W Stambule początek uroczystości ogłoszenia autokefalii Cerkwi Prawosławnej Ukrainy

W siedzibie Patriarchatu Ekumenicznego Konstantynopola w Stambule w sobotę rozpoczną się uroczystości ogłoszenia autokefalii Cerkwi Prawosławnej Ukrainy, które zakończą się wręczeniem tomosu, aktu o niezawisłości tego Kościoła, jego zwierzchnikowi, metropolicie kijowskiemu Epifaniuszowi.

Stanie się to w niedzielę, w wigilię Bożego Narodzenia według kalendarza juliańskiego, którym posługują się prawosławni na Ukrainie. Udział w ceremonii w katedrze św. Jerzego w stambulskiej dzielnicy Fanar zapowiedział prezydent Petro Poroszenko.

"Procedura nadania tomosu rozpocznie się 5 stycznia. Tam po raz pierwszy razem, jako przedstawiciele zjednoczonej Cerkwi Prawosławnej Ukrainy, wraz z patriarchą ekumenicznym Bartłomiejem, podziękujemy Bogu podczas nabożeństwa dziękczynnego w katedrze św. Jerzego na Fanarze. Następnie odbędzie się oficjalne podpisanie tomosu przez patriarchę ekumenicznego, co także stanie się 5 stycznia" - wyjaśnił wcześniej metropolita Epifaniusz.

Następnie, w niedzielę 6 stycznia, patriarcha Bartłomiej i Epifaniusz odprawią wspólnie mszę świętą. "Po uroczystej liturgii zostanie wręczony tomos o autokefalii Cerkwi Prawosławnej Ukrainy" - przekazał hierarcha nowego Kościoła.

Ekumeniczny Patriarchat Konstantynopolitański wszczął procedurę uznania autokefalii Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego jesienią. Zwołany na 15 grudnia do Kijowa Sobór Zjednoczeniowy wyłonił 39-letniego Epifaniusza (Dumenkę) na zwierzchnika niezależnej od Rosji autokefalicznej Cerkwi Prawosławnej Ukrainy. Dotychczas jedyną uznawaną za kanoniczną Cerkwią na Ukrainie była Ukraińska Cerkiew Prawosławna Patriarchatu Moskiewskiego.

Ta podporządkowana Rosji struktura wraz z Rosyjską Cerkwią Prawosławną sprzeciwiła się autokefalii dla ukraińskiej Cerkwi, którą Rosyjska Cerkiew uznaje za własne terytorium kanoniczne. Jeszcze 31 grudnia zwierzchnik Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej Cyryl apelował do patriarchy Konstantynopola o odwołanie działań na rzecz kanonicznego uznania nowej Cerkwi na Ukrainie.

"Proszę zaprzestać teraz obcowania z odszczepieńcami, zrezygnować z udziału w politycznej awanturze ich legalizacji. Wówczas prawowierna Cerkiew Prawosławna Ukrainy na czele z metropolitą kijowskim i całej Ukrainy Onufrym będzie Was błogosławić, a historia zachowa pamięć o Was jako jednym z tych włodarzy (patriarszego) Tronu Konstantynopolitańskiego, którzy w najtrudniejszych politycznych warunkach potrafili w pełni utrzymać godność Cerkwi i ochronić jej jedność" - napisał Cyryl w liście do patriarchy Bartłomieja.

Według ukraińskiego portalu religijnego RISU Cerkiew Prawosławna Patriarchatu Moskiewskiego na Ukrainie posiada ponad 11,9 tys. zarejestrowanych oficjalnie parafii. Dwie inne, nieuznawane za kanoniczne Cerkwie - Patriarchatu Kijowskiego i wywodząca się z diaspory Ukraińska Autokefaliczna Cerkiew Prawosławna, które przystąpiły do Cerkwi Prawosławnej Ukrainy, posiadały łącznie ponad 5,5 tys. parafii.

Po powołaniu Cerkwi Prawosławnej Ukrainy, jeszcze przed oficjalnym ogłoszeniem tomosu, zaczęły się do niej jednak powoli przyłączać parafie, należące dotychczas do Cerkwi Patriarchatu Moskiewskiego. Portal RISU podaje, że dwa tygodnie po Soborze zjednoczeniowym decyzję o wejściu do nowej Cerkwi podjęło ponad 20 parafii wraz z duchownymi.

Matropolita Epifaniusz ma nadzieję, że ogłoszenie tomosu pozwoli podjąć podobne decyzje wielu innym parafiom i ich duszpasterzom.

"Wierzę, że zjednoczymy się, że przyjdą do nas ci, którzy jeszcze mają wątpliwości, nie do końca wierzą, oczekują na tomos i uznanie go przez Konstantynopol oraz inne Kościoły Prawosławne. Ufam, że za rok zobaczymy jedną, wspólną Cerkiew Prawosławną Ukrainy, która będzie służyła Bogu i interesom naszego narodu" - powiedział w wywiadzie dla Deutsche Welle.

"Zapraszamy wszystkich wiernych, którzy na razie pozostają w łonie Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej, by przyłączyli się do niezawisłej Cerkwi Prawosławnej Ukrainy. Ma to się odbywać na ewangelicznych zasadach miłości, pokoju, zgody i wzajemnego, braterskiego szacunku" - oświadczył metropolita kijowski i całej Ukrainy przed ceremonią wręczenia tomosu o autokefalii.