Rok naznaczony kryzysem

W swoim przemówieniu Ojciec Święty nawiązał do tematu tegorocznego Światowego Dnia Pokoju, w którym wezwał wspólnotę międzynarodową do troski dzieło stworzenia. Zauważył, że Boże Narodzenie stanowi nie tylko okazję do rozważenia tajemnicy Boga, ale także dzieła stworzenia oraz odnowienia wszechświata.

Benedykt XVI zaznaczył, iż „Następca Piotra otwiera podwoje dla wszystkich i pragnie ze wszystkimi utrzymywać relacje sprzyjające rozwojowi rodziny ludzkiej”. Wspomniał o nawiązaniu w minionym roku pełnych relacji dyplomatycznych z Federacją Rosyjską oraz niedawnej wizycie prezydenta Socjalistycznej Republiki Wietnamu – „kraju drogiego memu sercu, w którym Kością obchodzi poprzez rok jubileuszowy swą wielowiekową obecność”.

Odnosząc się do kryzysu gospodarczego Ojciec Święty przypomniał swą encyklikę "Caritas in veritate", w której wskazał, że jego przyczyną jest współczesna mentalność egoistyczna i materialistyczna. Przytoczył przykład głębokich zniszczeń jakich dokonał w Europie reżim komunistyczny, nie tylko w zakresie ludzkiej godności, ale również przez skażenie środowiska przyrodniczego: gleby, wody i powietrza.

„Negacja Boga wypacza wolność osoby ludzkiej, lecz powoduje także spustoszenie dzieła stworzenia” – stwierdził Benedykt XVI. Zaznaczył, że ochrona środowiska dotyczy nie tyle kwestii estetycznych, ile wymogów moralnych, gdyż natura wyraża uprzedni Boży plan miłości i prawdy. Papież wyraził zaniepokojenie oporami natury gospodarczej i politycznej, stawiającymi uniemożliwiającymi walkę z degradacją środowiska.

Ojciec Święty podkreślił, że ekologii i budowania pokoju nie można oddzielać a tym bardziej przeciwstawiać trosce o ochronę życia ludzkiego, w tym także tego przed urodzeniem. „Poczucie odpowiedzialności za dzieło stworzenia wyraża się w szacunku osoby ludzkiej dla samej siebie” – podkreślił Benedykt XVI. Wezwał zarazem do właściwego zarządzania dobrami naturalnymi, zwłaszcza terenów gospodarczo zacofanych.

Mówiąc o krajach takich jak Afganistan czy niektóre państwa Ameryki Łacińskiej, gdzie rolnictwo związane jest z produkcją narkotyków papież wezwał do przestawienia tej działalności na produkcję żywnościową. W tym kontekście wezwał wspólnotę międzynarodową, by nie rezygnowała z walki z narkomanią i handlu narkotykami oraz zrodzonymi stąd poważnymi problemami moralnymi i społecznymi. Ojciec Święty zaapelował też o ograniczenie wyścigu zbrojeń, zwłaszcza nuklearnych. Ponownie wezwał grupy zbrojne do porzucenia drogi terroryzmu i przemocy. Zaapelował o sprawiedliwe, wielkoduszne i solidarne rozwiązywanie problemu uchodźców, zwłaszcza chrześcijan zmuszanych do opuszczenia Bliskiego Wschodu. Nie krył przy tym swego niepokoju o los wyznawców Chrystusa w tym regionie świata.

Benedykt XVI wskazał, że chrześcijanie mogą skutecznie przyczyniać się do przemiany mentalności i lansowania nowego stylu życia pod warunkiem uznania publicznej roli Kościoła. „Niestety w niektórych krajach, zwłaszcza zachodnich, w środowiskach politycznych i kulturowych oraz mediach upowszechniane jest niedocenianie, a niekiedy wrogość by nie rzec pogarda dla religii, zwłaszcza chrześcijańskiej” – zauważył papież.

Jego zdaniem postawa taka wynika z traktowania relatywizmu jako podstawowego elementu demokracji. W takim wypadku istnieje niebezpieczeństwo pojmowania laickości wyłączenie jako wykluczenia czy też odrzucenia społecznego znaczenia faktu religijnego. „Takie podejście tworzy jednak konflikt i podział, rani pokój, zanieczyszcza `ludzką ekologię` i odrzucającą z zasady postawy inne od własnej przekształca się w drogę bez odwrotu. Pilnie więc trzeba określić `laickość pozytywną`, otwartą, która budowana na słusznej autonomii między ładem doczesnym a duchowym, sprzyja zdrowej współpracy i poczuciu wspólnej odpowiedzialności” – stwierdził Ojciec Święty. Odnosząc się do wejście w życie Traktatu Europejskiego papież zachęcił, aby budując swą przyszłość Europa potrafiła zawsze czerpać ze źródeł swej chrześcijańskiej tożsamości.

Benedykt XVI przestrzegł przed ustawodawstwem, które w imię ochrony przed dyskryminacją neguje biologiczną różnicę płci. „Wolność nie może być absolutna, gdyż człowiek nie jest Bogiem, ale obrazem Boga, Jego stworzeniem. Dla człowieka drogą, którą miałby pójść nie może być osąd, czy pragnienie, lecz powinna polegać ona na tym, by odpowiadać strukturze jakiej zechciał Stwórca” – stwierdził papież.

Papież zaznaczył, że ochrona dzieła stworzenia wymaga także zgody i stabilności państw. Wezwał do ocalenia tożsamości i sakralnego charakteru Jerozolimy, uznania prawa Izraela do istnienia oraz Palestyńczyków do suwerennej i niezależnej ojczyzny, godnego życia i swobodnego przemieszczania się. „Jednie przez uznanie dziedzictwa kulturowego i religijnego Jerozolimy to wyjątkowe miasto może być znakiem i zapowiedzią pokoju, jakiego Bóg pragnie dla całej rodziny ludzkiej” – stwierdził papież.

Obecnie relacje ze Stolicą Apostolską utrzymuje 178 państw. Należy do niech dodać Unię Europejską, Suwerenny Zakon Maltański, oraz Biuro Organizacji Wyzwolenia Palestyny. Ponadto Stolica Apostolska jest „ członkiem-obserwatorem” ONZ i jest członkiem 7 organizacji i agend onzetowskich. Jest też obserwatorem w innych ośmiu organizacjach a także członkiem bądź obserwatorem w pięciu organizacjach regionalnych.