog polsko-niemiecki?
(…) Początek był bardzo trudny dla jednej i drugiej strony. Chociażby dlatego, że nie mieliśmy partnerów do dialogu religijnego. Dzisiaj ten dialog się toczy i są znaczące postępy (…) Stosunki polsko-niemieckie, jestem przekonany, zrobiły znaczny postęp. Narosły nowe pokolenia i problemem numer jeden jest to, by nie obciążać tych młodych pokoleń uprzedzeniami, które ma moje i starsze pokolenie. Z drugiej strony, by ludzie mogli pielęgnować kontakty między sobą, bo to rozładowuje różne rzeczy (…)