Miechów: Według rytu bożogrobców

- To właśnie bożogrobcom zawdzięczamy m.in. urządzanie grobów Chrystusa i wyprowadzenie misterium Męki Pańskiej na ulice, poza zamknięty w świątyni obszar kultu – mówi KAI ks. prałat Jerzy Gredka, kustosz bazyliki Grobu Bożego.

Zgodnie z obyczajem, biskup kielecki Kazimierz Ryczan poprowadzi nabożeństwo liturgii Wielkiego Piątku i Drogi Krzyżowej po gotyckich krużgankach pamiętających czasy św. Jadwigi Królowej. Początek 2 kwietnia o godz. 16.00.

Rozważania Drogi Krzyżowej przy kolejnych stacjach przygotowali: kawaler Grobu Bożego, siostra zakonna, dziecko, lekarz, pracownik Caritas, strażak, policjant, ojciec, matka i ministrant. Po odśpiewaniu Pasji przez solistów, nastąpi tradycyjne przeniesienie mar Jezusa przez orszak panien do „miechowskiej Jerozolimy” – czyli kopii Grobu Pańskiego z Jerozolimy.

Przed biskupem idący z Najświętszym Sakramentem osiem ubranych na biało dziewcząt poniesie na poduszkach atrybuty Męki Pańskiej – gwoździe, młotek, włócznię, drabinę, ciernie. W procesji pójdą m.in. rycerze Grobu Bożego w charakterystycznych strojach, kanonicy miechowscy, rajcy miejscy, parafianie i licznie przybywający w tym dniu do Miechowa pielgrzymi. Procesji towarzyszyć będzie śpiewany dialog pomiędzy chórem a asystą Najświętszego Sakramentu.

Grób w Miechowie uważany jest za najwierniejszą replikę grobu jerozolimskiego na świecie. Ma konstrukcję kamienno-drewnianą. W dolnej części jest wykonany z płyt kamiennych z wnęką, w której umieszczona jest mensa ołtarzowa. W partiach górnych jest drewniany, zwieńczony półkolistą kopułą z latarnią. Obok grobu znajduje się kamienny ołtarz z kamieniem jerozolimskim z czasów wypraw krzyżowych.

Bożogrobcy wywodzą się z Jerozolimy, za początek powstania zakonu przyjmuje się rok 1114. Głównym zadaniem zakonników była straż przy grobie Chrystusa oraz opieka nad pielgrzymami. Osiedlając się w XII wieku w Polsce – w Miechowie, bożogrobcy wprowadzili tu swoją specyficzną liturgię i nabożeństwa, wcześniej nieznane, m.in. rozpowszechnili zwyczaj urządzania grobu Chrystusa w kościołach w Wielki Piątek. Do Miechowa sprowadził ich wielmoża małopolski komes Jaksa herbu Gryf powracając z Ziemi Świętej i ufundował im kościół i klasztor w swych dobrach, na złożonym kopczyku świętej ziemi z Jerozolimy.

Kościół pw. Grobu Pańskiego szybko stał się zbyt mały dla rosnącej liczby odwiedzających go wiernych. W latach 1235 – 1293 podjęto budowę nowego romańskiego kościoła, poświęconego przez bp. Prokopa. W 1379 r. kościół spłonął w wielkim pożarze miasta. Po rekonstrukcji w XVIII w. zmienił swój wygląd. Wieżę zakończono charakterystycznym hełmem w kształcie ogromnej kuli z pozłacanym, podwójnym krzyżem bożogrobców. Świątynia otrzymała barokowo–rokokowy wystrój. 15 lipca 1799 – w rocznicę zdobycia Jerozolimy przez Krzyżowców w 1099 r. - bp Tomasz Nowina Nowiński, generał - przełożony bożogrobców i proboszcz miechowski, konsekrował świątynię. Ta rocznica jest obchodzona po dziś dzień. W 1996 r. kościół został podniesiony do godności bazyliki mniejszej. W 1997 r. bp kielecki Kazimierz Ryczan erygował Miechowską Kapitułę Kolegiacką.